UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

najechać

Chronologizacja

1436, SStp

Pochodzenie

Zob. jechać

1. na drzewo

Definicja

spowodować, że coś, co jedzie, znajdzie się na kimś lub na czymś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wjechać

Połączenia

kierowca; pociąg, samochód najechał
najechać na drzewo, na minę, na słup; na pieszego, na przechodnia

Cytaty

	Parła naprzód, pchając rower przed sobą. Musiała patrzeć pod nogi, żeby nie najechać kołami na ukryte w trawie ostre kamienie. źródło: NKJP: Piotr Krawczyk: Plamka światła, 1997
	Dwudziestojednoletni Krzysztof B. kierując fiatem 125p, najechał na idącego poboczem Franciszka M., który poniósł śmierć na miejscu. źródło: NKJP: (gram): Bijemy rekordy, Tygodnik Podhalański, nr 33, 1996
	Commandcar, na który czekałem w umówionym miejscu, patrolując teren, najechał na minę. źródło: NKJP: Roman Nacht: Podwójna spirala, 2005
	[...] najechał na słup trakcji telefonicznej, a następnie uderzył w ogrodzenie posesji i zniszczył hydrant. źródło: NKJP: A.G.: 997, Czas Ostrzeszowski, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	najadę	najedziemy
2 os.	najedziesz	najedziecie
3 os.	najedzie	najadą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	najechałem +(e)m najechał	najechałam +(e)m najechała	najechałom +(e)m najechało	najechaliśmy +(e)śmy najechali	najechałyśmy +(e)śmy najechały
2 os.	najechałeś +(e)ś najechał	najechałaś +(e)ś najechała	najechałoś +(e)ś najechało	najechaliście +(e)ście najechali	najechałyście +(e)ście najechały
3 os.	najechał	najechała	najechało	najechali	najechały

bezosobnik: najechano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		najedźmy
2 os.	najedź	najedźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	najechałbym bym najechał	najechałabym bym najechała	najechałobym bym najechało	najechalibyśmy byśmy najechali	najechałybyśmy byśmy najechały
2 os.	najechałbyś byś najechał	najechałabyś byś najechała	najechałobyś byś najechało	najechalibyście byście najechali	najechałybyście byście najechały
3 os.	najechałby by najechał	najechałaby by najechała	najechałoby by najechało	najechaliby by najechali	najechałyby by najechały

bezosobnik: najechano by

bezokolicznik: najechać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: najechawszy

gerundium: najechanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	najechanie	najechania
D.	najechania	najechań
C.	najechaniu	najechaniom
B.	najechanie	najechania
N.	najechaniem	najechaniami
Ms.	najechaniu	najechaniach
W.	najechanie	najechania

odpowiednik aspektowy: najeżdżać

Składnia

najechać

na KOGO/CO

2. kraj

Definicja

wkroczyć zbrojnie na obszar należący do innego państwa lub władcy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	napaść II
	hiperonimy:	zaatakować

Połączenia

najechać kraj, Polskę
najechać zbrojnie

Cytaty

	Mongołowie, którzy wówczas najechali Węgry, rozgromili armię tamtejszego króla Beli IV (1235-1270) i zmusili go do szukania schronienia w Austrii. źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy: Rycerze w służbie dam i dworu, 2009
	Kiedy sprowokowany przez nich sułtan Mehmed IV najechał na Polskę, zamiast stanąć w obronie ojczyzny, zawiązali skierowaną przeciwko Wiśniowieckiemu konfederację szczebrzeszyńską. źródło: NKJP: Tomasz mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
	Kiedy siepacze chciwego lorda najechali dolinę, by wyrzucać osadników, zebrało się nas kilkudziesięciu kresowców i stawiło zbrojny opór. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Wyspa Robinsona, 1954
	I kiedy wydawało się, że już nic nie uratuje Amerykanów przed sromotną ewakuacją z Arabii, Rosjanie najechali na Afganistan, stwarzając Waszyngtonowi szansę na poprawę paskudnego wizerunku w oczach muzułmanów. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	najadę	najedziemy
2 os.	najedziesz	najedziecie
3 os.	najedzie	najadą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	najechałem +(e)m najechał	najechałam +(e)m najechała	najechałom +(e)m najechało	najechaliśmy +(e)śmy najechali	najechałyśmy +(e)śmy najechały
2 os.	najechałeś +(e)ś najechał	najechałaś +(e)ś najechała	najechałoś +(e)ś najechało	najechaliście +(e)ście najechali	najechałyście +(e)ście najechały
3 os.	najechał	najechała	najechało	najechali	najechały

bezosobnik: najechano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		najedźmy
2 os.	najedź	najedźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	najechałbym bym najechał	najechałabym bym najechała	najechałobym bym najechało	najechalibyśmy byśmy najechali	najechałybyśmy byśmy najechały
2 os.	najechałbyś byś najechał	najechałabyś byś najechała	najechałobyś byś najechało	najechalibyście byście najechali	najechałybyście byście najechały
3 os.	najechałby by najechał	najechałaby by najechała	najechałoby by najechało	najechaliby by najechali	najechałyby by najechały

bezosobnik: najechano by

bezokolicznik: najechać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: najechawszy

gerundium: najechanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	najechanie	najechania
D.	najechania	najechań
C.	najechaniu	najechaniom
B.	najechanie	najechania
N.	najechaniem	najechaniami
Ms.	najechaniu	najechaniach
W.	najechanie	najechania

imiesłów przymiotnikowy bierny: najechany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	najechany	najechany	najechany	najechane	najechana
D.	najechanego	najechanego	najechanego	najechanego	najechanej
C.	najechanemu	najechanemu	najechanemu	najechanemu	najechanej
B.	najechanego	najechanego	najechany	najechane	najechaną
N.	najechanym	najechanym	najechanym	najechanym	najechaną
Ms.	najechanym	najechanym	najechanym	najechanym	najechanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	najechani	najechani	najechane	najechane
D.	najechanych	najechanych	najechanych	najechanych
C.	najechanym	najechanym	najechanym	najechanym
B.	najechanych	najechanych	najechanych	najechane
N.	najechanymi	najechanymi	najechanymi	najechanymi
Ms.	najechanych	najechanych	najechanych	najechanych

odpowiednik aspektowy: najeżdżać

Składnia

	+	najechać	+	KOGO/CO
	+	najechać	+	na KOGO/CO

3. na rozmówcę

Definicja

pot.

zaatakować kogoś słownie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	napaść II, naskoczyć, skoczyć, wskoczyć
	hiperonimy:	zaatakować

Cytaty

Nikogo tym nie obrażałem, a ty najechałeś na mnie jak na debila sugerując, iż mój mózg można porównać do orzeszka.

źródło: Internet: forum.polmine.pl

Najechałeś na mnie nieopartymi na niczym argumentami i stawiasz mnie w roli oszusta i kombinatora.

źródło: Internet: rc-fpv.pl

Najechaliście na niego, jakby nie wiadomo co zrobił.

źródło: Internet: forum.gram.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	najadę	najedziemy
2 os.	najedziesz	najedziecie
3 os.	najedzie	najadą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	najechałem +(e)m najechał	najechałam +(e)m najechała	najechałom +(e)m najechało	najechaliśmy +(e)śmy najechali	najechałyśmy +(e)śmy najechały
2 os.	najechałeś +(e)ś najechał	najechałaś +(e)ś najechała	najechałoś +(e)ś najechało	najechaliście +(e)ście najechali	najechałyście +(e)ście najechały
3 os.	najechał	najechała	najechało	najechali	najechały

bezosobnik: najechano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		najedźmy
2 os.	najedź	najedźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	najechałbym bym najechał	najechałabym bym najechała	najechałobym bym najechało	najechalibyśmy byśmy najechali	najechałybyśmy byśmy najechały
2 os.	najechałbyś byś najechał	najechałabyś byś najechała	najechałobyś byś najechało	najechalibyście byście najechali	najechałybyście byście najechały
3 os.	najechałby by najechał	najechałaby by najechała	najechałoby by najechało	najechaliby by najechali	najechałyby by najechały

bezosobnik: najechano by

bezokolicznik: najechać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: najechawszy

gerundium: najechanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	najechanie	najechania
D.	najechania	najechań
C.	najechaniu	najechaniom
B.	najechanie	najechania
N.	najechaniem	najechaniami
Ms.	najechaniu	najechaniach
W.	najechanie	najechania

odpowiednik aspektowy: najeżdżać

Składnia

najechać

na KOGO

4. na ikonkę

Definicja

spowodować, że coś znajdzie się w zasięgu działania jakiegoś ruchomego urządzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

Połączenia

kamera najechała
najechać kursorem, myszką
najechać na ikonkę, na okienko

Cytaty

Aby utworzyć zakładkę do aktualnie oglądanej strony, należy najechać kursorem myszki na ikonkę znajdującą się po prawej stronie przycisku „Bookmarks”.

źródło: NKJP: Dariusz Hałas, Sebastian Malinowski: Przeglądarka bardziej osobista, Enter nr 2, 1999

W lewym górnym rogu pojawia się też lista słów kluczowych - po najechaniu myszą na dowolne z nich, na mapie podświetlają się serwisy, w których ono występuje.

źródło: NKJP: Anna Wasilewska-Śpioch: Nowy wymiar wyszukiwania, Dziennik Internautów, 2002-04-11

Kiedy kamera najedzie na obraz, będący tematem kolejnej odsłony, zastosujemy stop-klatkę, aktorzy wyjdą z ram i odegrają wizję tego obrazu.

źródło: NKJP: (ASZ): Szlak Gotycki w żywych obrazach, Dziennik Polski, 2005-07-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	najadę	najedziemy
2 os.	najedziesz	najedziecie
3 os.	najedzie	najadą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	najechałem +(e)m najechał	najechałam +(e)m najechała	najechałom +(e)m najechało	najechaliśmy +(e)śmy najechali	najechałyśmy +(e)śmy najechały
2 os.	najechałeś +(e)ś najechał	najechałaś +(e)ś najechała	najechałoś +(e)ś najechało	najechaliście +(e)ście najechali	najechałyście +(e)ście najechały
3 os.	najechał	najechała	najechało	najechali	najechały

bezosobnik: najechano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		najedźmy
2 os.	najedź	najedźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	najechałbym bym najechał	najechałabym bym najechała	najechałobym bym najechało	najechalibyśmy byśmy najechali	najechałybyśmy byśmy najechały
2 os.	najechałbyś byś najechał	najechałabyś byś najechała	najechałobyś byś najechało	najechalibyście byście najechali	najechałybyście byście najechały
3 os.	najechałby by najechał	najechałaby by najechała	najechałoby by najechało	najechaliby by najechali	najechałyby by najechały

bezosobnik: najechano by

bezokolicznik: najechać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: najechawszy

gerundium: najechanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	najechanie	najechania
D.	najechania	najechań
C.	najechaniu	najechaniom
B.	najechanie	najechania
N.	najechaniem	najechaniami
Ms.	najechaniu	najechaniach
W.	najechanie	najechania

odpowiednik aspektowy: najeżdżać

Składnia

najechać

CZYM + na CO

5. dużo ludzi

Definicja

przybyć w dużej liczbie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	najechać się
	hiperonimy:	przybyć

Cytaty

Strasznie teraz o robotę trudno. Najechało kobiet.

źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994

[...] pora szkołę zakładać, do Powodzia dzieci najechało sporo [...].

źródło: NKJP: Halina Auderska: Babie lato, 1974

W lecie, na świętą Marię Magdalenę, był odpust w parafii. [...] Jak co roku, najechało księży z całego dekanatu, a nawet nie tylko.

źródło: NKJP: Mieczysław Maliński: Ale miałem ciekawe życie, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	najadę	najedziemy
2 os.	najedziesz	najedziecie
3 os.	najedzie	najadą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	najechałem +(e)m najechał	najechałam +(e)m najechała	najechałom +(e)m najechało	najechaliśmy +(e)śmy najechali	najechałyśmy +(e)śmy najechały
2 os.	najechałeś +(e)ś najechał	najechałaś +(e)ś najechała	najechałoś +(e)ś najechało	najechaliście +(e)ście najechali	najechałyście +(e)ście najechały
3 os.	najechał	najechała	najechało	najechali	najechały

bezosobnik: najechano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		najedźmy
2 os.	najedź	najedźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	najechałbym bym najechał	najechałabym bym najechała	najechałobym bym najechało	najechalibyśmy byśmy najechali	najechałybyśmy byśmy najechały
2 os.	najechałbyś byś najechał	najechałabyś byś najechała	najechałobyś byś najechało	najechalibyście byście najechali	najechałybyście byście najechały
3 os.	najechałby by najechał	najechałaby by najechała	najechałoby by najechało	najechaliby by najechali	najechałyby by najechały

bezosobnik: najechano by

bezokolicznik: najechać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: najechawszy

gerundium: najechanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	najechanie	najechania
D.	najechania	najechań
C.	najechaniu	najechaniom
B.	najechanie	najechania
N.	najechaniem	najechaniami
Ms.	najechaniu	najechaniach
W.	najechanie	najechania

Składnia

najechać

KOGO + (GDZIE)

Data ostatniej modyfikacji: 19.11.2015