Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
ćwierkam |
ćwierkamy |
|||
2 os. |
ćwierkasz |
ćwierkacie |
|||
3 os. |
ćwierka |
ćwierkają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ćwierkałem +(e)m ćwierkał |
ćwierkałam +(e)m ćwierkała |
ćwierkałom +(e)m ćwierkało |
ćwierkaliśmy +(e)śmy ćwierkali |
ćwierkałyśmy +(e)śmy ćwierkały |
2 os. |
ćwierkałeś +(e)ś ćwierkał |
ćwierkałaś +(e)ś ćwierkała |
ćwierkałoś +(e)ś ćwierkało |
ćwierkaliście +(e)ście ćwierkali |
ćwierkałyście +(e)ście ćwierkały |
3 os. |
ćwierkał |
ćwierkała |
ćwierkało |
ćwierkali |
ćwierkały |
bezosobnik: ćwierkano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę ćwierkał będę ćwierkać |
będę ćwierkała będę ćwierkać |
będę ćwierkało będę ćwierkać |
będziemy ćwierkali będziemy ćwierkać |
będziemy ćwierkały będziemy ćwierkać |
2 os. |
będziesz ćwierkał będziesz ćwierkać |
będziesz ćwierkała będziesz ćwierkać |
będziesz ćwierkało będziesz ćwierkać |
będziecie ćwierkali będziecie ćwierkać |
będziecie ćwierkały będziecie ćwierkać |
3 os. |
będzie ćwierkał będzie ćwierkać |
będzie ćwierkała będzie ćwierkać |
będzie ćwierkało będzie ćwierkać |
będą ćwierkali będą ćwierkać |
będą ćwierkały będą ćwierkać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
ćwierkajmy |
|
2 os. |
ćwierkaj |
ćwierkajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
ćwierkałbym bym ćwierkał |
ćwierkałabym bym ćwierkała |
ćwierkałobym bym ćwierkało |
ćwierkalibyśmy byśmy ćwierkali |
ćwierkałybyśmy byśmy ćwierkały |
2 os. |
ćwierkałbyś byś ćwierkał |
ćwierkałabyś byś ćwierkała |
ćwierkałobyś byś ćwierkało |
ćwierkalibyście byście ćwierkali |
ćwierkałybyście byście ćwierkały |
3 os. |
ćwierkałby by ćwierkał |
ćwierkałaby by ćwierkała |
ćwierkałoby by ćwierkało |
ćwierkaliby by ćwierkali |
ćwierkałyby by ćwierkały |
bezosobnik: ćwierkano by
bezokolicznik: ćwierkać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ćwierkając
gerundium: ćwierkanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | ćwierkanie |
ćwierkania |
D. | ćwierkania |
ćwierkań |
C. | ćwierkaniu |
ćwierkaniom |
B. | ćwierkanie |
ćwierkania |
N. | ćwierkaniem |
ćwierkaniami |
Ms. | ćwierkaniu |
ćwierkaniach |
W. | ćwierkanie |
ćwierkania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ćwierkający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ćwierkający |
ćwierkający |
ćwierkający |
ćwierkające |
ćwierkająca |
D. | ćwierkającego |
ćwierkającego |
ćwierkającego |
ćwierkającego |
ćwierkającej |
C. | ćwierkającemu |
ćwierkającemu |
ćwierkającemu |
ćwierkającemu |
ćwierkającej |
B. | ćwierkającego |
ćwierkającego |
ćwierkający |
ćwierkające |
ćwierkającą |
N. | ćwierkającym |
ćwierkającym |
ćwierkającym |
ćwierkającym |
ćwierkającą |
Ms. | ćwierkającym |
ćwierkającym |
ćwierkającym |
ćwierkającym |
ćwierkającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ćwierkający |
ćwierkający |
ćwierkające |
ćwierkające |
D. | ćwierkających |
ćwierkających |
ćwierkających |
ćwierkających |
C. | ćwierkającym |
ćwierkającym |
ćwierkającym |
ćwierkającym |
B. | ćwierkających |
ćwierkających |
ćwierkających |
ćwierkające |
N. | ćwierkającymi |
ćwierkającymi |
ćwierkającymi |
ćwierkającymi |
Ms. | ćwierkających |
ćwierkających |
ćwierkających |
ćwierkających |
odpowiednik aspektowy: ćwierknąć
1. o ptakach
Definicja
Pochodzenie
psł. *cvŕ̥kati
Czasownik pochodzenia dźwiękonaśladowczego.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt ptaki
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Połączenia
