Chronologizacja
Inne znaczenie
Pochodzenie
Zob. żłób . Rozwój znaczenia 'miejsce składania pokarmu dla zwierząt' > 'miejsce przebywania dzieci podczas nieobecności rodziców' znajduje paralelę we fr. crèche, ros. jásli, czes. i słowac. jasle
1.a instytucja
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo
Połączenia
- miejski, państwowy, prywatny, publiczny, zakładowy; łódzki, raciborski, toruński, warszawski; były, dawny; nowoczesny, nowy; dobry żłobek; żłobek integracyjny
- żłobek dla dzieci
- żłobek i przedszkole; szkoła, żłobek; przedszkole i żłobek
- budynek; dyrektor, kierowniczka, kierownik, pracownicy; likwidacja żłobka; sieć żłobków
- panie ze żłobka
- opłaty za żłobek
- budynek po żłobku; pobyt (dziecka), praca; miejsce w żłobku
- prowadzić żłobek; otwarcie, utworzenie, założenie; utrzymanie; zamknięcie żłobka
- chodzić, trafić; oddać/oddawać(dziecko), posyłać (dziecko); zapisywać (dziecko) do żłobka
- przebywać w żłobku
Cytaty
Istnieją żłobki publiczne, gdzie rodzice nie płacą za pobyt dziecka. Jest ich jednak niewiele, dlatego dużym zainteresowaniem cieszą się żłobki prywatne. Miesięczny koszt pobytu dziecka w takiej placówce wynosi od 300 do 1000 zł. W tej cenie, oprócz opieki (najczęściej od godz. 7 do 17 [...]), zapewnione jest wyżywienie, pieluszki itp. Często niemowlęta w żłobkach karmione są mlekiem matki z butelki [...]. źródło: NKJP: Magdalena Sapkowska: Wracasz do pracy? Kto zaopiekuje się dzieckiem, Dziennik Bałtycki, 2010-03-22 |
|
- Rodzice przekonali się chyba, że dzieci znacznie lepiej czują się wśród swoich rówieśników. Nie bez znaczenia jest również to, że żłobki dysponują wykwalifikowaną kadrą fachowców. Pozostawiane u nas maluchy mają zapewnione posiłki i właściwe dla ich wieku zajęcia ogólnorozwojowe. źródło: NKJP: (LIG) Opieka plus nauka, Gazeta Krakowska, 2002-04-03 |
|
- Nie ma żadnych wątpliwości, że doświadczenia naszych pierwszych miesięcy i lat są szalenie ważne. Być może nie decydują o tym, kim jesteśmy w wieku dojrzałym w aż tak wielkim stopniu, jak uważali psychoanalitycy, ale nauka potwierdza znaczenie przeżytych w tym wieku urazów i zaburzeń emocjonalnych. Dlatego krytykowane były np. żłobki jako instytucja niekorzystna dla rozwoju emocjonalnego. źródło: NKJP: Bogdan Wróblewski: Jak człowiek staje się „łomiarzem”?, Gazeta Wyborcza, 1994-02-04 |
|
Od kwietnia ubiegłego roku obserwuję wzrost liczby zapisów do żłobka. [...] przyczyną wzmożonego boomu na żłobek jest fakt, że babcie są coraz młodsze, pracują, więc nie mają czasu zająć się wnukami. Bardzo trudno jest o pracę, dlatego kobiety nie decydują się na długie urlopy wychowawcze i po urodzeniu dziecka szybko wracają do pracy. źródło: NKJP: E.H., (waw): Książki zamiast łóżeczek, Nowiny Raciborskie, nr 15, 2005-04-12 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | żłobek |
żłobki |
|
D. | żłobka |
żłobków |
|
C. | żłobkowi |
żłobkom |
|
B. | żłobek |
żłobki |
|
N. | żłobkiem |
żłobkami |
|
Ms. | żłobku |
żłobkach |
|
W. | żłobku |
żłobki |
1.b budynek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo
Połączenia
- drzwi, pomieszczenia; budowa, remont, rozbudowa żłobka
Cytaty
Punktualnie o godzinie 10 do żłobka dotarła publiczność - rodzice, dziadkowie, ciocie i wujkowie maluchów. Małe modelki i modele z niecierpliwością czekali na swoje wyjście. Niektórzy na wybieg zabrali... ulubione lalki, misie i samochody. źródło: NKJP: Michał Cessanis: Rewia mody...w żłobku, Express Ilustrowany, 2003-10-18 |
|
Trwają prace nad projektami sześciu placówek oświatowych w tym trzech szkół, dwóch przedszkoli oraz żłobka. Znane są już koncepcje budowy i rozbudowy czterech z nich. źródło: NKJP: HaC: Legionowo. Koncepcje czterech inwestycji oświatowych, Mazowieckie To i Owo, 2008-11-02 |
|
Na razie rozmawiamy z dyrektorką o możliwości uzyskania oszczędności na rachunkach za ogrzewanie poprzez montaż sterowników, które będą regulowały temperaturę w pomieszczeniach żłobka w zależności od potrzeb - mówi S. Dusza. źródło: NKJP: (AF): Jak zagospodarować duży metraż?, Gazeta Krakowska, 2003-01-25 |
|
[...] stój w drzwiach żłobka z termometrem i dyryguj, które do domu, a które może się z Twoim dzieckiem bawić. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | żłobek |
żłobki |
|
D. | żłobka |
żłobków |
|
C. | żłobkowi |
żłobkom |
|
B. | żłobek |
żłobki |
|
N. | żłobkiem |
żłobkami |
|
Ms. | żłobku |
żłobkach |
|
W. | żłobku |
żłobki |
1.c ludzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo
Cytaty
Całe szczęście, że mnie już piersi tak nie bolą, ale mleka mam jeszcze dla całego żłobka, dziś się obudziłam w mokrej piżamie. źródło: NKJP: Internet |
|
Raciborski żłobek zorganizował, 15 lutego, bal karnawałowy dla swoich malutkich podopiecznych. źródło: NKJP: (e): Karnawał maluszków, Nowiny Raciborskie, nr 8, 2006-02-21 |
|
Jeszcze dwa lata temu oświęcimski żłobek opiekował się ok. 40 maluchami. Potem liczba ta spadła. Żłobek próbował reklamować swe usługi w lokalnej telewizji, co nota bene - szczerze dziwiło niektórych. źródło: NKJP: Agnieszka Filipowicz: Gdzie się podziały tamte oseski?, Gazeta Krakowska, 2003-08-07 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | żłobek |
żłobki |
|
D. | żłobka |
żłobków |
|
C. | żłobkowi |
żłobkom |
|
B. | żłobek |
żłobki |
|
N. | żłobkiem |
żłobkami |
|
Ms. | żłobku |
żłobkach |
|
W. | żłobku |
żłobki |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. wgłębienie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wyżłobienie, żłobienie |
Połączenia
- faliste, poziome, proste, przerywane; ryte (rylcem) żłobki; żłobki krasowe
- żłobki na powierzchni czegoś
- żłobki i nacięcia; żłobki i nakłucia
- pasma żłobków
- zdobiony żłobkami
Cytaty
Ornamentyka występowała głównie w górnej części naczynia w postaci pionowych listew, żłobków poziomych, falistych, ukośnych i półkolistych, a także nakłuć i dołeczków oraz ornamentu guzowego. źródło: NKJP: Internet |
|
Morze zniknęło, a rzeki płynące z gór zaczęły ryć coraz głębsze koryta w podatnych na erozję skałach. Swoje piętno w postaci mniejszych żłobków odcisnęły na ścianach pagórków i wąwozów również deszcze. źródło: NKJP: Tomasz Zwijacz Kozica: Parki Narodowe Stanów Zjednoczonych Ameryki (cz. 5),Tygodnik Podhalański, nr 20, 1999 |
|
W przypadku ułamków zaklasyfikowanych jako fragmenty naczyń częściowo obtaczanych siedem nie posiadało ornamentu, cztery miały nacięcia typu II.4, jeden takie same nacięcia uzupełnione linią falistą rytą rylcem, cztery miało ryte rylcem żłobki [...], trzy ryte narzędziem wielozębnym żłobki proste [...], jeden ryte rylcem fale [...] oraz jeden ułamek połączone wątki żłobków prostych i falistych rytych narzędziem wielozębnym [...]. źródło: NKJP: Andrzej Kuczkowski: Analiza wczesnośredniowiecznej ceramiki naczyniowej z Góry Chełmskiej (stan. 1) koło Koszalina, Koszalińskie Zeszyty Muzealne, 2005-01-01 |
