UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

autorytet

Chronologizacja

1839, Tygodnik Petersburski, nr 50, polona.pl

Pochodzenie

niem. Autorität

z łac. auctōritās, auctōritātis

1.a cecha

Definicja

uznanie i szacunek, jakimi jest obdarzana osoba w jakimś środowisku

Wymowa

[au-torytet] lub [au-torytet]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	powaga
	hiperonimy:	znaczenie

Połączenia

boski, ojcowski; absolutny, niepodważalny, niewątpliwy, prawdziwy; duży, ogromny, największy, wielki; odpowiedni, szczególny; osobisty autorytet
autorytet Arystotelesa, Boga, cesarza, dorosłych, Jana Pawła II, lekarza, nauczyciela, ojca, papieża, prezydenta, rodziców, szefa; instytucji, Kościoła, państwa, papiestwa, parlamentu, Polski, rządu, sadów, Sejmu, społeczeństwa, Trybunału, władz; Biblii, prawa; buddyzmu, religii
autorytet u studentów
poparty, wsparty, wspierany autorytetem
pozbawiony autorytetu
ulec/ulegać czyjemuś autorytetowi
mieć, posiadać, zdobyć, zyskać; budować, odbudować, przywrócić, umocnić/umacniać, wzmacniać; angażować, wykorzystać; chronić, zachować; stracić, tracić, utracić; nadszarpnąć, obniżać; odrzucać, osłabiać, podkopać, podrywać, podważać, zniszczyć; zapewnić autorytet
cieszyć się, być obdarzonym autorytetem; podeprzeć, potwierdzić coś czyimś autorytetem

Cytaty

	Ojciec Święty zdobył sobie ogromny autorytet w Argentynie dzięki mediacji w konflikcie z Chile. źródło: NKJP : Paweł Zuchniewicz: Jan Paweł II: „Będę szedł naprzód”. Powieść biograficzna, 2009
	W roku 1989 autorytet Kościoła sięgnął zenitu: sondaże opinii publicznej pokazywały, że wpływ instytucji kościelnej na życie społeczne pozytywnie ocenia ponad 90 procent Polaków [...]. źródło: NKJP: Józef Tischner: W krainie schorowanej wyobraźni, 1998
	Niemal w każdym powiecie żył ktoś, oczywiście mężczyzna, o dużym autorytecie moralnym, do kogo zwracano się z prośbą o rozstrzygnięcie sporów wewnątrzrodzinnych, egzekucję testamentu, przewodniczenie radzie familijnej czy wreszcie o zwykłą radę w sprawach gospodarczych lub domowych. źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci: życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004
	Szczególne miejsce wśród placówek dyplomatycznych Polski zajmowała Delegacja RP przy Lidze Narodów. Jej znaczenie wzrastało w miarę wzrostu międzynarodowego autorytetu Ligi Narodów, jako forum, na którym dyskutowano najważniejsze problemy międzynarodowe Europy i świata. źródło: NKJP: Michowicz Waldemar: Historia dyplomacji polskiej, 1995

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	autorytet	autorytety
D.	autorytetu	autorytetów
C.	autorytetowi	autorytetom
B.	autorytet	autorytety
N.	autorytetem	autorytetami
Ms.	autorytecie	autorytetach
W.	autorytecie	autorytety

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

	+	autorytet	+	(KOGO)
	+	autorytet	+	(CZYJ)

1.b osoba

Definicja

osoba lub instytucja, która cieszy się autorytetem - uznaniem i szacunkiem

Wymowa

[au-torytet] lub [au-torytet]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

powaga

Połączenia

duchowy, moralny, medyczny, naukowy; duży, największy, wielki; niepodważalny, niewątpliwy, prawdziwy, wybitny; lokalny, rodzimy; wątpliwy autorytet; polityczne; cenione, najwyższe; dotychczasowe, ówczesne; wszelkie autorytety; autorytet religijny
autorytet dla dzieci, dla młodzieży
autorytety upadły/upadają
brakuje; słuchać; szukać autorytetów
ulec/ulegać autorytetom
znaleźć autorytet; szanować; niszczyć autorytety; kwestionowanie autorytetów
być, zostać autorytetem

Cytaty

Podkreślanie pełnej autonomii ludzkiego umysłu musiało prowadzić z konieczności do osłabienia dotychczasowych autorytetów religijnych, do szerzenia się sceptycyzmu i relatywizmu w sprawach wyznaniowych.

źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996

Składamy hołd największemu autorytetowi naszych czasów.

źródło: NKJP: Jacek Harłukowicz: Hołd ponad podziałami, Słowo Polskie, 2005-04-07

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	autorytet	autorytety
D.	autorytetu	autorytetów
C.	autorytetowi	autorytetom
B.	autorytet	autorytety
N.	autorytetem	autorytetami
Ms.	autorytecie	autorytetach
W.	autorytecie	autorytety

Data ostatniej modyfikacji: 07.03.2025