- ptaki, ptaszki; jaskółki, sikorki, wróble ćwierkają
- ćwierkać o świcie
Cytaty
Tu powiewały moskitiery rozpięte nad werandami, tam ćwierkały ptaki w klatkach, gdzie indziej owady brzęczały wokół wybujałych, kwietnych klombów. źródło: NKJP: Rafał Nowakowski: Rdza, 2008 |
|
Była siódma rano i za oknem ćwierkały wróble. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000 |
|
Wschody słońca następują po sobie, rzeki płyną do morza, wróble ćwierkają na drzewach. źródło: NKJP: Marek Has: Sens kultury, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2006-12-01 |
|
[...] Idę w tym ciepłym słoneczku, a tam gdzieś ptaszek ćwierka, lekko wieje wietrzyk [...] źródło: Internet: kafeteria.pl |
|
Konie parskają i dzwonią łańcuchami o żłoby jak skrzypce rezonujące, przestępują głucho podkowami w słomą oplecionych boksach i przenikliwie ćwierka świerszcz, przebudzony ciepłem stajni. źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabel: opowiadania i reportaże, 2007 |
2. o osobach
Definicja
Pochodzenie
psł. *cvŕ̥kati
Czasownik pochodzenia dźwiękonaśladowczego.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | mówić |
Cytaty
[...] Idzie kobieta z niemowlęciem w wózku i po drodze spotyka dwie dawne znajome - jedna z nich z miejsca zaczyna ćwierkać do bobaska [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
Kiedy Przystupa odchodziła, Gun w głuchej ciszy ćwierkała o wakacjach. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007 |
|
Przyjaciółki są jak papużki: ćwierkają do siebie słodko o niczym przez pięć godzin [...]. źródło: NKJP: Zuzanna Maj: Przyjaźń damsko-męska, Cosmopolitan, 1998 |
|
[...] kiedy początkująca wolontariuszka ćwierka do nowo przyjętego pacjenta: „Hospicjum to taki dom, tylko z lekarzem i pielęgniarkami. Będę dla pana złotą rybką”, nikt właściwie nie dziwi się odpowiedzi: „[...] Oboje wiemy, że przyjechałem tu umrzeć”. źródło: NKJP: Magdalena Strzałkowska: Umierającym wolno wszystko, Polityka, 2006-02-25 |
Składnia
+ | ćwierkać | + |
do KOGO +
(o CZYM)
|
|
+ | ćwierkać | + |
z KIM
|
3. o urządzeniu
Definicja
Pochodzenie
psł. *cvŕ̥kati
Czasownik pochodzenia dźwiękonaśladowczego.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Cytaty
Było już zupełnie ciemno. Nade mną ćwierkał biało-czerwony neon przedstawiający zebrę przyglądającą się z radosnym zdumieniem ogromnej tabliczce czekolady. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wniebowstąpienie, 2006 |
|
Telewizor zupełnie nie żyje, nie świeci nawet LED. Zasilacz dziwnie ćwierka i daje za niskie napięcie [...]. źródło: NKJP: elektroda.pl |
4. w portalu społecznościowym
Definicja
Pochodzenie
ang. tweet
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość Internet
Cytaty
[...] Cristiano Ronaldo ćwierka w kilku językach, ale wygładzone na połysk zdania nie pozostawiają złudzeń - każde słowo obracają w palcach specjaliści od wizerunku, którzy dbają o target i nigdy nikogo nie urażą. źródło: Internet: sport.pl |
|
Redaktor naczelny ćwierka o najnowszych przedsięwzięciach i planach PWM, donosi o sukcesach artystycznych polskich kompozytorów, ale także błyskawicznie komentuje muzyczną rzeczywistość i wydarzenia kulturalne. źródło: Internet: cameralmusic.pl |
|
Gwiazdy ćwierkają nie tylko o sobie czy swoich dokonaniach, ale starają się także komentować wydarzenia, jakie mają miejsce na świecie [...]. źródło: NKJP: Magdalena Mania: Blogowanie gwiazd (polki.pl) |
Składnia
+ | ćwierkać | + |
(o KIM/CZYM)
|