Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *čarъ 'czarowanie, gusła'
1. siła
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy
Połączenia
- zły czar
- we władzy czaru
- czar działa
- rzucić czar; rzucać czary
Cytaty
Po kilku chwilach, w szparach, w dziurach, w kątach, pojawiły się zaciekawione ślepia i pierwsze szczury wyszły jak zahipnotyzowane. Pojawiało się ich coraz więcej, bo szczurołap grał bez przerwy, żeby czar nie przestał działać. źródło: NKJP: Tadeusz Ruciński: Flet i dzieci szczurołapa, Wychowawca, 2004-01 |
|
Narnia od stu lat znajduje się we władzy złego czaru, a jej mieszkańcy żyją w ciągłym strachu. źródło: NKJP: Elka: Młodzi GP, Gazeta Poznańska, 2006-03-06 |
|
Kiedy wyjaśniłem mu, że zamierzam rzucić nań czar Hypnosa, i wytłumaczyłem, czego się po tym spodziewam, spojrzał na mnie po swojemu nieufnie. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006 |
|
Imediaz poniewczasie zrozumiał, co wyczynia wiedźma, i rąbnął ją w łeb, aż straciła przytomność. Czary ustąpiły, ale Obdarowany, zamiast odetchnąć, wciąż jechał smętny, bez poprzedniego zapału. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | czar |
czary |
|
D. | czaru |
czarów |
|
C. | czarowi |
czarom |
|
B. | czar |
czary |
|
N. | czarem |
czarami |
|
Ms. | czarze |
czarach |
|
W. | czarze |
czary |
2. wdzięk
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | magia |
Połączenia
- magnetyczny, zniewalający; kobiecy, własny czar; czar osobisty
- czar muzyki, poezji, operetki; młodości, śmierci; wspomnień
- czar uwodzi, działa
- (nie) oprzeć się, poddać/poddawać się; ulec/ulegać czarowi
- roztoczyć/roztaczać czar
Cytaty
I jakże tu nie ulec czarowi kwiecistej stolicy Malgaszów? Nie zachwycać się na równi z legionem innych wielbicieli, którzy tędy przejeżdżali? źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Madagaskar okrutny czarodziej, 1974 |
|
Tu Włosi kokietowali czapkami z pomponami zwisającymi nad okiem, tam Peruwianki w złocie i czerni roztaczały swoje czary. źródło: NKJP: Maria Nowak: Przy stukocie sabotów, Gazeta Poznańska, 2001-12-17 |
|
Artystka zniewoliła gdańską publiczność swoim wspaniałym głosem i niepowtarzalnym osobistym czarem. źródło: NKJP: Tomasz Rozwadowski: Cassandra kosmiczna, Dziennik Bałtycki, 2011-01-31 |
|
Melodia przypominała świat dziś już nierzeczywisty, jakby przepadł na zawsze i wszelki zapach po nim rozpłynął się w powietrzu. Pewnie został tylko ten sam Niemen i grodzieńskie kasztany, ale czar tamtych czasów zniknął bez śladu. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | czar |
czary |
|
D. | czaru |
czarów |
|
C. | czarowi |
czarom |
|
B. | czar |
czary |
|
N. | czarem |
czarami |
|
Ms. | czarze |
czarach |
|
W. | czarze |
czary |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
+ | czar | + |
(KOGO/CZEGO)
|
|
+ | czar | + |
(CZYJ)
|