UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

katastroficzny

Chronologizacja

1902, SJPWar

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	katastroficzny	katastroficzny	katastroficzny	katastroficzne	katastroficzna
D.	katastroficznego	katastroficznego	katastroficznego	katastroficznego	katastroficznej
C.	katastroficznemu	katastroficznemu	katastroficznemu	katastroficznemu	katastroficznej
B.	katastroficznego	katastroficznego	katastroficzny	katastroficzne	katastroficzną
N.	katastroficznym	katastroficznym	katastroficznym	katastroficznym	katastroficzną
Ms.	katastroficznym	katastroficznym	katastroficznym	katastroficznym	katastroficznej
W.	katastroficzny	katastroficzny	katastroficzny	katastroficzne	katastroficzna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	katastroficzni	katastroficzni	katastroficzne	katastroficzne
D.	katastroficznych	katastroficznych	katastroficznych	katastroficznych
C.	katastroficznym	katastroficznym	katastroficznym	katastroficznym
B.	katastroficznych	katastroficznych	katastroficznych	katastroficzne
N.	katastroficznymi	katastroficznymi	katastroficznymi	katastroficznymi
Ms.	katastroficznych	katastroficznych	katastroficznych	katastroficznych
W.	katastroficzni	katastroficzni	katastroficzne	katastroficzne

Pochodzenie

internac.

ang. catastrophic

fr. catastrophique

niem. katastrophisch

Od: katastrofa

1. związany z katastrofą - lotniczą

Cytaty

1.a zdarzenie

Definicja

książk.

będący katastrofą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

wydarzenie, zdarzenie katastroficzne

Cytaty

Historycy zwracają natomiast uwagę, że osobliwe koniunkcje ciał niebieskich we wszystkich epokach uważano za zapowiedź dramatycznych czy katastroficznych wydarzeń.

źródło: NKJP: Zapowiedź kataklizmu?!, Dziennik Polski, 2002-05-11,

1.b film

Definicja

film.

przedstawiający katastrofę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film

Połączenia

film, obraz, scenariusz katastroficzny

Cytaty

Poskręcane w ogniu blachy aut, dym i przejmujący dźwięk strażackich syren - takie obrazy rodem z filmów katastroficznych działy się wczoraj po południu w Lublinie.

źródło: NKJP: (AR, AK): Expressem, Super Express, 2006

Gdy w latach 70. masowo zaczęły pojawiać się na ekranach kin za Oceanem, a w ślad za tym również w Europie, wysokobudżetowe obrazy katastroficzne (w tym przypadku chodzi o katastrofy lotnicze), Jim Abrahams i jego wspólnicy, bracia Zuckerowie, odreagowali nakręceniem „Czy leci z nami pilot” oraz „Spokojnie, to tylko awaria”.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: East Side Story: W rosyjskim Mieście Grzechu też grasuje psychopata, Esensja, 2009-08-21

Tu otwiera się szerokie pole do popisu dla twórców katastroficznych scenariuszy, począwszy od możliwości niszczenia linii energetycznych, przez nanomechanizmy kontrolowane przez wroga, a skończywszy na nanomechanizmach zatruwających ludzką psychikę i poddających ją obcym wpływom.

źródło: NKJP: Jan Kozubowski: Perspektywy nanotechnologii, Wiedza i Życie nr 10, 1998

1.c strata

Definicja

urzęd.

spowodowany katastrofą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

strata, szkoda katastroficzna

Cytaty

Górnictwo, obok rolnictwa, jest obszarem, gdzie straty katastroficzne są istotnym problemem ubezpieczeń.

źródło: NKJP: Wystąpienie prof. dr. hab. Andrzeja Sopoćko, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2008-07-22

Stabilne warunki rynkowe dla inwestycji i umiarkowane szkody katastroficzne od końca III kw. gwarantują, że całoroczna rentowność za 2009 r. będzie o wiele wyższa niż 0,5% zwrotu odnotowane w 2008 r.

źródło: NKJP: USA: mocne wzrosty w ubezpieczeniach, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2010-01-05

1.d polisa

Definicja

urzęd.

używany w związku z katastrofą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse ubezpieczenia

Połączenia

polisa katastroficzna; ubezpieczenie katastroficzne

Cytaty

[...] była prezes zlikwidowanego Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń twierdzi, że pomysł Komisji Nadzoru o obowiązkowym ubezpieczeniu katastroficznym może być tylko początkiem dyskusji nad wprowadzeniem go w przyszłości.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanke: Ubezpieczeniowy terror, Trybuna Śląska, 2002-10-08

Sugerowano, że polisy katastroficzne będą częściowo dofinansowywane z budżetu państwa, aby ich cena zmieściła się w granicach 100 zł, co pozwoliłoby osobom biedniejszym na ich bezproblemowy zakup.

źródło: NKJP: Brak systemu ubezpieczeń katastroficznych, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-07-07

2. związany z katastrofą - klimatyczną

Definicja

urzęd.

związany z katastrofą - klimatyczną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ochrona i zanieczyszczenie środowiska

Cytaty

Każda większa szkoda o charakterze katastroficznym (powódź, huragan) może dotknąć boleśnie nie chronioną część portfela.

źródło: NKJP: Tomasz Przybylski: Specjalne pokrycie na specjalne okazje, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2000-08-23

Idea globalnego ocieplenia ma też niezwykłą siłę medialną. Odwołuje się do egzystencjalnych lęków i emocji, pozwala tworzyć najbardziej chwytliwe katastroficzne scenariusze i jak w dobrym katastroficznym filmie wzywać do ludzkiej solidarności i odwagi wobec wspólnego niebezpieczeństwa.

źródło: NKJP: Jerzy Baczyński: Globalna gorączka, Polityka, 2007-04-21

Polisy katastroficzne jeszcze w tym roku? Rzecznik Praw Obywatelskich chce stworzenia systemu obowiązkowych ubezpieczeń od skutków klęsk żywiołowych.

źródło: NKJP: Polisy katastroficzne jeszcze w tym roku?, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-08-11

3. związany z katastrofizmem - postawą życiową

Definicja

książk.

związany z katastrofizmem - postawą życiową

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

nastrój, ton katastroficzny; diagnoza, przepowiednia, teoria, wizja katastroficzna

Cytaty

	Komunikatom o malejącej z roku na rok liczbie noworodków towarzyszy wiele komentarzy w tonie katastroficznym, z przyganą pod adresem potencjalnych rodziców, zwłaszcza kobiet. źródło: NKJP: Ewa Nowakowska: Skąd się nie biorą dzieci?, Polityka, 2000-01-15
	Katastroficzne wojenne nastroje sprzyjały temu, że wierzono w najgorsze. źródło: NKJP: Jagienka Wilczak: Nigdy nie przestaniemy szukać, Polityka, 2005-12-24
	Media pełne były złych informacji i jeszcze gorszych prognoz. Prawdopodobnie przyczyniły się one do dalszego rozdmuchania kryzysu epatując ludzi katastroficznymi wizjami utraty oszczędności, pracy i dachu nad głową. źródło: NKJP: Witold M. Orłowski: Oda do przyszłości, Polityka, 2009-04-18
	Związkowcy bombardują Ministerstwo Pracy katastroficznymi prognozami o bezrobociu, jakie powstanie w regionie w wyniku realizacji rządowego programu. źródło: NKJP: Odprawa górników, Dziennik Polski, 1998-04-16

4. związany z katastrofizmem - prądem filozoficzno-literackim

Definicja

filoz. lit.

związany z katastrofizmem - prądem filozoficzno-literackim

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia

Połączenia

nurt katastroficzny; literatura, poezja katastroficzna

Cytaty

	Chodzi więc nadal o konflikt, ścieranie się sprzecznych racji i wartości i właśnie poezja katastroficzna - a katastrofizm zalicza Miłosz do „jednego z najważniejszych zjawisk dwudziestolecia” - chciała bronić słusznej sprawy. źródło: NKJP: Jerzy Święch: Nowoczesność Szkice o literaturze polskiej XX wieku, 2007
	Kiedy zasłynął jako świetnie zapowiadający się, sztandarowy niemal, poeta „Prawdy i Narodu”, „obojętność religijna” jego katastroficznych wierszy wzbudziła pewien niepokój. źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957
	Czy pod koniec lat trzydziestych, kiedy już zbliżała się wojna, miałeś poczucie nadchodzącej katastrofy? W ówczesnej poezji przecież był tak wyraźny nurt katastroficzny, twój ulubiony Józef Czechowicz też należał do katastrofistów. źródło: NKJP: Helena Zaworska: Jestem, bo jesteś, Gazeta Wyborcza, 1998-11-20
	Wszystkie te czynniki zaowocowały rozwojem literatury katastroficznej, która najpełniej wyraziła się w twórczości Stanisława Ignacego Witkiewicza oraz poetów Awangardy Krakowskiej. Ich czarne przepowiednie zrealizowały się częściowo w 1939 roku, kiedy wybuchła II wojna światowa. źródło: NKJP: Internet

5. związany z katastrofizmem - teorią w biologii

Definicja

biol. geol.

związany z katastrofizmem - teorią w biologii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia budowa Ziemi

Cytaty

Dzisiaj wiemy, że Lyell miał rację, oszczędnie szafując siłami przyrody, a nie żałując czasu geologicznego. Wspomagał go teorią ewolucji Karol Darwin. Obalono więc teorię o katastroficznym zlodowaceniu.

źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988

Data ostatniej modyfikacji: 16.04.2017