UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przyprzeć

Chronologizacja

1449, SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przyprę	przyprzemy
2 os.	przyprzesz	przyprzecie
3 os.	przyprze	przyprą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przyparłem +(e)m przyparł	przyparłam +(e)m przyparła	przyparłom +(e)m przyparło	przyparliśmy +(e)śmy przyparli	przyparłyśmy +(e)śmy przyparły
2 os.	przyparłeś +(e)ś przyparł	przyparłaś +(e)ś przyparła	przyparłoś +(e)ś przyparło	przyparliście +(e)ście przyparli	przyparłyście +(e)ście przyparły
3 os.	przyparł	przyparła	przyparło	przyparli	przyparły

bezosobnik: przyparto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przyprzyjmy
2 os.	przyprzyj	przyprzyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przyparłbym bym przyparł	przyparłabym bym przyparła	przyparłobym bym przyparło	przyparlibyśmy byśmy przyparli	przyparłybyśmy byśmy przyparły
2 os.	przyparłbyś byś przyparł	przyparłabyś byś przyparła	przyparłobyś byś przyparło	przyparlibyście byście przyparli	przyparłybyście byście przyparły
3 os.	przyparłby by przyparł	przyparłaby by przyparła	przyparłoby by przyparło	przyparliby by przyparli	przyparłyby by przyparły

bezosobnik: przyparto by

bezokolicznik: przyprzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przyparłszy

gerundium: przyparcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przyparcie	przyparcia
D.	przyparcia	przyparć
C.	przyparciu	przyparciom
B.	przyparcie	przyparcia
N.	przyparciem	przyparciami
Ms.	przyparciu	przyparciach
W.	przyparcie	przyparcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przyparty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przyparty	przyparty	przyparty	przyparte	przyparta
D.	przypartego	przypartego	przypartego	przypartego	przypartej
C.	przypartemu	przypartemu	przypartemu	przypartemu	przypartej
B.	przypartego	przypartego	przyparty	przyparte	przypartą
N.	przypartym	przypartym	przypartym	przypartym	przypartą
Ms.	przypartym	przypartym	przypartym	przypartym	przypartej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przyparci	przyparci	przyparte	przyparte
D.	przypartych	przypartych	przypartych	przypartych
C.	przypartym	przypartym	przypartym	przypartym
B.	przypartych	przypartych	przypartych	przyparte
N.	przypartymi	przypartymi	przypartymi	przypartymi
Ms.	przypartych	przypartych	przypartych	przypartych

odpowiednik aspektowy: przypierać

Pochodzenie

Zob. przeć (przed siebie)

1. do ściany

Definicja

mocno przycisnąć do jakiegoś obiektu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

przyprzeć do barierki, do muru, do ściany

Cytaty

	Szybko zamknął drzwi i przyparł mnie wózkiem. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005
	Jeden z chłopców odłożył pistolet maszynowy, przyparł Klossa do pni i powoli, nie spiesząc się, wyjmował mu z kabury rewolwer. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 2000
	Przyparli go do ściany, powalili na posadzkę, zbili i pobiegli dalej. Cała klasa to widziała. Dima był w szoku. źródło: NKJP: Anna Chałupska: Dima został pobity, Dziennik Zachodni, 2004-05-25
	- Zachował się jak szczur przyparty do ściany [...]. źródło: NKJP: Dariusz Wołowski: Piłka nożna, Gazeta Wyborcza, 1997-05-07

Składnia

przyprzeć

KOGO/CO + (do CZEGO)

2. do granicy

Definicja

nacierając na kogoś, ograniczyć mu możliwość ruchu i zmusić do zatrzymania się w określonym miejscu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Cytaty

Zwartym półkolem przyparli uciekinierów do zdradliwego bagna.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1996

Wojska hetmana [...] oskrzydliły wojska wroga i przyparły do rzeki [...].

źródło: Internet: lucznictwokonne.pl

Odniósł wprawdzie zwycięstwo pod Boremlem, ale później dał się osaczyć przez Rosjan i przyparty do granicy austriackiej wkroczył do Galicji i złożył broń.

źródło: NKJP: Zdzisław Skrok: Podolska legenda: powstanie i pogrzeb polskiego Podola, 2007

Składnia

przyprzeć

KOGO/CO + do CZEGO

3. o potrzebie fizjologicznej

Definicja

pot.

używane do opisania sytuacji takiej, że ktoś odczuł nagłą konieczność oddania moczu lub kału

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Cytaty

Oto ktoś zadał sobie trudu nie lada, by w leśnej głuszy zainstalować całkiem jeszcze sprawną... muszlę klozetową [...]. Stała ta niemal surrealistyczna „rzeźba” w oczekiwaniu na użytkownika, którego podczas leśnego spaceru przyparłaby potrzeba naturalna...

źródło: NKJP: Janusz Moździerz: Im głębiej w las, Dziennik Bałtycki, 2006-07-28

Za każdym razem, kiedy pani Janina spuszcza wodę, cała zawartość muszli klozetowej ląduje u sąsiada na dole.
– Kiedyś moje 5-letnie dziecko, siedziało na „tronie”. Pech chciał, że na górze też kogoś przyparło. Nagle rozległ się potworny krzyk. Dzieciaka aż podrzuciło – żali się pan Jerzy [...].

źródło: NKJP: Przemysław Malisz: Odświeżacz skapitulował, Trybuna Śląska, 2004-10-27

Składnia

przyprzeć

KOGO

Frazeologizmy

ktoś przyparł do muru kogoś

Data ostatniej modyfikacji: 21.09.2018