UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

autarkia

Chronologizacja

1950, SJPDor

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. autarkia
autarkie
D. autarkii
autarkii
neut
autarkij
char
C. autarkii
autarkiom
B. autarkię
autarkie
N. autarkią
autarkiami
Ms. autarkii
autarkiach
W. autarkio
autarkie

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

gr. autárkeia 'samowystarczalność'

1. gospodarcza

Definicja

ekon. 
samodzielność gospodarcza jakiegoś państwa

Wymowa

[au-tarkja]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:  autarchia

Cytaty

Ideą gospodarki hitlerowskiej była autarkia, czyli mówiąc po polsku, samowystarczalność gospodarcza, gdyż cała gospodarka nastawiona była na przyszłą wojnę.

źródło: NKJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła : Niemcy w okresie hitlerowskim, 1963

Stabilność w sferze gospodarki oznaczała autarkię [...].

źródło: NKJP: Teresa Bogucka: Korzenie ekonomicznej wyobraźni, Gazeta Wyborcza, 1992-05-23

Drugą przyczyną jest liberalizacja gospodarki regionu, który od połowy ubiegłego stulecia zaczął odchodzić od autarkii i otwierać się na świat.

źródło: NKJP: Daniel Passent: Lewica Pana Boga, Polityka, 2007-03-03

2. kulturalna

Definicja

książk. 
niezależność kulturalna jakiegoś państwa, przejawiająca się brakiem obcych wpływów i wyrażaniem narodowych cech i wartości w sztuce lub nauce

Wymowa

[au-tarkja]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa

Cytaty

Wtedy zdarza się – rzadziej na poziomie struktur międzynarodowych, a częściej na szczeblu subpaństwowym – zjawisko odrzucania wszystkich czy większości treści niesionych przez globalizację, co przyjmuje różne formy, np. swoistej autarkii kulturowej, jak w przypadku fundamentalistów islamskich.

źródło: Dariusz Milczarek: Unia Europejska a globalizacja, Studia Europejskie, 2004 (ce.uw.edu.pl)

Na prawicy polskiej odzywają się głośne nawoływania o jakąś autarkię, samowystarczalność kulturową, która by broniła nasz kraj przed zachodnią inwazją coraz mocniej ujednolicającej się Europy.

źródło: NKJP: Stanisław Stomma: Niebezpieczna swojska klatka, Gazeta Wyborcza, 1997-01-25

Doświadczenia owe dotyczą również niedostatków kultur narodowych - zamkniętych w sobie i rodzących egoistyczne ideologie; dotyczą fatalnych skutków etatyzacji i ideologizacji twórczości kulturalnej i artystycznej, ukazują zło autarkii, które dotyka zarówno kultury „dużych”, jak i „małych” .

źródło: NKJP: Predrag Matviejević: Być dysydentem w innej Europie, Gazeta Wyborcza, 1993-07-24

3. człowieka

Definicja

filoz. 
niezależność człowieka od świata zewnętrznego, przynosząca spokój i szczęście

Wymowa

[au-tarkja]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia

Cytaty

Dla Sokratesa autarkia oznaczała samowystarczalność, najmniejszą ilość potrzeb, której osiągnięcie miało zbliżać człowieka do istoty boskiej.

źródło: Internet: nck.pl

Współcześnie często myli się stoicką autarkię z ataraksją, określając oba terminy mianem niezmąconego spokoju. Tymczasem niezmącony spokój to efekt autarkii i ataraksji, a nie ich znaczenie.

źródło: Internet: poststoicyzm.salon24.pl

Za wolnego uważał człowieka, który niczego się nie boi, ani niczego nie oczekuje. Z szacunkiem odnosił się do trudu i ćwiczenia, gloryfikował autarkię (poleganie na samym sobie, samowystarczalność).

źródło: NKJP: Internet

[...] asceta [...] nie jest niezłomny w swym wnętrzu, nie odznacza się duchową autarkią, lecz jest wielce niesamodzielny, słaby [...].

źródło: Internet: comma.dt.pl

Data ostatniej modyfikacji: 18.04.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj