UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

warownia

Chronologizacja

1814, SL

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. warownia
warownie
D. warowni
warowni
C. warowni
warowniom
B. warownię
warownie
N. warownią
warowniami
Ms. warowni
warowniach
W. warownio
warownie

Pochodzenie

Od słow. *varovati ‘pilnować, strzec, uważać na kogoś, na coś’ ( < prawdopodobnie ze st.-w.-niem. warōn ‘uważać’ z przyrostkiem -nia (< *-ьn'a), tworzącym m. in. nazwy miejsc.

Definicja

dawna budowla (lub zespół budowli) o charakterze ściśle obronnym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

synonimy:  forteca, twierdza

Połączenia

  • czternastowieczna, średniowieczna; krzyżacka; gotycka; malborska warownia; naddunajskie warownie; warownie jurajskie
  • warownia Templariuszy
  • warownia w Czorsztynie, w Elblągu, w Kwidzynie, w Malborku, w Niedzicy...
  • wznieść, zbudować; zdobyć warownię

Cytaty

Smoleńsk był dużą, silnie ufortyfikowaną warownią. Położona na wysokim brzegu Dniepru, osłaniana była z jednej strony przez rzekę, a z drugiej przez głęboki parów, gdzie spiętrzone wody płynącego strumienia utworzyły dwa stawy.

źródło: NKJP: Internet

Polacy wielokrotnie, ale bezskutecznie próbowali odbić Kamieniec z rąk tureckich. [...] Jan III Sobieski polecił założyć w pobliżu nową warownię - Okopy Świętej Trójcy, mającą ułatwić odbicie Kamieńca, ale zadanie to udało się dopiero w 1699 roku na mocy traktatów karłowickich.

źródło: NKJP: Stanisław Sławomir Nicieja: Twierdze kresowe Rzeczypospolitej, 2006

W tym roku zamierzamy odkryć zachodnio-północną część zamku. Odsłonięto już część piwnic, prawdopodobnie przy wjeździe do dawnej warowni, gdyż widać również fragmenty drogi brukowej.

źródło: NKJP: (ŁAJ): Badania archeologiczne, Dziennik Bałtycki, 2001-07-12

Naprawdę zamek służył najpierw jako piastowska warownia, a potem siedziba niemieckich właścicieli okolicznych włości.

źródło: NKJP: Ł: Weekend w Szklarskiej Porębie, Trybuna Śląska, 2002-02-16

Dla obrony tego odcinka ówczesnej granicy Polski, Kazimierz Wielki nakazał wznieść trzy warownie, górujące nad doliną Prądnika. Najbliższa Krakowa to będący w odbudowie zamek w Korzkwi, ruiny drugiej są w Ojcowie, a trzecia to prawdziwe „orle gniazdo” — renesansowy zamek w Pieskowej Skale, obok którego stoi słynna Maczuga Herkulesa.

źródło: NKJP: Krzysztof Wojtycza: Trzy warownie, Nasze Miasto Kraków, 2004-08-26

Data ostatniej modyfikacji: 30.05.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj