UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

białkowy

Chronologizacja

1900, SJPWar

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	białkowy	białkowy	białkowy	białkowe	białkowa
D.	białkowego	białkowego	białkowego	białkowego	białkowej
C.	białkowemu	białkowemu	białkowemu	białkowemu	białkowej
B.	białkowego	białkowego	białkowy	białkowe	białkową
N.	białkowym	białkowym	białkowym	białkowym	białkową
Ms.	białkowym	białkowym	białkowym	białkowym	białkowej
W.	białkowy	białkowy	białkowy	białkowe	białkowa

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	białkowi	białkowi	białkowe	białkowe
D.	białkowych	białkowych	białkowych	białkowych
C.	białkowym	białkowym	białkowym	białkowym
B.	białkowych	białkowych	białkowych	białkowe
N.	białkowymi	białkowymi	białkowymi	białkowymi
Ms.	białkowych	białkowych	białkowych	białkowych
W.	białkowi	białkowi	białkowe	białkowe

1. związany z białkiem - częścią jajka

Definicja

związany z białkiem - częścią jajka

Pochodzenie

Zob. biały

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Połączenia

beza, masa, piana białkowa

Cytaty

	Warstwa białkowa, granicząca bezpośrednio z błoną jajową, pozostaje zupełnie płynna [...]. źródło: NKJP: Jan Zarzycki, Jan Kuryszko: Anatomia mikroskopowa zwierząt domowych i człowieka, 1995
	Serowiec domowy zaczyna od jakiegoś czasu wypierać warszawski [...]. Robimy specjalny ser, ciasto jest wykładane brzoskwiniami, na to masa białkowa i tarte ciasto [...]. źródło: NKJP: Szprycowane mazurki, Dziennik Polski, 2000-04-22
	Ja uwielbiam takie starodawne ptysie z białkową masą [...]. źródło: Internet: cincin.cc
	Znane są maseczki kosmetyczne na bazie lanoliny, parafiny [...]. Znane [...] są również maseczki białkowe, skrobiowe i inne. źródło: Internet: Opis patentowy, 1991-07-06 (public.sds.tiktalik.com/patenty)

Składnia

Rz	+	białkowy	+
szyk: neutralny

2. związany z białkiem - substancją odżywczą

Definicja

związany z białkiem - substancją odżywczą

Cytaty

2.a łańcuch

Definicja

biochem.

uczestniczący w tworzeniu struktury białka

Pochodzenie

Od: białko (proteina)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

aminokwas, łańcuch białkowy; cząsteczka, kinaza białkowa

Cytaty

[...] złe priony są pod względem budowy chemicznej takie same jak dobre, ale mają inny kształt białkowej cząsteczki.

źródło: NKJP: Edwin Bendyk, Marcin Rotkiewicz: Choroba szalonych krów, Polityka, 2007-05-12

Struktura pierwszorzędowa [...] jest określona przez [...] kolejność aminokwasów w łańcuchu białkowym.

źródło: NKJP: Internet

Niesłychana różnorodność cząsteczek białkowych w żywej komórce daje się ostatecznie sprowadzić do niemal absurdalnej prostoty: prawie wszystkie białka, we wszystkim co żyje na Ziemi, zbudowane są tylko z 20 różnych aminokwasów [...].

źródło: NKJP: Leokadia Kłyszejko-Stefanowicz: Cytobiochemia. Biochemia niektórych struktur komórkowych, 1995

Składnia

Rz	+	białkowy	+
szyk: neutralny

2.b pokarm

Definicja

zawierający białko

Pochodzenie

Od: białko (proteina)

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Połączenia

dieta, odżywka, pasza białkowa; posiłki, produkty białkowe
białkowy i węglowodanowy

Cytaty

	Innym surowcem białkowym pochodzenia roślinnego, który stosuje się w żywieniu świń [...], są nasiona bobiku. źródło: NKJP: Maria Osek: Rzepak i bobik w żywieniu świń, 1996
	Mój 16-letni syn uczęszcza na siłownię i ostatnio kupił sobie odżywkę białkową na przyrost tkanki mięśniowej [...]. źródło: NKJP: Danuta Rogowska: Dieta dla sportowca, Gazeta Wrocławska, 2003-06-17
	Wybór białkowej odżywki nie jest prosty. Aby trening był jak najskuteczniejszy, organizm musi mieć zapewnione substancje, które są niezbędne do jego prawidłowego funkcjonowania [...]. źródło: Internet: autarc.pl
	Teoria o tym, że tłuszcze zwierzęce i pokarmy białkowe, jak czerwone mięso, powodują nowotwory, jest również nieprawdziwa. źródło: NKJP: Internet
	Dietetycy podkreślają, że nie powinno się łączyć potraw białkowych ze skrobiowymi, a więc mięsa, nabiału z ziemniakami, ryżem, kaszą lub makaronem. źródło: NKJP: Elżbieta Lange: Aby świąteczne potrawy wyszły nam na zdrowie, Głos Pomorza, 2006

Składnia

Rz	+	białkowy	+
szyk: neutralny

Frazeologizmy

skaza białkowa

Data ostatniej modyfikacji: 22.03.2017