Chronologizacja
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego poważać ; zob. ważyć
1. smutek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | smutek |
Połączenia
- głęboka, wielka; surowa, śmiertelna powaga
- powaga w głosie
- powaga i skupienie, powaga i smutek, powaga i spokój, powaga i żart; cisza i powaga, uwaga i powaga
- atmosfera, nastrój; wyraz powagi
- pełen powagi
- dodawać powagi
- utrzymać, zachować/zachowywać; udawać powagę
- prosić o powagę
- dodać, mówić, odeprzeć, odpowiedzieć, odrzec, powiedzieć, rzec, stwierdzić, tłumaczyć coś z powagą
Cytaty
|
Śmiałem się w duchu, ale udawałem powagę. źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004 |
|
|
Ferdynand pierwszy raz w życiu był w poczekalni dentysty. Starał się zachować powagę, ale w gruncie rzeczy okropnie mu się chciało śmiać z tych przerażonych min. źródło: NKJP: Ludwik Jerzy Kern: Ferdynand Wspaniały, 1995 |
|
|
Życie zaczyna wracać, ale wciąż wszechobecna jest atmosfera powagi i smutku. Odwoływane są wszystkie spotkanie, imprezy sportowe. źródło: NKJP: Przemysław Chechelski: W tęsknocie za Ojcem, Echo Dnia, 2005-04-08 |
|
|
[...] porzucił niewybredne żarty i powiedział z powagą: źródło: NKJP: Czekanie na przełęczy, Dziennik Polski, 2000-01-29 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | powaga |
powagi |
|
| D. | powagi |
powag |
|
| C. | powadze |
powagom |
|
| B. | powagę |
powagi |
|
| N. | powagą |
powagami |
|
| Ms. | powadze |
powagach |
|
| W. | powago |
powagi |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. zrównoważenie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- absolutna, duża, największa, najwyższa, niezwykła, ogromna, szczególna, wielka; nadmierna; należna, należyta, odpowiednia, właściwa; śmiertelna powaga
- powaga i dostojeństwo, powaga i godność, powaga i odpowiedzialność, powaga i mądrość, powaga i rozwaga, powaga i surowość, powaga i szacunek
- brak, odrobina powagi
- wymagać powagi
- zachować/zachowywać powagę
- odnosić się, podchodzić do czegoś, traktować coś; przyjąć coś z powagą
Cytaty
|
Debiutujący na ekranie ociemniały chłopiec zachował się przed kamerą ze zdumiewającą dojrzałością i powagą [...]. źródło: NKJP: „Kolory raju”, Dziennik Polski, 2002-07-26 |
|
|
Nie żałuję, choć wiem, że powaga i odpowiedzialność skróciły mi dzieciństwo. źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Dzieci rewolucji, Gazeta Wyborcza, 1995-07-15/1995-07-16 |
|
|
Są jednak i inne poglądy, te też wymagają powagi i uważnego rozpatrzenia. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 17.04.2003 |
|
|
Szymborska należy do bardzo niewielu we współczesnej literaturze światowej poetów lirycznych, którzy traktują czytelnika z najwyższą powagą, uwagą i szacunkiem. źródło: NKJP: Stanisław Balbus: Świat ze wszystkich stron świata: o Wisławie Szymborskiej, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | powaga |
powagi |
|
| D. | powagi |
powag |
|
| C. | powadze |
powagom |
|
| B. | powagę |
powagi |
|
| N. | powagą |
powagami |
|
| Ms. | powadze |
powagach |
|
| W. | powago |
powagi |
Inne uwagi
Zwykle lp
3.a człowiek - autorytet
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Połączenia
- powagi lekarskie, naukowe
Cytaty
|
Liczne powagi lekarskie zalecają piwo grodziskie rekonwalescentom, chorym na żołądek i cukrzycę. źródło: Internet |
|
|
Zgromadził wokół pisma wielu uznanych powag nauki i pióra, reprezentujących różne kierunki nurtu umysłowego i literatury. źródło: NKJP: Jerzy Jarowiecki: Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, 2005 |
|
|
Istniały oczywiście autorytety polityczne [...], jak Mikołaj Sienicki, Hieronim Ossoliński, Stanisław Szafraniec. Ale los prawdziwych i naturalnych powag szlacheckich był na ogół zmienny i krótkotrwały. źródło: NKJP: Jerzy Besala: Komu ufać?, Polityka, 2004-11-27 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | powaga |
powagi |
|
| D. | powagi |
powag |
|
| C. | powadze |
powagom |
|
| B. | powagę |
powagi |
|
| N. | powagą |
powagami |
|
| Ms. | powadze |
powagach |
|
| W. | powago |
powagi |
3.b czyjś autorytet
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- powaga firmy, instytucji, izby, komisji, Kościoła, państwa, parlamentu, rady, rządu, sądu, sejmu, senatu, władzy, wymiaru sprawiedliwości; funkcji, stanowiska, urzędu; autorytetu, munduru, prawa, rzeczy osądzonej; miejsca
- powaga i autorytet, powaga i ranga
- obraza powagi
- odpowiedni do powagi
- powaga wymaga czegoś
- bronić, strzec powagi
- ubliżać, uchybić/uchybiać, urągać, uwłaczać; uwłaczający powadze
- naruszyć/naruszać, obniżyć/obniżać powagę
- nie przystawać do powagi
- dbać o powagę; godzić w powagę
- nie licować z powagą
Cytaty
|
Sędzia powinien w służbie i poza służbą strzec powagi stanowiska sędziego i unikać wszystkiego, co mogłoby przynieść ujmę godności sędziego [...]. źródło: NKJP: Dz.U. z 2001r. Nr 98, poz. 1070 |
|
|
Autorytet i powaga ojca były podkreślane na każdym kroku i uzewnętrzniały się w różnych obyczajach rodzinnych. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2005 |
|
|
[...] protest adwokata ubliża powadze sądu i [...] jeśli raz jeszcze zostanie zgłoszony, to sąd nałoży na adwokata karę pieniężną i wyrzuci go z sali rozpraw. źródło: NKJP: Sąd nad sądem, Dziennik Polski, 2001-12-01 |
|
|
Przykro mi, panie marszałku, że państwo chwytacie się takich metod. [...] One naprawdę nie licują z powagą Sejmu. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.02.2003 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | powaga |
powagi |
|
| D. | powagi |
powag |
|
| C. | powadze |
powagom |
|
| B. | powagę |
powagi |
|
| N. | powagą |
powagami |
|
| Ms. | powadze |
powagach |
|
| W. | powago |
powagi |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
|
+ | powaga | + |
KOGO/CZEGO
|
4. duże znaczenie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | doniosłość, znaczenie |
Połączenia
- powaga zagrożenia; debaty, dyskusji, obrad, pracy; myśli, słów, zarzutu; problemu, sprawy, tematu, zagadnienia; chwili, sytuacji, uroczystości
- powaga i znaczenie; siła i powaga, waga i powaga
- świadomość powagi
- świadomy powagi
- nabierać powagi
- odpowiadający powadze
- czuć, doceniać, dostrzec/dostrzegać, rozumieć, zrozumieć powagę
- świadczyć o powadze
Cytaty
|
W związku z powagą sprawy parlament nie może przejść nad tym do porządku dziennego [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 03.10.2003 |
|
|
Apel jest skierowany w celu uświadomienia wagi i powagi problemu, gdyż w ostatnich latach liczba wypadków podczas prac polowo-żniwnych rośnie w zastraszającym tempie. źródło: NKJP: Żniwa i rady policji, Dziennik Polski, 2000-07-07 |
|
|
Sądziłem, że mimo wszystko zrozumie powagę sytuacji i zechce mi pomóc w zrobieniu odpowiedniego wrażenia. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008 |
|
|
Do dziś dziwię się, że działacze „Solidarności” nie uświadamiali sobie powagi zagrożenia, podejmując decyzje o wspomnianych manifestacjach [...]. źródło: NKJP: Wojciech Jaruzelski: Pod prąd: refleksje rocznicowe, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | powaga |
powagi |
|
| D. | powagi |
powag |
|
| C. | powadze |
powagom |
|
| B. | powagę |
powagi |
|
| N. | powagą |
powagami |
|
| Ms. | powadze |
powagach |
|
| W. | powago |
powagi |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
|
|
+ | powaga | + |
CZEGO
|