Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. język
1. ekspresywnie
Cytaty
Odmiana
część mowy: rzeczownik
1.a część ciała
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Połączenia
- czerwony; długi, ogromny, wielki; szorstki; wywalony, wywieszony (do pasa) jęzor
- wywalić jęzor
- liznąć po czymś, oblizać/oblizywać coś, przejechać po czymś jęzorem
Cytaty
|
Sapiąc i wywalając jęzor, wykaligrafował swój podpis na dwu egzemplarzach umowy Rastafińskiego, zgarnął pieniądze i wybiegł ukryć je gdzieś przebiegle. źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002 |
|
|
Obciągnięty obwisłą, łuskowatą skórą jaszczur zastyga pod lampą wysuwając prędko rozwidlony jęzor i jeszcze prędzej go chowając. źródło: NKJP: Małgorzata Rahenfeld: Jak mieszkać z..., Gazeta Wyborcza, 1992-12-11 |
|
|
Do licha, niech pan częściej napełnia kieliszek Pawłowa! - [...] Niech pan mu dogodzi, wtedy wyniesie się stąd! - Ba, kiedy on sprytny! Ledwo jęzor macza w kieliszku... źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1996 |
|
|
Przechylił do przodu swój potężny, jakby złamany kark i oblizał się bezwstydnie monstrualnie wielkim, czerwonym jęzorem. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001. |
|
|
Uciekał cały auł, zwinąwszy jurty z wielbłądzich skór, zostawiwszy na pastwę płomieni opustoszałe lepianki. Biegły psy z wywieszonymi jęzorami. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1996 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | jęzor |
jęzory |
|
| D. | jęzora |
jęzorów |
|
| C. | jęzorowi |
jęzorom |
|
| B. | jęzor |
jęzory |
|
| N. | jęzorem |
jęzorami |
|
| Ms. | jęzorze |
jęzorach |
|
| W. | jęzorze |
jęzory |
1.b ognia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Połączenia
- jęzor asfaltu, lasu; ognia, ogniska, płomienia, świateł
- adidasy z jakimś jęzorem
Cytaty
|
[...] nad okopem przemknął długi jęzor rakietowego ognia. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005 |
|
|
Zobaczył błękitną taflę zatoki, długi jęzor, którym morze wdarło się w głąb lądu. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Atlantyda, wyspa ognia, 1996 |
|
|
Odsłoniło się tam muliste dno, a plażowiczom pozostało korzystanie z płytkiego jęzora wodnego, otoczonego wysychającym błotem. źródło: NKJP: (SZEL): Turyści nad mułem, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2003-08-14 |
|
|
Aby z Morza Północnego przedostać się na fale Bałtyku, trzeba najpierw opłynąć wysunięty w stronę wybrzeży norweskich i szwedzkich duński jęzor Jutlandii. źródło: NKJP: Mieczysław Czuma: Mocarstwo kupców i żeglarzy, Dziennik Polski - Magazyn, 2003-12-19 |
|
|
Robotnicy wlali między bloki jęzor asfaltu, obłożyli go betonowymi krawężnikami i poukładali płyty chodnikowe między nową jezdnią a ścianami bloków. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczeta z Portofino, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | jęzor |
jęzory |
|
| D. | jęzora |
jęzorów |
|
| C. | jęzorowi |
jęzorom |
|
| B. | jęzor |
jęzory |
|
| N. | jęzorem |
jęzorami |
|
| Ms. | jęzorze |
jęzorach |
|
| W. | jęzorze |
jęzory |
Składnia
|
+ | jęzor | + |
(CZEGO)
|
2. lodowcowy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia budowa Ziemi
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu
Połączenia
- lodowcowy, lodowy, osuwiskowy, piaszczysty, skalny, śnieżny; pływający, schodzący jęzor (lawy)
- jęzor błota, lawiny, lawy, lodowca, nawisu, osuwiska, piasku
- czoło, powierzchnia; ruch jęzora
- jęzory przesuwają się, schodzą w dół, spływają
Cytaty
|
Wody z topniejącego jęzora żłobią teren, lecz także osadzają niesiony materiał. źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1996 |
|
|
[...] po opadzie ulewnego deszczu na topniejącą powierzchnię, w wyniku zamarzania kropel oraz dodatkowego topnienia, jęzor lodowcowy staje się bardziej gładki i ogromnie śliski [...]. źródło: NKJP: Jacek Jania: Glacjologia: nauka o lodach, 1997 |
|
|
W tej chwili jęzor osuwiska zatrzymał się i kotłuje w miejscu. źródło: NKJP: (WCH): Zatrzymać górę, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2001-08-13 |
|
|
W Reykiahlith zobaczysz jak dwa jęzory lawy rozdzieliły się przed kościółkiem i tym cudownym sposobem świątynia ocalała. źródło: Internet |
|
|
Jęzor lawiny miał ponad 800 metrów długości i w najwyższym punkcie nawet około 150 metrów szerokości. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | jęzor |
jęzory |
|
| D. | jęzora |
jęzorów |
|
| C. | jęzorowi |
jęzorom |
|
| B. | jęzor |
jęzory |
|
| N. | jęzorem |
jęzorami |
|
| Ms. | jęzorze |
jęzorach |
|
| W. | jęzorze |
jęzory |
Składnia
|
|
+ | jęzor | + |
CZEGO
|