UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pewny

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

zach. psł. *pъvьnъ 'taki, który spełni oczekiwania, godny zaufania'

Zob. ufać

1. zwycięstwa

Definicja

taki, który jest o czymś całkowicie przekonany

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

pewny sukcesu, wygranej, zwycięstwa; słuszności czegoś, swoich decyzji; bezkarności; czyjejś wierności, zgody
absolutnie; niezbyt pewny

Cytaty

	Jego zwolennicy są bardziej pewni zwycięstwa niż zwolennicy jego kontrkandydatów i bardziej zdeterminowani, by w swojej decyzji dotrwać do dnia wyborów. źródło: NKJP: Artur Domosławski: Rozmowa z prof. Antonim Sułkiem z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Gazeta Wyborcza, 1995-07-08
	Partia może być pewna ich lojalności, bowiem pozostać lojalnym to dla tych ludzi tyle samo, co przetrwać. źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1999
	Czuła, jak mocno bije jej serce. Teraz była prawie pewna, że nie omyliła się. Że spotkała człowieka, który chciał ją obdarować uwagą i szacunkiem. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998
	Jego zimne oczy wydały mi się niemal martwe. Patrzył nimi na mnie, ale nie byłem pewny, czy mnie widzi. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007
	Właściwie, to gdyby nie był pewien słuszności swojej teorii, to nie byłoby warto w ogóle zaczynać zbierania tych wszystkich danych. źródło: NKJP: Adam Barczyński: Ślepy los, 1999

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pewny	pewny	pewny	pewne	pewna
M. spół.	pewien	pewien	pewien
D.	pewnego	pewnego	pewnego	pewnego	pewnej
C.	pewnemu	pewnemu	pewnemu	pewnemu	pewnej
B.	pewnego	pewnego	pewny	pewne	pewną
N.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym	pewną
Ms.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym	pewnej
W.	pewny	pewny	pewny	pewne	pewna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pewni	pewni	pewne	pewne
D.	pewnych	pewnych	pewnych	pewnych
C.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym
B.	pewnych	pewnych	pewnych	pewne
N.	pewnymi	pewnymi	pewnymi	pewnymi
Ms.	pewnych	pewnych	pewnych	pewnych
W.	pewni	pewni	pewne	pewne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pewniejszy	pewniejszy	pewniejszy	pewniejsze	pewniejsza
D.	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszej
C.	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszej
B.	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszy	pewniejsze	pewniejszą
N.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszą
Ms.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszej
W.	pewniejszy	pewniejszy	pewniejszy	pewniejsze	pewniejsza

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pewniejsi	pewniejsi	pewniejsze	pewniejsze
D.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych
C.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym
B.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejsze
N.	pewniejszymi	pewniejszymi	pewniejszymi	pewniejszymi
Ms.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych
W.	pewniejsi	pewniejsi	pewniejsze	pewniejsze

Inne uwagi

Formy pewien używa się w połączeniach z takimi czasownikami, jak być , stać się , wydawać się , np. jest pewien, że... .

Składnia

	+	pewny	+	CZEGO
szyk: neutralny
	+	pewny	+	że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
szyk: tylko prepozycja

2. sukces

Definicja

taki, co do istnienia lub nadejścia którego nie ma wątpliwości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	murowany
	antonimy:	niepewny

Połączenia

pewny sukces; pewna klęska, śmierć; droga do czegoś; pewne zwycięstwo
pewny jak amen w pacierzu
jest pewne, że...; nie jest pewne, czy..., kto..., gdzie...

Cytaty

	- Nie ma sensu, żebyś tam wracał - rzekł Pawełek. - To pewna śmierć. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1990
	– Ty się cieszysz z tego, co robię – przerwał mu Marek. – Jesteś pewien, że przegram. – Twoja klęska jest pewna, ale nie ona jest dla mnie ważna. źródło: NKJP: Cezary Michalski: Siła odpychania, 2000
	W przyszłym sezonie I-ligowi koszykarze będą grali mniej - tuż po fazie „każdy z każdym” nastąpi play off. Jest to prawdopodobnie jedyna pewna rzecz, którą uchwalono na czwartkowym Kolegium Ligi w Poznaniu. źródło: NKJP: Piotr Tenczyński: KOSZYKÓWKA: Kolegium Ligi w Poznaniu, Gazeta Wyborcza, 1994-01-22
	[...] nie jest pewne, czy Tom Cruise zagra główną rolę. źródło: NKJP: Jakub Gałka: 10 filmów które, o zgrozo!, po latach powrócą do kin, Esensja, 2008, nr 6
	Do dziś nie wiemy, czy poza Ziemią są gdzieś we wszechświecie istoty materialne (cielesne) i rozumne, jak my, czyli ludzie. Nie jest pewne, że ich nie ma; nie jest też pewne, że są. źródło: NKJP: Ryszard Myśliwiec: Drogi dojścia do Boga, 2009

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pewny	pewny	pewny	pewne	pewna
D.	pewnego	pewnego	pewnego	pewnego	pewnej
C.	pewnemu	pewnemu	pewnemu	pewnemu	pewnej
B.	pewnego	pewnego	pewny	pewne	pewną
N.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym	pewną
Ms.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym	pewnej
W.	pewny	pewny	pewny	pewne	pewna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pewni	pewni	pewne	pewne
D.	pewnych	pewnych	pewnych	pewnych
C.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym
B.	pewnych	pewnych	pewnych	pewne
N.	pewnymi	pewnymi	pewnymi	pewnymi
Ms.	pewnych	pewnych	pewnych	pewnych
W.	pewni	pewni	pewne	pewne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pewniejszy	pewniejszy	pewniejszy	pewniejsze	pewniejsza
D.	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszej
C.	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszej
B.	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszy	pewniejsze	pewniejszą
N.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszą
Ms.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszej
W.	pewniejszy	pewniejszy	pewniejszy	pewniejsze	pewniejsza

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pewniejsi	pewniejsi	pewniejsze	pewniejsze
D.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych
C.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym
B.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejsze
N.	pewniejszymi	pewniejszymi	pewniejszymi	pewniejszymi
Ms.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych
W.	pewniejsi	pewniejsi	pewniejsze	pewniejsze

3. sojusznik

Definicja

taki, co do szczerości lub niezawodności którego nie ma wątpliwości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

antonimy:

niepewny

Połączenia

pewny człowiek, sojusznik, świadek, współpracownik; pewni ludzie; pewien sposób; pewna wiadomość; pewne źródło; miejsce; pewne oznaki czegoś; wiedza pewna

Cytaty

	- Moi informatorzy, a to pewni ludzie, mówią, że ludzi od Kony'ego już widziano w Czadzie i że walczyli po stronie miejscowych partyzantów. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Nocni wędrowcy, 2009
	Renta [...] to niewielkie, ale stałe i pewne źródło dochodu. źródło: NKJP: Polska na zasiłku, Polityka, 2002-04-27
	- Potrzebne mi są pieniądze, Herr Kriminaldirektor. Dwa tysiące. Tyle muszę zapłacić chłopakom z Wiesbaden, którzy [...] pomogą mi wywieźć ją do Berlina. Tam przetrzymam ją w pewnej kryjówce. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003
	Człowiek, który żyje między przeznaczeniem a przypadkiem, woli jednak wierzyć w przeznaczenie, bo ta wiara wydaje mu się pewniejsza. źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pewny	pewny	pewny	pewne	pewna
D.	pewnego	pewnego	pewnego	pewnego	pewnej
C.	pewnemu	pewnemu	pewnemu	pewnemu	pewnej
B.	pewnego	pewnego	pewny	pewne	pewną
N.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym	pewną
Ms.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym	pewnej
W.	pewny	pewny	pewny	pewne	pewna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pewni	pewni	pewne	pewne
D.	pewnych	pewnych	pewnych	pewnych
C.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym
B.	pewnych	pewnych	pewnych	pewne
N.	pewnymi	pewnymi	pewnymi	pewnymi
Ms.	pewnych	pewnych	pewnych	pewnych
W.	pewni	pewni	pewne	pewne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pewniejszy	pewniejszy	pewniejszy	pewniejsze	pewniejsza
D.	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszej
C.	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszej
B.	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszy	pewniejsze	pewniejszą
N.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszą
Ms.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszej
W.	pewniejszy	pewniejszy	pewniejszy	pewniejsze	pewniejsza

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pewniejsi	pewniejsi	pewniejsze	pewniejsze
D.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych
C.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym
B.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejsze
N.	pewniejszymi	pewniejszymi	pewniejszymi	pewniejszymi
Ms.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych
W.	pewniejsi	pewniejsi	pewniejsze	pewniejsze

4. krok

Definicja

świadczący o czyimś zdecydowaniu lub o skuteczności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

antonimy:

niepewny, speszony

Połączenia

pewnym krokiem, ruchem, głosem; pewny strzał

Cytaty

	- Jestem jego córką - odparła pewnym głosem i śmiało podniosła wzrok. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
	Kosmetyczka [...] może wydepilować ci nogi za pomocą gorącego wosku – nakłada go na łydki lub całe nogi, po czym pewnym ruchem zrywa go. źródło: NKJP: 5 kroków do słońca, Cosmpolitan, 2000
	Z jedenastu metrów pewny strzał w lewy róg bramki oddał Gadzina. źródło: NKJP: (lang): Determinacja bez nagrody, Gazeta Krakowska, 2007-08-20
	Dyplomacja polska zjawiła się na arenie międzynarodowej jako nowy czynnik i zaczęła stawiać na niej coraz pewniejsze kroki. źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995
	Odpowiednie umiejętności i wiedza umożliwią pewniejsze poruszanie się młodych ludzi na rynku pracy. źródło: NKJP: Andrzej Dembowski: Pytanie do Prezydenta, Gazeta Miejska, 2001

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pewny	pewny	pewny	pewne	pewna
D.	pewnego	pewnego	pewnego	pewnego	pewnej
C.	pewnemu	pewnemu	pewnemu	pewnemu	pewnej
B.	pewnego	pewnego	pewny	pewne	pewną
N.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym	pewną
Ms.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym	pewnej
W.	pewny	pewny	pewny	pewne	pewna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pewni	pewni	pewne	pewne
D.	pewnych	pewnych	pewnych	pewnych
C.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym
B.	pewnych	pewnych	pewnych	pewne
N.	pewnymi	pewnymi	pewnymi	pewnymi
Ms.	pewnych	pewnych	pewnych	pewnych
W.	pewni	pewni	pewne	pewne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pewniejszy	pewniejszy	pewniejszy	pewniejsze	pewniejsza
D.	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszej
C.	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszej
B.	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszy	pewniejsze	pewniejszą
N.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszą
Ms.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszej
W.	pewniejszy	pewniejszy	pewniejszy	pewniejsze	pewniejsza

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pewniejsi	pewniejsi	pewniejsze	pewniejsze
D.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych
C.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym
B.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejsze
N.	pewniejszymi	pewniejszymi	pewniejszymi	pewniejszymi
Ms.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych
W.	pewniejsi	pewniejsi	pewniejsze	pewniejsze

5. bez obaw

Definicja

bezpieczny i pozbawiony obaw

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

ktoś czuje się, poczuł się pewny

Cytaty

Ramzes nie czuł się pewny w obcych mu Tebach, w ośrodku kultury boga Amona, ponadto chciał być jak najdalej od tamtejszej potężnej kasty kapłańskiej, która jak poprzednim faraonom usiłowała mu narzucić swoją wolę.

źródło: NKJP: Zenon Kosiedowski: Opowieści biblijne, 1996

Byłam coraz zdrowsza i zabierano mnie wraz z innymi dziećmi na spacery. [...] Czułam się coraz pewniejsza, brałam udział w lepieniu bałwanów i rzucaniu śnieżkami.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

[...] pozwól mu korzystać z wolności. Niech biega, bawi się, tańczy... Obdarz je tym wszystkim, co sprawi, że poczuje się szczęśliwe, pewne, kochane.

źródło: NKJP: Katarzyna Ostrowska: Jak osiągnąć sukces w świecie ducha i materii, 2001

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pewny	pewny	pewny	pewne	pewna
D.	pewnego	pewnego	pewnego	pewnego	pewnej
C.	pewnemu	pewnemu	pewnemu	pewnemu	pewnej
B.	pewnego	pewnego	pewny	pewne	pewną
N.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym	pewną
Ms.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym	pewnej
W.	pewny	pewny	pewny	pewne	pewna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pewni	pewni	pewne	pewne
D.	pewnych	pewnych	pewnych	pewnych
C.	pewnym	pewnym	pewnym	pewnym
B.	pewnych	pewnych	pewnych	pewne
N.	pewnymi	pewnymi	pewnymi	pewnymi
Ms.	pewnych	pewnych	pewnych	pewnych
W.	pewni	pewni	pewne	pewne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pewniejszy	pewniejszy	pewniejszy	pewniejsze	pewniejsza
D.	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszej
C.	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszemu	pewniejszej
B.	pewniejszego	pewniejszego	pewniejszy	pewniejsze	pewniejszą
N.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszą
Ms.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszej
W.	pewniejszy	pewniejszy	pewniejszy	pewniejsze	pewniejsza

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pewniejsi	pewniejsi	pewniejsze	pewniejsze
D.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych
C.	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym	pewniejszym
B.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejsze
N.	pewniejszymi	pewniejszymi	pewniejszymi	pewniejszymi
Ms.	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych	pewniejszych
W.	pewniejsi	pewniejsi	pewniejsze	pewniejsze

Frazeologizmy

ktoś idzie na śmierć
ktoś idzie na pewną śmierć
ktoś stanął na twardym gruncie
ktoś stanął na pewnym gruncie
ktoś stoi na twardym gruncie
ktoś stoi na pewnym gruncie
ktoś wydaje na śmierć kogoś
ktoś wydał na śmierć kogoś
pewna część ciała
pewny siebie
pewny swego
w dobre ręce
w pewne ręce
w dobrych rękach
w pewnych rękach

Data ostatniej modyfikacji: 25.08.2013