UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

fasada

Chronologizacja

1804, Józef Wybicki, Rozmowy i podróże oyca z dwoma synami, t. 1, polona.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. fasada
fasady
D. fasady
fasad
C. fasadzie
fasadom
B. fasadę
fasady
N. fasadą
fasadami
Ms. fasadzie
fasadach
W. fasado
fasady

Pochodzenie

fr. façade

z wł. facciata

1. w architekturze

Definicja

zewnętrzna ściana budynku, z głównym wejściem, często różniąca się od pozostałych większą ilością zdobień

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli

Połączenia

  • licowana, przeszklona; odnowiona; wschodnia, zachodnia(...); boczna, frontowa, główna, tylna; niebieska, żółta (...); monumentalna, smukła, wysoka; barokowa, gotycka, klasycyzująca, secesyjna; efektowna, paskudna, reprezentacyjna, unikalna fasada; fasada projektowana, zaprojektowana przez kogoś; fasada autorstwa kogoś
  • fasada budynku, kamienicy, kościoła, pałacu, ratusza
  • inskrypcja, mozaika, napis, rysy, tablica na fasadzie; prace przy fasadzie
  • fasada pęka; fasada przetrwała, zawaliła się; fasada wygląda jakoś
  • odnowić/odnawiać fasadę, zabezpieczać fasadę, zrekonstruować fasadę
  • namazać coś na fasadzie, napisać coś na fasadzie; umieścić coś na fasadzie

Cytaty

W ostatnich latach dzięki funduszom ze Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa odnowiono elewację kościoła - szczególnie pięknie wygląda obecnie fasada, na której odsłonięto kamienne elementy zakryte poprzednio tynkiem.

źródło: NKJP: Zniszczona polichromia, nadgryziona sadzawka. Dziennik Polski, 2000-12-14

Zaniedbana fasada kamienicy mało już komu przypomina, że było tu kiedyś centrum życia literackiego Krakowa.

źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995

Potem poszła pod dom zakonny sióstr orionistek, gdzie na fasadzie jest mozaika ułożona w pozdrawiającego tłumy papieża.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Europejka, 2004

2. pozór

Definicja

zewnętrzny wyraz tego, co jest w rzeczywistości zupełnie inne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pozór

Połączenia

  • ochronna fasada; konstytucyjna, prawna fasada
  • fasada ogłady, uprzejmości, złudzeń; fasada demokracji, republiki, kapitalizmu
  • kryć się pod fasadą czegoś, kryć się za fasadą czegoś

Cytaty

I wierzcie - nigdy nie zasygnalizował prześmiewczych skłonności, sprawiając wrażenie osobnika sztywnego, nie kontaktowego, zamkniętego w sobie. Jeszcze raz więc pozór, ochronna fasada, sprytnie noszona maska mylą otoczenie.

źródło: NKJP: Mój „Dzienniczek Polski”. Dziennik Polski, 2003-12-04

Tak jak w czasach stalinowskich fasada demokracji miała służyć do udawania, że istnieje zgoda narodu na niszczące Polskę dostosowania do oczekiwań Moskwy.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 12.07.2000

Pewna niezwykle szczera wypowiedź jednego z przywódców bośniackich Serbów rzuca nieco światła na motywację, która kryje się za fasadą tych teatralnych sztuczek.

źródło: NKJP: Blaine Harden: Pokojowa ofensywa Serbów. Gazeta Wyborcza, 1993-01-25

Składnia

bez ograniczeń + fasada +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 31.01.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj