UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kategoryczny

Chronologizacja

2 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kategoryczny
kategoryczny
kategoryczny
kategoryczne
kategoryczna
D. kategorycznego
kategorycznego
kategorycznego
kategorycznego
kategorycznej
C. kategorycznemu
kategorycznemu
kategorycznemu
kategorycznemu
kategorycznej
B. kategorycznego
kategorycznego
kategoryczny
kategoryczne
kategoryczną
N. kategorycznym
kategorycznym
kategorycznym
kategorycznym
kategoryczną
Ms. kategorycznym
kategorycznym
kategorycznym
kategorycznym
kategorycznej
W. kategoryczny
kategoryczny
kategoryczny
kategoryczne
kategoryczna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kategoryczni
kategoryczni
kategoryczne
kategoryczne
D. kategorycznych
kategorycznych
kategorycznych
kategorycznych
C. kategorycznym
kategorycznym
kategorycznym
kategorycznym
B. kategorycznych
kategorycznych
kategorycznych
kategoryczne
N. kategorycznymi
kategorycznymi
kategorycznymi
kategorycznymi
Ms. kategorycznych
kategorycznych
kategorycznych
kategorycznych
W. kategoryczni
kategoryczni
kategoryczne
kategoryczne

Pochodzenie

fr. categorique

niem. kategorisch

z gr. katēgorikós 'orzekający'

Definicja

książk. 
taki, który wyraża czyjąś stanowczość, zdecydowanie i brak jakiejkolwiek zgody na sprzeciw

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • kategoryczny gest, głos, rozkaz, sprzeciw, ton, wniosek, zakaz; kategoryczna ocena, odmowa; kategoryczne stwierdzenie, twierdzenie, zaprzeczenie, żądanie

Cytaty

Zacznę od kategorycznego stwierdzenia: Unia Wolności jest potrzebna, niezbędna, musi przezwyciężyć wewnętrzne trudności i wygrać. Winna wygrać wybory parlamentarne jesienią bieżącego roku.

źródło: NKJP: Stanisław Stomma: Niebezpieczna swojska klatka, Gazeta Wyborcza, 1997-01-25

Przeszkadza mi twój kategoryczny ton, kiedy mówisz: „Wiem, że tak jest i koniec!”

źródło: NKJP: Krzysztof Jedliński i inni: Trening interpersonalny, 1997

W liście skierowanym między innymi do naszej redakcji wiceprzewodniczący Rady Miejskiej Wielunia wyraża kategoryczny protest wobec wprowadzenia cenzury w radiowych audycjach.

źródło: NKJP: (mim): Radio bez cenzury, Dziennik Łódzki, 2006-02-06

Kiedy Królowa dowiedziała się o tobie, kazała zwołać Radę Najtwardszych i wydała kategoryczny rozkaz, aby przed zakończeniem obrad nikt poza mną nie kontaktował się z tobą.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Podróż do krainy om. Opowieść hipotetyczna, 1974

Wszyscy uchodźcy są przekonani, że mimo kategorycznych oświadczeń amerykańskich, iż nie zostaną nigdy wpuszczeni do USA, kiedyś w przyszłości furtka zostanie otwarta.

źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Zmierzch Bogów, Gazeta Wyborcza, 1994-09-05

Frazeologizmy

imperatyw kategoryczny
Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj