UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

lejek

Chronologizacja

1 połowa XVI w., SPXVI
W XVI w. wyłącznie lijek. Postać lejek od XVII w.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. lejek
lejki
D. lejka
lejków
C. lejkowi
lejkom
B. lejek
lejki
N. lejkiem
lejkami
Ms. lejku
lejkach
W. lejku
lejki

Pochodzenie

Zob. lej (duży lejek)

1. przyrząd

Definicja

przyrząd w kształcie stożka, mający szeroki wlot i zakończony rurką, wykorzystywany do przelewania lub przesypywania czegoś do pojemników z wąskim otworem

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca materiały i narzędzia pracy

Połączenia

  • wlewać przez lejek

Cytaty

Gdy wytworzy się syrop, [...] zlewamy go przez lejek z watą do innej butelki.

źródło: NKJP: Barbara Kozłowska: Z wiśniowego sadu, Gazeta Poznańska, 2006-08-02

Nielegalnej rozlewni alkoholu szukali wczoraj w garażu w Gdyni Chyloni policjanci. Znaleźli 95 litrów cieczy, lejki, gumowe węże, kanistry i właściciela rozlewni.

źródło: NKJP: Alkohol w garażu, Dziennik Bałtycki, 2011

Przesiany piasek wsypuje się do cylindra przez lejek, który początkowo opiera się o dno cylindra i stopniowo podnosi, w miarę napełniania cylindra [...].

źródło: NKJP: Elżbieta Myślińska: Laboratoryjne badania gruntów, 1998

2. kształt

Definicja

kształt przypominający lejek - przyrząd

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Cytaty

Młodzieniec podtykał już Kosińskiemu pod usta lejek mikrofonu.

źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978

Wystarczy [...] dojrzałe jabłko położyć na 3-4 dni na lejek liści bilbergii i całość przykryć woreczkiem foliowym, aby w ciągu następnych 2-3 miesięcy z lejka liści wyrósł piękny kwiatostan.

źródło: NKJP: Kazimierz Mynett: Interesująca sprawa, Kwiaty, 1988

Składnia

bez ograniczeń + lejek +
CZEGO

3. coś w kształcie lejka

Definicja

coś, co ma kształt lejka - przyrządu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Cytaty

Jak tak mocno się ściemniło we wtorek po południu i zaczęło strasznie wiać, podszedł do okna i wtedy zobaczył, jak ten lejek porywa w górę drzewa. [...] Dopiero jak zobaczył dom Plewy i obejście jego brata, uwierzył, że naprawdę widział trąbę powietrzną.

źródło: NKJP: Do Pyzówki trąba szła od lasu, Dziennik Polski, 2001-06-04

Drzwi miały cztery palce grubości - i przez całą tę grubość od samego szkiełka wyżłobiony był stożkowato rozszerzający się lejek obserwacyjny.

źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: Krąg pierwszy, 1996

Jest paprocią wieloletnią z krótkim kłączem i pióropuszem liści lejkowato z niego wyrastających. [...] W sierpniu lub wrześniu z owego lejka wyrastają krótsze, sztywne, ciemnobrunatne liście zawierające zarodniki.

źródło: NKJP: Corylus, EKO-U Nas, 2001

4. zagłębienie

Definicja

małe zagłębienie w kształcie odwróconego stożka powstałe na powierzchni gruntu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  lej

Cytaty

Nieduże lejki w piasku to pułapki mrówkolwa czatującego na ich dnie na nieostrożną mrówkę.

źródło: NKJP: Oskar Filipowicz: Sahara po naszemu, Trybuna Śląska, 2001-06-08

Wędrując sobie dzisiaj po jurajskim lesie bukowym, natknąłem się na borsuczą jamę i...kilka dość obiecująco wyglądających lejków w ziemi, grubo zasypanych liśćmi.

źródło: Internet: forum.speleomyszkow.pl

Składnia

bez ograniczeń + lejek +
(w CZYM)

5. limit przepustowości

Definicja

inform.  pot. 
celowe wyraźne zmniejszenie przez operatora usług internetowych prędkości transmisji danych po wykorzystaniu przez danego użytkownika określonego limitu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość Internet

Cytaty

[...] po wyczerpaniu limitu dostępnego transferu, przeznaczonego dla naszego numeru telefonu, operator zakłada lejek.

źródło: Internet: rfbenchmark.pl

Oczywiście, [...] limit jest podany na umowie w takim sensie, że po przekroczeniu iluś GB dostajesz lejek i internet zwalnia.

źródło: Internet: gry-online.pl

[...] zaoferuje mi pełną prędkość bez lejka po przekroczeniu 100 GB.

źródło: Internet: forumplay.pl

Data ostatniej modyfikacji: 24.08.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj