Chronologizacja
Pochodzenie
niem. Zinnober
z łac. cinnabar, cinnabaris
1.a kamień
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł materiały używane w przemyśle
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | minerał |
Cytaty
|
Podczas wystawy zaprezentowane zostaną unikatowe zbiory meteorytów, [...] kamieni szlachetnych (szmaragdów, topazów i rubinów), minerałów rudnych (sfalerytów, galeny, cynobru), a także soli, gipsów. źródło: NKJP: Monika Krężel: Zajęcia w Reptach, Dziennik Zachodni, 2005-11-02 |
|
|
Nadzieje podsycano licznymi opowieściami o zielu nieśmiertelności i eliksirach wiecznego życia. Niestety, w większości preparatów znajdowały się rtęć i cynober. źródło: NKJP: Bogdan S. Zemanek: Taoizm, Wiedza i Życie, 1999 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | cynober |
cynobry |
|
| D. | cynobru |
cynobrów |
|
| C. | cynobrowi |
cynobrom |
|
| B. | cynober |
cynobry |
|
| N. | cynobrem |
cynobrami |
|
| Ms. | cynobrze |
cynobrach |
|
| W. | cynobrze |
cynobry |
Inne uwagi
Zwykle lp
1.b kolor
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | kolor |
Cytaty
|
Cynie, krótko podcięte, zanurzone w glinianym dzbanku, cieszą oczy cynobrem, złotem, oranżem, amarantem. źródło: NKJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1976 |
|
|
Potworowski pokazuje, że pejzaż jest kolorem: kiedy maluje obrazy Anglii, kolory są przygaszone, matowe, szare, kiedy Hiszpanię - dominują żółcie, ochry, cynober, kolory piaskowe, kiedy las - całe płótno wypełnia zieleń, różne odcienie, tonacje, zgęszczenia zieleni. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: U pisarza, Gazeta Wyborcza, 1997-04-11 |
|
|
Głęboko osadziła ramiona na moich ramionach, dłońmi klepała mnie po plecach... Moje plecy drżały od cynobru jej paznokci... źródło: NKJP: Jacek Dobrowolski: 120 godzin, czyli Upadek pewnego dżentelmena, 2006 |
|
|
Błękitniejące zielenie, ugry, cynobry, ale i cała skala czerwieni: od liliowego różu po purpurę - ściemnienia i rozświetlenia, świetliste tła - to dominanty pasteli Marka Sołowieja. źródło: NKJP: (ASZ): Od dialogu do dramatu, Dziennik Polski, 2005-02-17 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | cynober |
cynobry |
|
| D. | cynobru |
cynobrów |
|
| C. | cynobrowi |
cynobrom |
|
| B. | cynober |
cynobry |
|
| N. | cynobrem |
cynobrami |
|
| Ms. | cynobrze |
cynobrach |
|
| W. | cynobrze |
cynobry |
1.c wyrób
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki
Cytaty
|
W kolczykach osadzony jest cynober, a przeważający kolor kolczyka (oprócz srebra oczywiście) to różowy. źródło: Internet: allegro.pl |
|
|
Prezentowany przez nas srebrny pierścionek został wykonany ręcznie, a srebro zostało przebadane [...]. Pierścionek zdobi cynober, a przeważający kolor całości to biały. źródło: Internet: kuzniasrebra.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | cynober |
cynobry |
|
| D. | cynobru |
cynobrów |
|
| C. | cynobrowi |
cynobrom |
|
| B. | cynober |
cynobry |
|
| N. | cynobrem |
cynobrami |
|
| Ms. | cynobrze |
cynobrach |
|
| W. | cynobrze |
cynobry |
Inne uwagi
Zwykle lp
1.d farba
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka sztuki plastyczne
Cytaty
|
Piczek przedstawiła wyniki swoich eksperymentów. Sporządzała ona próbne obrazy namalowane ochrą lub cynobrem za pomocą technik znanych w średniowieczu i przykładała je do czystego płótna. źródło: NKJP: Wojciech Orliński, Iza Bednarz: Nauka i wiara, Gazeta Wyborcza, 1998-02-20 |
|
|
Najstabilniejsze farby to te, które Ziemia wydała na świat, czyli mineralne. Są pewne wyjątki, jak np. aurypigment [...] czy cynober. Pod wpływem światła i w „złych mieszankach” czernieją. Gdybym miał wybrać, czym malować: cynobrem czy kadmem czerwonym, to wybrałbym ten drugi, bo jest trwały. źródło: Internet: klub.tworcowsztuki.pl |
|
|
[...] łatwiej zrozumieć, dlaczego ołtarze i posągi przystrajane kwiatami, malowane cynobrem, dzień po święcie mogą być wyrzucone na śmietnik. Są tylko atrapą, tymczasowym objawieniem bóstwa [...]. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Światowidz, 1998 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | cynober |
cynobry |
|
| D. | cynobru |
cynobrów |
|
| C. | cynobrowi |
cynobrom |
|
| B. | cynober |
cynobry |
|
| N. | cynobrem |
cynobrami |
|
| Ms. | cynobrze |
cynobrach |
|
| W. | cynobrze |
cynobry |
Inne uwagi
Zwykle lp