UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

deklamacja

Chronologizacja

1564, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. deklamacja
 deklamacje
D. deklamacji
 deklamacji
 neut
deklamacyj
 char
C. deklamacji
 deklamacjom
B. deklamację
 deklamacje
N. deklamacją
 deklamacjami
Ms. deklamacji
 deklamacjach
W. deklamacjo
 deklamacje

Pochodzenie

łac. dēclāmātiō

1. poezji

Definicja

książk. 
wygłaszanie utworów literackich odpowiednio interpretowanych głosem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  recytacja

Połączenia

  • deklamacja poezji; tekstu, wiersza
  • śpiew i deklamacja
  • sposób deklamacji
  • wysłuchać deklamacji

Cytaty

Program uroczystości to głównie przemówienia polityków i działaczy społecznych, składanie wieńców, rzadziej koncerty czy deklamacje poezji patriotycznej.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004

Atmosferę spotkania tworzyła sugestywna recytacja, szczególnie wzruszająca w momencie deklamacji wiersza pt. „Beznadziejność”, dedykowanego przedwcześnie zmarłej córce autora [...].

źródło: NKJP: Daniel Szczypior: Wieczór z poezją, Dziennik Bałtycki, 1999-06-16

Młodzież miała też okazję wysłuchać deklamacji tegorocznych laureatów III Międzyszkolnego Konkursu Recytatorskiego pod hasłem Jan Paweł II jako artysta.

źródło: NKJP: (JOMB): Ślubowanie w papieskiej szkole, Gazeta Krakowska, 2005-10-18

Składnia

bez ograniczeń + deklamacja +
(CZEGO)

2. frazesów

Definicja

książk.  pejorat. 
wypowiadanie wzniosłych treści, które nie mają odbicia w rzeczywistości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

[...] Pośród narzekań na zanik uczuć patriotycznych zapomina się o tych licznych współczesnych Polakach, którzy bez żadnych wzniosłych deklamacji robią to, co do nich należy, i więcej, niż się od nich wymaga.

źródło: NKJP: Ewa Gąsiorowska: Oblicza patriotyzmu, Czuwaj, 2003-11

- Papo, dosyć tych deklamacji! Ty - i klasa robotnicza? Byłeś kiedyś dwa lata robotnikiem, a trzydzieści lat już jesteś prokuratorem!

źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: Krąg Pierwszy. Tom 2, 1996

[...] przez lata raczył nas patetycznymi deklamacjami o swoim patriotyzmie, o tym, że wprowadzając stan wojenny, wybrał mniejsze zło.

źródło: NKJP: Barbara Szczepuła, Dziennik Bałtycki, 2008-07-04

Data ostatniej modyfikacji: 24.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN