UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ściemniać

Chronologizacja

1616, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ściemniam	ściemniamy
2 os.	ściemniasz	ściemniacie
3 os.	ściemnia	ściemniają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ściemniałem +(e)m ściemniał	ściemniałam +(e)m ściemniała	ściemniałom +(e)m ściemniało	ściemnialiśmy +(e)śmy ściemniali	ściemniałyśmy +(e)śmy ściemniały
2 os.	ściemniałeś +(e)ś ściemniał	ściemniałaś +(e)ś ściemniała	ściemniałoś +(e)ś ściemniało	ściemnialiście +(e)ście ściemniali	ściemniałyście +(e)ście ściemniały
3 os.	ściemniał	ściemniała	ściemniało	ściemniali	ściemniały

bezosobnik: ściemniano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę ściemniał będę ściemniać	będę ściemniała będę ściemniać	będę ściemniało będę ściemniać	będziemy ściemniali będziemy ściemniać	będziemy ściemniały będziemy ściemniać
2 os.	będziesz ściemniał będziesz ściemniać	będziesz ściemniała będziesz ściemniać	będziesz ściemniało będziesz ściemniać	będziecie ściemniali będziecie ściemniać	będziecie ściemniały będziecie ściemniać
3 os.	będzie ściemniał będzie ściemniać	będzie ściemniała będzie ściemniać	będzie ściemniało będzie ściemniać	będą ściemniali będą ściemniać	będą ściemniały będą ściemniać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ściemniajmy
2 os.	ściemniaj	ściemniajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ściemniałbym bym ściemniał	ściemniałabym bym ściemniała	ściemniałobym bym ściemniało	ściemnialibyśmy byśmy ściemniali	ściemniałybyśmy byśmy ściemniały
2 os.	ściemniałbyś byś ściemniał	ściemniałabyś byś ściemniała	ściemniałobyś byś ściemniało	ściemnialibyście byście ściemniali	ściemniałybyście byście ściemniały
3 os.	ściemniałby by ściemniał	ściemniałaby by ściemniała	ściemniałoby by ściemniało	ściemnialiby by ściemniali	ściemniałyby by ściemniały

bezosobnik: ściemniano by

bezokolicznik: ściemniać

imiesłów przysłówkowy współczesny: ściemniając

gerundium: ściemnianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ściemnianie	ściemniania
D.	ściemniania	ściemniań
C.	ściemnianiu	ściemnianiom
B.	ściemnianie	ściemniania
N.	ściemnianiem	ściemnianiami
Ms.	ściemnianiu	ściemnianiach
W.	ściemnianie	ściemniania

imiesłów przymiotnikowy czynny: ściemniający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ściemniający	ściemniający	ściemniający	ściemniające	ściemniająca
D.	ściemniającego	ściemniającego	ściemniającego	ściemniającego	ściemniającej
C.	ściemniającemu	ściemniającemu	ściemniającemu	ściemniającemu	ściemniającej
B.	ściemniającego	ściemniającego	ściemniający	ściemniające	ściemniającą
N.	ściemniającym	ściemniającym	ściemniającym	ściemniającym	ściemniającą
Ms.	ściemniającym	ściemniającym	ściemniającym	ściemniającym	ściemniającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ściemniający	ściemniający	ściemniające	ściemniające
D.	ściemniających	ściemniających	ściemniających	ściemniających
C.	ściemniającym	ściemniającym	ściemniającym	ściemniającym
B.	ściemniających	ściemniających	ściemniających	ściemniające
N.	ściemniającymi	ściemniającymi	ściemniającymi	ściemniającymi
Ms.	ściemniających	ściemniających	ściemniających	ściemniających

imiesłów przymiotnikowy bierny: ściemniany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ściemniany	ściemniany	ściemniany	ściemniane	ściemniana
D.	ściemnianego	ściemnianego	ściemnianego	ściemnianego	ściemnianej
C.	ściemnianemu	ściemnianemu	ściemnianemu	ściemnianemu	ściemnianej
B.	ściemnianego	ściemnianego	ściemniany	ściemniane	ściemnianą
N.	ściemnianym	ściemnianym	ściemnianym	ściemnianym	ściemnianą
Ms.	ściemnianym	ściemnianym	ściemnianym	ściemnianym	ściemnianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ściemniani	ściemniani	ściemniane	ściemniane
D.	ściemnianych	ściemnianych	ściemnianych	ściemnianych
C.	ściemnianym	ściemnianym	ściemnianym	ściemnianym
B.	ściemnianych	ściemnianych	ściemnianych	ściemniane
N.	ściemnianymi	ściemnianymi	ściemnianymi	ściemnianymi
Ms.	ściemnianych	ściemnianych	ściemnianych	ściemnianych

odpowiednik aspektowy: ściemnić

Pochodzenie

Zob. ciemny

1. światło

Definicja

czynić ciemniejszym niż poprzednio

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

antonimy:

rozjaśniać

Połączenia

ściemniać ekran, obraz, reflektor, światło

Cytaty

- Gorączka spada. Niech śpi. - Suwakiem ściemnia światło w gabinecie.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

Rzeczy musiały być praktyczne i jasne. Kontakt odpowiednio zabezpieczony, ściemniane światło, wygodny fotel, w którym Maria będzie karmić.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996

Pulsowanie tekstu, a dokładniej jego ściemnianie i rozjaśnianie uzyskujemy w bardzo prosty sposób.

źródło: NKJP: Marcin Lis: 101 praktycznych skryptów na stronie WWW, 2002

Składnia

ściemniać

2. w rozmowie

Definicja

pot.

mówić rzeczy niezgodne z rzeczywistością lub zatajać pewne informacje w celu osiągnięcia korzyści

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

	Ratyński był pewien, że brunet ściemnia. Chciał zmylić tropy i przy okazji się podlizać, pokazać, jaki jest pomocny, gotowy do współpracy. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003
	- Ściemniają, że ptaszarka jest nie do kupienia - powiedział Kurtz, wychodząc do Frika na podjazd przed willą. źródło: NKJP: Marek Miller: Pierwszy milion..., 1999
	Widzę, co się dzieje. Nie musisz mi ściemniać. źródło: NKJP: Radosław Figura: Samo życie, 2002-2010
	- Nie ściemniaj, młody, i nie próbuj być icek-cwaniaczek. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004
	Ściemnianie w wojsku jest sztuką i ten, kto ją posiądzie, będzie miał częściowy spokój. źródło: NKJP: Marek Ciesielski, Paweł Siekański, Arkadiusz Znojek: 540 DDC, czyli jakie jest wojsko, 2000

Składnia

ściemniać

(KOMU) + (że ZDANIE)

Data ostatniej modyfikacji: 02.07.2018