UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dosolić

Chronologizacja

1612, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. solić

1. potrawę

Definicja

doprawić dodatkowo solą

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

Cytaty

Tymczasem pani hrabina zwróciła się do niej z uśmiechem i spytała: - Czy nie należałoby bardziej dosolić to mięso?

źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995

Mamy swoje przyprawy, każdy sobie dosoli i dopieprzy.

źródło: NKJP: Katarzyna Kobylarczyk: Radości tego świata, Dziennik Polski, 2005-04-23

Lubi dosolone i dosłodzone potrawy, śniadanie zaczyna od zupy mlecznej.

źródło: NKJP: (sr): Ciągle pełen energii, Dziennik Bałtycki, 2001-02-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dosolę	dosolimy
2 os.	dosolisz	dosolicie
3 os.	dosoli	dosolą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dosoliłem +(e)m dosolił	dosoliłam +(e)m dosoliła	dosoliłom +(e)m dosoliło	dosoliliśmy +(e)śmy dosolili	dosoliłyśmy +(e)śmy dosoliły
2 os.	dosoliłeś +(e)ś dosolił	dosoliłaś +(e)ś dosoliła	dosoliłoś +(e)ś dosoliło	dosoliliście +(e)ście dosolili	dosoliłyście +(e)ście dosoliły
3 os.	dosolił	dosoliła	dosoliło	dosolili	dosoliły

bezosobnik: dosolono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dosólmy
2 os.	dosól	dosólcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dosoliłbym bym dosolił	dosoliłabym bym dosoliła	dosoliłobym bym dosoliło	dosolilibyśmy byśmy dosolili	dosoliłybyśmy byśmy dosoliły
2 os.	dosoliłbyś byś dosolił	dosoliłabyś byś dosoliła	dosoliłobyś byś dosoliło	dosolilibyście byście dosolili	dosoliłybyście byście dosoliły
3 os.	dosoliłby by dosolił	dosoliłaby by dosoliła	dosoliłoby by dosoliło	dosoliliby by dosolili	dosoliłyby by dosoliły

bezosobnik: dosolono by

bezokolicznik: dosolić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dosoliwszy

gerundium: dosolenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dosolenie	dosolenia
D.	dosolenia	dosoleń
C.	dosoleniu	dosoleniom
B.	dosolenie	dosolenia
N.	dosoleniem	dosoleniami
Ms.	dosoleniu	dosoleniach
W.	dosolenie	dosolenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: dosolony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dosolony	dosolony	dosolony	dosolone	dosolona
D.	dosolonego	dosolonego	dosolonego	dosolonego	dosolonej
C.	dosolonemu	dosolonemu	dosolonemu	dosolonemu	dosolonej
B.	dosolonego	dosolonego	dosolony	dosolone	dosoloną
N.	dosolonym	dosolonym	dosolonym	dosolonym	dosoloną
Ms.	dosolonym	dosolonym	dosolonym	dosolonym	dosolonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dosoleni	dosoleni	dosolone	dosolone
D.	dosolonych	dosolonych	dosolonych	dosolonych
C.	dosolonym	dosolonym	dosolonym	dosolonym
B.	dosolonych	dosolonych	dosolonych	dosolone
N.	dosolonymi	dosolonymi	dosolonymi	dosolonymi
Ms.	dosolonych	dosolonych	dosolonych	dosolonych

odpowiednik aspektowy: dosalać

Składnia

dosolić

(CO)

2. słowami

Definicja

pot.

sprawić komuś przykrość złośliwymi wypowiedziami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dociąć, dogryźć, przyciąć, przygadać

Cytaty

[...] opozycja nie bardzo miała jak dosolić rządowi.

źródło: NKJP: Janina Wieczerska: Test powodziowy, Dziennik Bałtycki, 2001-08-03

[...] ZZ wykrztusił podobno wreszcie tę recenzję, którą wysiadywał. Już widzę, jak mi tam dosolił. Może nawet zmienił konkluzję?

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006

Największe uznanie wśród czytelników, nawet wśród tych o nieco stępionej percepcji, budzi krytyka konkretna, największy jednak podziw — dziennikarze, którzy potrafią dosolić z imienia i nazwiska, tym oczywiście, którzy na to dosolenie zasługują.

źródło: NKJP: Laurka dla czytelników, Prasa Polska, 1980

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dosolę	dosolimy
2 os.	dosolisz	dosolicie
3 os.	dosoli	dosolą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dosoliłem +(e)m dosolił	dosoliłam +(e)m dosoliła	dosoliłom +(e)m dosoliło	dosoliliśmy +(e)śmy dosolili	dosoliłyśmy +(e)śmy dosoliły
2 os.	dosoliłeś +(e)ś dosolił	dosoliłaś +(e)ś dosoliła	dosoliłoś +(e)ś dosoliło	dosoliliście +(e)ście dosolili	dosoliłyście +(e)ście dosoliły
3 os.	dosolił	dosoliła	dosoliło	dosolili	dosoliły

bezosobnik: dosolono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dosólmy
2 os.	dosól	dosólcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dosoliłbym bym dosolił	dosoliłabym bym dosoliła	dosoliłobym bym dosoliło	dosolilibyśmy byśmy dosolili	dosoliłybyśmy byśmy dosoliły
2 os.	dosoliłbyś byś dosolił	dosoliłabyś byś dosoliła	dosoliłobyś byś dosoliło	dosolilibyście byście dosolili	dosoliłybyście byście dosoliły
3 os.	dosoliłby by dosolił	dosoliłaby by dosoliła	dosoliłoby by dosoliło	dosoliliby by dosolili	dosoliłyby by dosoliły

bezosobnik: dosolono by

bezokolicznik: dosolić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dosoliwszy

gerundium: dosolenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dosolenie	dosolenia
D.	dosolenia	dosoleń
C.	dosoleniu	dosoleniom
B.	dosolenie	dosolenia
N.	dosoleniem	dosoleniami
Ms.	dosoleniu	dosoleniach
W.	dosolenie	dosolenia

odpowiednik aspektowy: dosalać

Składnia

dosolić

KOMU

3. karę

Definicja

pot.

wyznaczyć jako karę lub obowiązek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Cytaty

[...] ,,strażnicy'' [...] potrafią dosolić karę.

źródło: NKJP: Internet

Na wniosek policji próbkę przesolonego hamburgera wysłano do zbadania w laboratorium kryminalistycznym, więc zanosi się na to, że dosolą jej tysiąc dolców grzywny.

źródło: NKJP: Łukasz Pałka: Panika w ratuszu, Gazeta Wrocławska, 2007-09-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dosolę	dosolimy
2 os.	dosolisz	dosolicie
3 os.	dosoli	dosolą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dosoliłem +(e)m dosolił	dosoliłam +(e)m dosoliła	dosoliłom +(e)m dosoliło	dosoliliśmy +(e)śmy dosolili	dosoliłyśmy +(e)śmy dosoliły
2 os.	dosoliłeś +(e)ś dosolił	dosoliłaś +(e)ś dosoliła	dosoliłoś +(e)ś dosoliło	dosoliliście +(e)ście dosolili	dosoliłyście +(e)ście dosoliły
3 os.	dosolił	dosoliła	dosoliło	dosolili	dosoliły

bezosobnik: dosolono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dosólmy
2 os.	dosól	dosólcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dosoliłbym bym dosolił	dosoliłabym bym dosoliła	dosoliłobym bym dosoliło	dosolilibyśmy byśmy dosolili	dosoliłybyśmy byśmy dosoliły
2 os.	dosoliłbyś byś dosolił	dosoliłabyś byś dosoliła	dosoliłobyś byś dosoliło	dosolilibyście byście dosolili	dosoliłybyście byście dosoliły
3 os.	dosoliłby by dosolił	dosoliłaby by dosoliła	dosoliłoby by dosoliło	dosoliliby by dosolili	dosoliłyby by dosoliły

bezosobnik: dosolono by

bezokolicznik: dosolić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dosoliwszy

gerundium: dosolenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dosolenie	dosolenia
D.	dosolenia	dosoleń
C.	dosoleniu	dosoleniom
B.	dosolenie	dosolenia
N.	dosoleniem	dosoleniami
Ms.	dosoleniu	dosoleniach
W.	dosolenie	dosolenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: dosolony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dosolony	dosolony	dosolony	dosolone	dosolona
D.	dosolonego	dosolonego	dosolonego	dosolonego	dosolonej
C.	dosolonemu	dosolonemu	dosolonemu	dosolonemu	dosolonej
B.	dosolonego	dosolonego	dosolony	dosolone	dosoloną
N.	dosolonym	dosolonym	dosolonym	dosolonym	dosoloną
Ms.	dosolonym	dosolonym	dosolonym	dosolonym	dosolonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dosoleni	dosoleni	dosolone	dosolone
D.	dosolonych	dosolonych	dosolonych	dosolonych
C.	dosolonym	dosolonym	dosolonym	dosolonym
B.	dosolonych	dosolonych	dosolonych	dosolone
N.	dosolonymi	dosolonymi	dosolonymi	dosolonymi
Ms.	dosolonych	dosolonych	dosolonych	dosolonych

Składnia

dosolić

KOMU + CO

4. w twarz

Definicja

pot.

uderzyć, powodując obrażenia lub niszcząc czyjeś zasoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	dopieprzyć, przypieprzyć
	hiperonimy:	uderzyć

Cytaty

- Ja też bym im dosoliła! - zakrzyknęła Pestka. Postępek Wiktora wzbudził w niej gniew, odwaga Zenka podziw. Sam jeden rzucił się do walki przeciwko dwóm wyrostkom! Nie mogła odżałować, że nie brała udziału w walce, pokazałaby, że i ona potrafi sprostać niebezpieczeństwu.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

A ten Pantera bęc go w podbródek,
[...] Albo go w ucho co chwilę walnie,
Ewentualnie w dołek dosoli,
Lebo-li w nerki atak przypuści,
Albo go prostym przytentegoli [...]

źródło: Małgorzata „Zuzanka” Krzyżaniak: Sparring (waligorski.art.pl)

Legolas z buta mu dosolił.

źródło: Internet: straznicyithilien.fora.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dosolę	dosolimy
2 os.	dosolisz	dosolicie
3 os.	dosoli	dosolą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dosoliłem +(e)m dosolił	dosoliłam +(e)m dosoliła	dosoliłom +(e)m dosoliło	dosoliliśmy +(e)śmy dosolili	dosoliłyśmy +(e)śmy dosoliły
2 os.	dosoliłeś +(e)ś dosolił	dosoliłaś +(e)ś dosoliła	dosoliłoś +(e)ś dosoliło	dosoliliście +(e)ście dosolili	dosoliłyście +(e)ście dosoliły
3 os.	dosolił	dosoliła	dosoliło	dosolili	dosoliły

bezosobnik: dosolono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dosólmy
2 os.	dosól	dosólcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dosoliłbym bym dosolił	dosoliłabym bym dosoliła	dosoliłobym bym dosoliło	dosolilibyśmy byśmy dosolili	dosoliłybyśmy byśmy dosoliły
2 os.	dosoliłbyś byś dosolił	dosoliłabyś byś dosoliła	dosoliłobyś byś dosoliło	dosolilibyście byście dosolili	dosoliłybyście byście dosoliły
3 os.	dosoliłby by dosolił	dosoliłaby by dosoliła	dosoliłoby by dosoliło	dosoliliby by dosolili	dosoliłyby by dosoliły

bezosobnik: dosolono by

bezokolicznik: dosolić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dosoliwszy

gerundium: dosolenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dosolenie	dosolenia
D.	dosolenia	dosoleń
C.	dosoleniu	dosoleniom
B.	dosolenie	dosolenia
N.	dosoleniem	dosoleniami
Ms.	dosoleniu	dosoleniach
W.	dosolenie	dosolenia

Składnia

dosolić

(KOMU)

Data ostatniej modyfikacji: 15.11.2017