Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
naginam |
naginamy |
|||
2 os. |
naginasz |
naginacie |
|||
3 os. |
nagina |
naginają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
naginałem +(e)m naginał |
naginałam +(e)m naginała |
naginałom +(e)m naginało |
naginaliśmy +(e)śmy naginali |
naginałyśmy +(e)śmy naginały |
2 os. |
naginałeś +(e)ś naginał |
naginałaś +(e)ś naginała |
naginałoś +(e)ś naginało |
naginaliście +(e)ście naginali |
naginałyście +(e)ście naginały |
3 os. |
naginał |
naginała |
naginało |
naginali |
naginały |
bezosobnik: naginano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę naginał będę naginać |
będę naginała będę naginać |
będę naginało będę naginać |
będziemy naginali będziemy naginać |
będziemy naginały będziemy naginać |
2 os. |
będziesz naginał będziesz naginać |
będziesz naginała będziesz naginać |
będziesz naginało będziesz naginać |
będziecie naginali będziecie naginać |
będziecie naginały będziecie naginać |
3 os. |
będzie naginał będzie naginać |
będzie naginała będzie naginać |
będzie naginało będzie naginać |
będą naginali będą naginać |
będą naginały będą naginać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
naginajmy |
|
2 os. |
naginaj |
naginajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
naginałbym bym naginał |
naginałabym bym naginała |
naginałobym bym naginało |
naginalibyśmy byśmy naginali |
naginałybyśmy byśmy naginały |
2 os. |
naginałbyś byś naginał |
naginałabyś byś naginała |
naginałobyś byś naginało |
naginalibyście byście naginali |
naginałybyście byście naginały |
3 os. |
naginałby by naginał |
naginałaby by naginała |
naginałoby by naginało |
naginaliby by naginali |
naginałyby by naginały |
bezosobnik: naginano by
bezokolicznik: naginać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
naginając
gerundium: naginanie
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | naginanie |
naginania |
D. | naginania |
naginań |
C. | naginaniu |
naginaniom |
B. | naginanie |
naginania |
N. | naginaniem |
naginaniami |
Ms. | naginaniu |
naginaniach |
W. | naginanie |
naginania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: naginający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | naginający |
naginający |
naginający |
naginające |
naginająca |
D. | naginającego |
naginającego |
naginającego |
naginającego |
naginającej |
C. | naginającemu |
naginającemu |
naginającemu |
naginającemu |
naginającej |
B. | naginającego |
naginającego |
naginający |
naginające |
naginającą |
N. | naginającym |
naginającym |
naginającym |
naginającym |
naginającą |
Ms. | naginającym |
naginającym |
naginającym |
naginającym |
naginającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | naginający |
naginający |
naginające |
naginające |
D. | naginających |
naginających |
naginających |
naginających |
C. | naginającym |
naginającym |
naginającym |
naginającym |
B. | naginających |
naginających |
naginających |
naginające |
N. | naginającymi |
naginającymi |
naginającymi |
naginającymi |
Ms. | naginających |
naginających |
naginających |
naginających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: naginany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | naginany |
naginany |
naginany |
naginane |
naginana |
D. | naginanego |
naginanego |
naginanego |
naginanego |
naginanej |
C. | naginanemu |
naginanemu |
naginanemu |
naginanemu |
naginanej |
B. | naginanego |
naginanego |
naginany |
naginane |
naginaną |
N. | naginanym |
naginanym |
naginanym |
naginanym |
naginaną |
Ms. | naginanym |
naginanym |
naginanym |
naginanym |
naginanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | naginani |
naginani |
naginane |
naginane |
D. | naginanych |
naginanych |
naginanych |
naginanych |
C. | naginanym |
naginanym |
naginanym |
naginanym |
B. | naginanych |
naginanych |
naginanych |
naginane |
N. | naginanymi |
naginanymi |
naginanymi |
naginanymi |
Ms. | naginanych |
naginanych |
naginanych |
naginanych |
odpowiednik aspektowy: nagiąć
Pochodzenie
Zob. giąć
1. gałąź
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Połączenia
- naginać drzewa, gałęzie
Cytaty
[...] w czasie nauki sporządzania sideł (by umieć upolować zwierzynę w czasie szkoły przetrwania), harcerze naginali do ziemi czubek drzewa. źródło: NKJP: Grzegorz Okoński: Komandosi ze Swarzędza, Gazeta Poznańska, 2003-08-01 |
|
Wicher powiał z huraganową mocą. Targnął konarami drzew [...]. Naginał je ku ziemi [...]. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963 |
|
Wyciągasz rękę przed siebie i maksymalnie wyciągasz palce do góry. Drugą ręką naginasz palce w swoją stronę. źródło: NKJP: Fitness: Bądź piękny jesienią!, CKM, 1998 |
|
Chłopak wspólnie z kolegą obcinał żywopłot. Ostrze kosiarki dosięgło go w chwili, gdy akurat naginał gałęzie partnerowi. źródło: NKJP: (pach): Ofiary kosiarek, Gazeta Krakowska, 2001-08-04 |
Składnia
![]() |
+ | naginać | + |
CO +
(do CZEGO | ku CZEMU)
|
2. prawo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Połączenia
- naginać konstytucję, prawo, przepisy, zasady; fakty, prawdę
- naginać coś do czyichś potrzeb
- lekko naginać coś
- nieco, trochę naginać coś
- próba naginania czegoś
Cytaty
Jeszcze kilka lat temu członkowie Parlamentu Europejskiego naginali zasady rozliczeń za prowadzenie biur. źródło: NKJP: Tomasz Cylka: 6 miliardów euro rocznie kosztuje administracja Unii Europejskiej, Polska Głos Wielkopolski, 2006-10-06 |
|
Nie nawołuję przecież do zemsty, przeciwnie, staram się pokazać tych, o których piszę, w jak najlepszym świetle, oczywiście nie naginając faktów. źródło: NKJP: Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Moje życie nielegalne, 2008 |
|
Pamiętajmy [...], że poważnym złem wyrządzanym lasom jest nieprzestrzeganie przepisów, a czasami naginanie prawa do swoich potrzeb przez różnego rodzaju grupy społeczne i lobbystów. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.05.2000 |
Składnia
![]() |
+ | naginać | + |
CO +
(do CZEGO)
|
3. kogoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
Reżyserzy na ogół nie cierpią aktorów. Naginają ich do swoich wyobrażeń i strasznie się denerwują, że muszą się męczyć z żywą materią, która stawia opór. źródło: NKJP: Dziś Aleksander Bardini kończy 80 lat, Gazeta Wyborcza, 1993-11-17 |
|
[...] jesteś osobą dominującą i starasz się naginać partnera do własnych wyobrażeń. źródło: NKJP: Krystyna Konaszewska-Rymarkiewicz: Interpretacja horoskopu. Podstawy, 1997 |
|
Twarz ta znamionowała egoizm i dumę człowieka, który przez całe życie przyzwyczaił się rozkazywać i naginać innych do swej woli. źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951 |
Składnia
![]() |
+ | naginać | + |
KOGO +
do CZEGO
|