UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wykastrować

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykastruję
 wykastrujemy
2 os. wykastrujesz
 wykastrujecie
3 os. wykastruje
 wykastrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykastrowałem
+(e)m wykastrował
 wykastrowałam
+(e)m wykastrowała
 wykastrowałom
+(e)m wykastrowało
 wykastrowaliśmy
+(e)śmy wykastrowali
 wykastrowałyśmy
+(e)śmy wykastrowały
2 os. wykastrowałeś
+(e)ś wykastrował
 wykastrowałaś
+(e)ś wykastrowała
 wykastrowałoś
+(e)ś wykastrowało
 wykastrowaliście
+(e)ście wykastrowali
 wykastrowałyście
+(e)ście wykastrowały
3 os. wykastrował
 wykastrowała
 wykastrowało
 wykastrowali
 wykastrowały

bezosobnik: wykastrowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykastrujmy
2 os. wykastruj
 wykastrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykastrowałbym
bym wykastrował
 wykastrowałabym
bym wykastrowała
 wykastrowałobym
bym wykastrowało
 wykastrowalibyśmy
byśmy wykastrowali
 wykastrowałybyśmy
byśmy wykastrowały
2 os. wykastrowałbyś
byś wykastrował
 wykastrowałabyś
byś wykastrowała
 wykastrowałobyś
byś wykastrowało
 wykastrowalibyście
byście wykastrowali
 wykastrowałybyście
byście wykastrowały
3 os. wykastrowałby
by wykastrował
 wykastrowałaby
by wykastrowała
 wykastrowałoby
by wykastrowało
 wykastrowaliby
by wykastrowali
 wykastrowałyby
by wykastrowały

bezosobnik: wykastrowano by

bezokolicznik: wykastrować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykastrowawszy

gerundium: wykastrowanie

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykastrowany

odpowiednik aspektowy: kastrować

Pochodzenie

Zob.  kastrować 

1. kota

Definicja

pozbawić człowieka lub zwierzę możliwości rozrodczych, usuwając chirurgicznie organy płciowe lub uniemożliwiając farmaceutycznie ich działanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wytrzebić

Połączenia

  • wykastrowany byk, kot

Cytaty

Można też kupić parę królików i samczyka wykastrować w wieku około czterech miesięcy. Uwolni to nas od kłopotów ze stale rozmnażającymi się zwierzątkami.

źródło: NKJP: Hanna Jurczak-Gucwińska: Zwierzęta w moim domu, 1975

Według statystyk wykastrowane zwierzęta żyją dłużej niż niewykastrowane.

źródło: NKJP: Internet

Ku zadowoleniu poddanych król obiecał, że nie będzie słuchał rad radykałów, którzy niedawno w [parlamencie] zaproponowali, by w imię ograniczenia przyrostu naturalnego wykastrować na początek pewną liczbę mężczyzn.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Feta w Mbabane, Gazeta Wyborcza, 1994-04-25

Według mitów greckich Kronos wykastrował swojego ojca, Uranosa, i wrzucił jego obcięty narząd do morza. Narząd pływał, wzbudzając pianę: właśnie z niej zrodziła się Afrodyta.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Składnia

bez ograniczeń + wykastrować +
KOGO/CO

2. roślinę

Definicja

bot. 
usunąć roślinie część pręcika odpowiedzialną za wytwarzanie pyłku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  usunąć

Cytaty

Naszym oczom umyka też fakt, że żeńskie komórki męskosterylnej, czyli wykastrowanej, rośliny zostały sztucznie zapłodnione przez bujniejszą odmianę tego samego gatunku, co gwarantuje o wiele wyższe plony.

źródło: NKJP: Joanna Solska, Janusz Krata: Transgeniczna konspiracja, Polityka, nr 39/00, 2000

[...] nasiona do założenia doświadczenia z mieszańcami pokolenia F1 uzyskano z krzyżowań ręcznych po wykastrowaniu pojedynczych izolowanych roślin.

źródło: NKJP: Teresa Piętka, Krystyna Krótka, Jan Krzymański: Analiza zimotrwałości rzepaku ozimego podwójnie ulepszonego w krzyżowaniach diallelicznych — pokolenia F1 i F2, Rośliny Oleiste, 1998-02-07

Składnia

bez ograniczeń + wykastrować +
CO

3. dzieło

Definicja

książk. 
pozbawić kogoś lub coś jakiegoś istotnego z punktu widzenia całości elementu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Podjęta przez koalicję pokomunistyczną próba narzucenia Sejmowi wykastrowanej wersji oświadczenia w sprawie wojskowego zamachu stanu sprzed zaledwie trzynastu lat uzasadnia podejrzliwość tych obserwatorów, którzy posądzają władze w Warszawie o próbę rehabilitacji nie tylko autorów, ale i ideologii stanu wojennego.

źródło: NKJP: Leopold Unger: Mroźny podmuch pokoju, Gazeta Wyborcza, 1994-12-31

Proponujesz wykastrować słownik z wyrazów „niepoetyckich” i zostawić tylko te, które uznasz za wystarczająco poetyckie? To jakieś chore.

źródło: NKJP: Internet

Jego postać zniknęła z filmów i fotografii. Także w nielicznych, wykastrowanych, radzieckich dokumentach dotyczących tamtego procesu syn Zorii nie znalazł nic.

źródło: NKJP: Trzy błędy prokuratora, Dziennik Polski, 2000-02-11

Dla dużej liczby młodych ludzi, całkowicie już dzisiaj wykastrowanych z moralności, każdy dzień jest taki sam.

źródło: NKJP: Paweł Wodniak: Moda na Amerykę, Gazeta Krakowska, 2003-11-06

Składnia

bez ograniczeń + wykastrować +
KOGO/CO + (z CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 29.11.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN