UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyostrzyć się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyostrzę się	wyostrzymy się
2 os.	wyostrzysz się	wyostrzycie się
3 os.	wyostrzy się	wyostrzą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyostrzyłem się +(e)m się wyostrzył	wyostrzyłam się +(e)m się wyostrzyła	wyostrzyłom się +(e)m się wyostrzyło	wyostrzyliśmy się +(e)śmy się wyostrzyli	wyostrzyłyśmy się +(e)śmy się wyostrzyły
2 os.	wyostrzyłeś się +(e)ś się wyostrzył	wyostrzyłaś się +(e)ś się wyostrzyła	wyostrzyłoś się +(e)ś się wyostrzyło	wyostrzyliście się +(e)ście się wyostrzyli	wyostrzyłyście się +(e)ście się wyostrzyły
3 os.	wyostrzył się	wyostrzyła się	wyostrzyło się	wyostrzyli się	wyostrzyły się

bezosobnik: wyostrzono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyostrzmy się wyostrzyjmy się
2 os.	wyostrzyj się wyostrz się	wyostrzcie się wyostrzyjcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyostrzyłbym się bym się wyostrzył	wyostrzyłabym się bym się wyostrzyła	wyostrzyłobym się bym się wyostrzyło	wyostrzylibyśmy się byśmy się wyostrzyli	wyostrzyłybyśmy się byśmy się wyostrzyły
2 os.	wyostrzyłbyś się byś się wyostrzył	wyostrzyłabyś się byś się wyostrzyła	wyostrzyłobyś się byś się wyostrzyło	wyostrzylibyście się byście się wyostrzyli	wyostrzyłybyście się byście się wyostrzyły
3 os.	wyostrzyłby się by się wyostrzył	wyostrzyłaby się by się wyostrzyła	wyostrzyłoby się by się wyostrzyło	wyostrzyliby się by się wyostrzyli	wyostrzyłyby się by się wyostrzyły

bezosobnik: wyostrzono by się

bezokolicznik: wyostrzyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wyostrzywszy się

gerundium: wyostrzenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyostrzenie się	wyostrzenia się
D.	wyostrzenia się	wyostrzeń się
C.	wyostrzeniu się	wyostrzeniom się
B.	wyostrzenie się	wyostrzenia się
N.	wyostrzeniem się	wyostrzeniami się
Ms.	wyostrzeniu się	wyostrzeniach się
W.	wyostrzenie się	wyostrzenia się

odpowiednik aspektowy: wyostrzać się

Pochodzenie

Zob. ostry

1. rysy twarzy

Definicja

wyraźniej się zarysować

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zaostrzyć się

Połączenia

rysy wyostrzyły się

Cytaty

	Nie wyglądał najlepiej. Twarz mu się wyostrzyła, zmalała jeszcze bardziej, była podobna do szarej skorupki. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000
	Choroba zmieniła twarz chłopca - wyostrzyły się policzki, oczy przygasły, wargi sczerniały. źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003
	Uśmiechnięta wcześniej twarz nieoczekiwanie znieruchomiała. Teraz dopiero było widać, jak wyostrzyły mu się rysy. źródło: NKJP: Piotr Krawczyk: Plamka światła, 1997
	Wróciłam do sypialni i zerknęłam w lustro. Dżinsowy materiał spodni sfałdował się wokół paska, biust zapadł się niepostrzeżenie w klatkę piersiową, nos wyostrzył się niczym ptasi dziób. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002

2. obraz

Definicja

zyskać wyraźniejsze kontury, dobrze odcinające się od tła

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka fotografia

Cytaty

Otwieramy oczy. Obraz się wyostrzył. Stwierdziłem, że siedzę w fotelu, w normalnej pozycji.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Kontury wyostrzyły się. Mógł dostrzec nawet burego kota, który wychynął z zarośli i szorując brzuchem po ziemi, przemknął w kierunku pojemnika na śmieci.

źródło: NKJP: Kinga Dunin: Obciach, 1999

3. wzrok

Definicja

zacząć silnie reagować na bodźce zmysłowe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	wyczulić się
	antonimy:	przytępić się

Cytaty

	Wzrok wyostrzył mi się na starość. Zgubiłem okulary, ale widzę świetnie. źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999
	Wydało mu się nawet, że dosłyszał stamtąd dźwięki bałałajki. Czyżby aż do tego stopnia wyostrzył mu się słuch? źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001
	W pierwszej chwili ciężko zauważyć, że dziecko nie widzi, z powodu tej dysfunkcji wyostrzyły się inne zmysły Julii. źródło: NKJP: Hubert Lewkowicz: Dzielna Julia walczy z rakiem, Życie Podkarpackie, 2009-12-08
	Zachęcam czytelników do sięgnięcia po tę naprawdę interesującą książkę. Po jej przeczytaniu, z pewnością wyostrzy się nasz język, spostrzegawczość i czujność w rozmowach. źródło: NKJP: Piotr Zańko: Biblia czarnej retoryki, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2007-09-18

4. różnica

Definicja

stać się bardziej wyrazistym zjawiskiem lub problemem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

	Po 11 września wyostrzyła się różnica między Ameryką i światem. Świat stał się źródłem problemów, Ameryka - w postrzeganiu własnym - jedyną siłą zdolną je rozwiązać. źródło: NKJP: Piotr A. Świtalski: Niecierpliwość świata uwagi o polityce międzynarodowej czasu globalizacji, 2008
	Bywał bardzo odważny i ciężko przerażony. Sprzeczności jego charakteru wyostrzyły się z czasem pod presją losu: jego reakcje i zachowania bywały nieobliczalne. źródło: NKJP: Dorota Szwarcman: Symfonia nieustannego cierpienia, Polityka, 2006-10-07
	Chciałem być z matką, ale nie mogłem wytrzymać, bo w domu rodziców ta samotność jeszcze bardziej się wyostrzyła. Wróciłem do siebie. źródło: NKJP: Paweł Mazur: Konkurs „Temat otwarty”?, Gazeta Wyborcza, 1992-10-23
	Ponieważ pobyt w Krakowie dał mi mentalną wolność, wyostrzyła się moja artystyczna wrażliwość. źródło: NKJP: Paweł Gzyl: Muzyka bez granic, Dziennik Polski, 2008-07-31

Data ostatniej modyfikacji: 19.10.2018