|
Niewielka część naczyń „trzcinieckich” jest zdobiona (prawie 1800 fragmentów). Wśród naczyń [...] zwraca uwagę występowanie zdobień plastycznych, w tym w formie poziomej, dookolnej listwy plastycznej, żeberek pionowych i guzów. Ryte elementy zdobnicze to m.in.: poziomy żłobek dookolny, pionowy żłobek ukośny, pozioma linia ryta, pionowa linia ryta. źródło: Sławomir Kadrow, (red.): Raport 2007-2008, t. 1, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2012 (nid.pl) |
|
Krasowa rzeźba - zespół form charakterystycznych dla skał podlegających krasowieniu, czyli procesom rozpuszczania zawartego w nich węglanu wapnia przez wody podziemne i powierzchniowe. [...] Do pospolitych form krasowych powstających na powierzchni skał zalicza się: żłobki, żebra, lejki, polja, mogoty (ostańce) oraz doliny krasowe [...]. źródło: NKJP: Stanisław Laskowski: Wartość użytkowa gleb gminy Praszka, 1998 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | żłobek |
żłobki |
|
D. | żłobka |
żłobków |
|
C. | żłobkowi |
żłobkom |
|
B. | żłobek |
żłobki |
|
N. | żłobkiem |
żłobkami |
|
Ms. | żłobku |
żłobkach |
|
W. | żłobku |
żłobki |
Inne uwagi
Zwykle lm
3. model małego żłobu
Definicja
Warianty
- częściej żłóbek
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje
Połączenia
- żłobek betlejemski
- żłobek z dzieciątkiem
- Jezus w żłobku
- zgromadzony przy żłobku; leżeć w żłobku
Cytaty
[...] na oczach wszystkich ustawił pośród skalnych ścian żłobek z Dzieciątkiem i pochylił nad nim Marię i Józefa. Na widok tej sceny przybyli padli na kolana. I buchnęła w niebo kolęda o tym, że oto po długich stuleciach wierni znowu oglądać mogą żywy obraz Bożego Narodzenia. źródło: NKJP: Świąteczna pastorałka, Dziennik Polski, 2001-12-22 |
|
W szopce wymoszczonej sianem znajduje się kilkanaście dużych gipsowych figur. Centralne miejsce zajmuje Święta Rodzina z małym Jezuskiem w żłobku, są także Trzej Królowie, pastuszek, zwierzątka i anioł. źródło: NKJP: plus: Pójdźmy wszyscy do stajenki w... pszczyńskiej zagrodzie żubrów, Dziennik Zachodni, 2010-12-18 |
|
Szopka w kalwaryjskim Sanktuarium jest swoistą szopką, ma aż 12 metrów długości i 8 metrów szerokości. W centralnym jej punkcie znajduje się żłobek z nowo narodzonym Jezusem oraz czuwającą Maryją i Józefem. źródło: NKJP: (AW): Kalwaryjskie Betlejem, Gazeta Krakowska, 2003-01-08 |
|
W głębi sceny, w centrum stoi szopka. Wewnątrz rozrzucone siano, przewrócony żłobek . Z przodu sceny, po prawej stronie, wokół ogniska śpią trzej pasterze, a czwarty czuwa. Chór stoi z boku sceny – jest narratorem. Pastorałki i kolędy wykonywane są jedna po drugiej [...]. W połowie pierwszej zwrotki na scenę wchodzą Józef (podpierając się na grubym kiju) i Maryja. źródło: NKJP: Henryka Frankowska: Jasełkowa Pantomima, Wychowawca, nr 120, 2002-12 |
|
Kolędnicy, chodzący po domach w zimowe wieczory już przed wiekami, odziani byli w skóry kozie, końskie („kobylnicy”) czy wilcze; występowali jako turonie, niedźwiedzie lub postacie zgromadzone przy żłobku. źródło: NKJP: Jan Pieszczachowicz: Koniec wieku: szkice o literaturze, 1994 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | żłobek |
żłobki |
|
D. | żłobka |
żłobków |
|
C. | żłobkowi |
żłobkom |
|
B. | żłobek |
żłobki |
|
N. | żłobkiem |
żłobkami |
|
Ms. | żłobku |
żłobkach |
|
W. | żłobku |
żłobki |
4. na Boże Narodzenie
Definicja
Warianty
- częściej żłóbek
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje
Połączenia
- ruchomy, żywy żłobek; żłobek betlejemski
Cytaty
W warsztacie Tadeusza Glinkowskiego powstają również ręcznie robione drewniane krzyże i kwietniki, kamienne groty z Matką Boską oraz szopki betlejemskie. – Krzyże i kapliczki powędrowały na misje do ojców oblatów aż do Kamerunu, ruchomy żłobek wielkości 2,5 na 3 metry zrobiłem dla Sanktuarium Maryjnego w Lutyni [...]. źródło: NKJP: Teresa Masłowska: Uspokajające obrazy, Gazeta Poznańska, 2003-05-02 |
|
W scenerii betlejemskiego żłobka nie zabrakło trzech króli, owieczek i pastuszków z Kaszub. źródło: NKJP: (J.S.): 10 lat nauki i zabaw, Dziennik Bałtycki, 2000-12-19 |
|
Jak informowaliśmy przy Katedrze Św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika mieszczącej się na warszawskiej Pradze zorganizowano żywą szopkę. Pod żłobkiem – w którym umieszczono małego Jezusa, Marię i Józefa – znajdują się kozy. Obok zadomowiły się dwa osiołki i owca. źródło: Żłobek, osiołki, kozy i owca, czyli żywa szopka przy Katedrze Floriana Warszawa w Pigułce, 2014-12-21 (warszawawpigulce.pl) |
|
Jak w Las Vegas. Na takie miano zasłużyła sobie słupska parafia ze względu na [...] barwną iluminacją w okresie Bożego Narodzenia. Wtedy w centrum staje żywy żłobek, a domy i parkany zagród obwieszone są lampkami, lampionami, świetlistymi girlandami. A w kościele pw. św. Katarzyny z roku na rok coraz bardziej wymyślny staje się żłobek. Miał kolejkę górską, figurki stajenki betlejemskiej się poruszały. źródło: NKJP: Stanisław Kośmider: Proboszcz w ptaszarni Dom Parafialny - ośrodkiem kultury, Gazeta Poznańska, 2002-05-31 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | żłobek |
żłobki |
|
D. | żłobka |
żłobków |
|
C. | żłobkowi |
żłobkom |
|
B. | żłobek |
żłobki |
|
N. | żłobkiem |
żłobkami |
|
Ms. | żłobku |
żłobkach |
|
W. | żłobku |
żłobki |
5. izba wytrzeźwień
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wytrzeźwiałka |
Połączenia
- żłobek dla pijanych
- trafić; odwozić/odwieźć kogoś, wsadzić kogoś do żłobka
Cytaty
- Na dzisiaj protokół mamy z głowy - zauważył Kukieła. - Niech mnie pan, kurna, wsadzi do żłobka, żebym wytrzeźwiał!... - zdenerwował się taksówkarz. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S. A., 1997 |
|
Izby wytrzeźwień to przeżytek, który w dodatku sporo kosztuje - ale nie dociera to do rządzących. Gminy wydają na te przybytki ogromne pieniądze, budują wciąż nowe obiekty. Żłobki dla pijanych kosztują rocznie mieszkańców woj. śląskiego ponad 6 mln zł! źródło: NKJP: Internet |
|
Na miejscu okazuje się, że Lucynka zdążyła się już dobrze narąbać i wzięła się za rozbijanie drzwi sąsiadowi. Tu już nie pomogą żadne perswazje ani pouczenia. Trzeba kobietę odstawić do żłobka [...] i dopiero teraz zaczyna się cyrk. źródło: NKJP: SeWu: Wolę pięciu chłopów niż jedną kobitę, Życie Podkarpackie, 2006-02-08 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | żłobek |
żłobki |
|
D. | żłobka |
żłobków |
|
C. | żłobkowi |
żłobkom |
|
B. | żłobek |
żłobki |
|
N. | żłobkiem |
żłobkami |
|
Ms. | żłobku |
żłobkach |
|
W. | żłobku |
żłobki |