UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oplątać

Chronologizacja

1809, SL

Pochodzenie

Zob. plątać

1.a liną

Definicja

wielokrotnie okręcić dookoła czegoś lub kogoś różne przedmioty lub części tego samego przedmiotu, jednocześnie krzyżując je ze sobą w ten sposób, że zaczepiają się o siebie i trudno je rozdzielić

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

opleść

Połączenia

oplątać siecią

Cytaty

[...] za chwilę robotnicy podźwigną trumnę. Oplątali ją białymi taśmami z lnu, zdjęli deski wieka.

źródło: NKJP: Zbigniew Mikołejko: Żywoty świętych poprawione, 2000

[...] całe długie miesiące w spokoju uczą się rzucania oszczepem oraz tym przedziwnym przyrządem ze sznura i kamieni, którym doświadczony miotacz może oplątać nogi umykającej zwierzyny.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Kamień na szczycie. Kroniki Drugiego Kręgu. Księga II, 2002

Przestraszona chciała schować się za furtkę, ale pies oplątał ją łańcuchem, przewrócił i wpił zęby w jej lewą łydkę.

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oplączę kwestion. oplątam	oplączemy kwestion. oplątamy
2 os.	oplączesz kwestion. oplątasz	oplączecie kwestion. oplątacie
3 os.	oplącze kwestion. opląta	oplączą kwestion. oplątają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplątałem +(e)m oplątał	oplątałam +(e)m oplątała	oplątałom +(e)m oplątało	oplątaliśmy +(e)śmy oplątali	oplątałyśmy +(e)śmy oplątały
2 os.	oplątałeś +(e)ś oplątał	oplątałaś +(e)ś oplątała	oplątałoś +(e)ś oplątało	oplątaliście +(e)ście oplątali	oplątałyście +(e)ście oplątały
3 os.	oplątał	oplątała	oplątało	oplątali	oplątały

bezosobnik: oplątano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oplączmy kwestion. oplątajmy
2 os.	oplącz kwestion. oplątaj	oplączcie kwestion. oplątajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplątałbym bym oplątał	oplątałabym bym oplątała	oplątałobym bym oplątało	oplątalibyśmy byśmy oplątali	oplątałybyśmy byśmy oplątały
2 os.	oplątałbyś byś oplątał	oplątałabyś byś oplątała	oplątałobyś byś oplątało	oplątalibyście byście oplątali	oplątałybyście byście oplątały
3 os.	oplątałby by oplątał	oplątałaby by oplątała	oplątałoby by oplątało	oplątaliby by oplątali	oplątałyby by oplątały

bezosobnik: oplątano by

bezokolicznik: oplątać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oplątawszy

gerundium: oplątanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oplątanie	oplątania
D.	oplątania	oplątań
C.	oplątaniu	oplątaniom
B.	oplątanie	oplątania
N.	oplątaniem	oplątaniami
Ms.	oplątaniu	oplątaniach
W.	oplątanie	oplątania

imiesłów przymiotnikowy bierny: oplątany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oplątany	oplątany	oplątany	oplątane	oplątana
D.	oplątanego	oplątanego	oplątanego	oplątanego	oplątanej
C.	oplątanemu	oplątanemu	oplątanemu	oplątanemu	oplątanej
B.	oplątanego	oplątanego	oplątany	oplątane	oplątaną
N.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątaną
Ms.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oplątani	oplątani	oplątane	oplątane
D.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątanych
C.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym
B.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątane
N.	oplątanymi	oplątanymi	oplątanymi	oplątanymi
Ms.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątanych

odpowiednik aspektowy: oplątywać

Składnia

oplątać

KOGO/CO + CZYM

1.b o linie

Definicja

wielokrotnie okręcić się dookoła czegoś lub kogoś, samodzielnie lub w wyniku działania kogoś lub czegoś innego, jednocześnie krzyżując się ze sobą i zaczepiając się o siebie, stając się w ten sposób trudnym do rozdzielenia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

opleść

Cytaty

	Oplątał się tak, że zaczęło mu to ograniczać ruchy, zdenerwował się, wyjął nóż, uciął za sobą linkę, ale zdenerwowany nie mógł porozcinać zwojów, które go oplątały, zgubił przy tym nóż i wpadł w panikę. źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach : wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979
	[...] z wolna te kamienie porastały mchem, chwastami, aż zasiały się jeżyny i prędko oplątały całą tę kamienicę, porosły ją gęsto i zasłoniły ze szczętem. źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002
	Leżał na głazie płytko pod wodą, widocznie poślizgnął się, odpływ fali nie zabrał ciała; znaleziony został na kamiennej mieliźnie, z twarzą oplątaną wodorostami. źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001
	Szymon miał zawsze ogromne trudności, próbując zlokalizować notorycznie powracający obraz modrzewiowego dworku, ganku oplątanego dzikim winem, koni pasących się na tle ciemnej ściany boru. źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oplączę kwestion. oplątam	oplączemy kwestion. oplątamy
2 os.	oplączesz kwestion. oplątasz	oplączecie kwestion. oplątacie
3 os.	oplącze kwestion. opląta	oplączą kwestion. oplątają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplątałem +(e)m oplątał	oplątałam +(e)m oplątała	oplątałom +(e)m oplątało	oplątaliśmy +(e)śmy oplątali	oplątałyśmy +(e)śmy oplątały
2 os.	oplątałeś +(e)ś oplątał	oplątałaś +(e)ś oplątała	oplątałoś +(e)ś oplątało	oplątaliście +(e)ście oplątali	oplątałyście +(e)ście oplątały
3 os.	oplątał	oplątała	oplątało	oplątali	oplątały

bezosobnik: oplątano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oplączmy kwestion. oplątajmy
2 os.	oplącz kwestion. oplątaj	oplączcie kwestion. oplątajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplątałbym bym oplątał	oplątałabym bym oplątała	oplątałobym bym oplątało	oplątalibyśmy byśmy oplątali	oplątałybyśmy byśmy oplątały
2 os.	oplątałbyś byś oplątał	oplątałabyś byś oplątała	oplątałobyś byś oplątało	oplątalibyście byście oplątali	oplątałybyście byście oplątały
3 os.	oplątałby by oplątał	oplątałaby by oplątała	oplątałoby by oplątało	oplątaliby by oplątali	oplątałyby by oplątały

bezosobnik: oplątano by

bezokolicznik: oplątać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oplątawszy

gerundium: oplątanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oplątanie	oplątania
D.	oplątania	oplątań
C.	oplątaniu	oplątaniom
B.	oplątanie	oplątania
N.	oplątaniem	oplątaniami
Ms.	oplątaniu	oplątaniach
W.	oplątanie	oplątania

imiesłów przymiotnikowy bierny: oplątany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oplątany	oplątany	oplątany	oplątane	oplątana
D.	oplątanego	oplątanego	oplątanego	oplątanego	oplątanej
C.	oplątanemu	oplątanemu	oplątanemu	oplątanemu	oplątanej
B.	oplątanego	oplątanego	oplątany	oplątane	oplątaną
N.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątaną
Ms.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oplątani	oplątani	oplątane	oplątane
D.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątanych
C.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym
B.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątane
N.	oplątanymi	oplątanymi	oplątanymi	oplątanymi
Ms.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątanych

odpowiednik aspektowy: oplątywać

Składnia

oplątać

KOGO/CO

2. rękami

Definicja

otoczyć kogoś lub coś zagiętymi kończynami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Cytaty

Spojrzał niepewnie na Loren, która oplątała rękami jego szyję.

źródło: Internet: pl.fiffan.wikia.com

Zmysłowo zjechał dłońmi po moich pośladkach i mocno złapał za moje uda, bym po chwili mogła oplątać nogami jego biodra.

źródło: Internet: serce-nie-sluga.blogspot.com

Chciałem podejść po cichutku i oplątać ją w pasie, ale stwierdziłem, że mogłaby się wystraszyć, dlatego też przywitałem się z nią słowami: -Hej, co tak ładnie pachnie?

źródło: Internet: wattpad.com

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oplączę kwestion. oplątam	oplączemy kwestion. oplątamy
2 os.	oplączesz kwestion. oplątasz	oplączecie kwestion. oplątacie
3 os.	oplącze kwestion. opląta	oplączą kwestion. oplątają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplątałem +(e)m oplątał	oplątałam +(e)m oplątała	oplątałom +(e)m oplątało	oplątaliśmy +(e)śmy oplątali	oplątałyśmy +(e)śmy oplątały
2 os.	oplątałeś +(e)ś oplątał	oplątałaś +(e)ś oplątała	oplątałoś +(e)ś oplątało	oplątaliście +(e)ście oplątali	oplątałyście +(e)ście oplątały
3 os.	oplątał	oplątała	oplątało	oplątali	oplątały

bezosobnik: oplątano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oplączmy kwestion. oplątajmy
2 os.	oplącz kwestion. oplątaj	oplączcie kwestion. oplątajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplątałbym bym oplątał	oplątałabym bym oplątała	oplątałobym bym oplątało	oplątalibyśmy byśmy oplątali	oplątałybyśmy byśmy oplątały
2 os.	oplątałbyś byś oplątał	oplątałabyś byś oplątała	oplątałobyś byś oplątało	oplątalibyście byście oplątali	oplątałybyście byście oplątały
3 os.	oplątałby by oplątał	oplątałaby by oplątała	oplątałoby by oplątało	oplątaliby by oplątali	oplątałyby by oplątały

bezosobnik: oplątano by

bezokolicznik: oplątać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oplątawszy

gerundium: oplątanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oplątanie	oplątania
D.	oplątania	oplątań
C.	oplątaniu	oplątaniom
B.	oplątanie	oplątania
N.	oplątaniem	oplątaniami
Ms.	oplątaniu	oplątaniach
W.	oplątanie	oplątania

imiesłów przymiotnikowy bierny: oplątany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oplątany	oplątany	oplątany	oplątane	oplątana
D.	oplątanego	oplątanego	oplątanego	oplątanego	oplątanej
C.	oplątanemu	oplątanemu	oplątanemu	oplątanemu	oplątanej
B.	oplątanego	oplątanego	oplątany	oplątane	oplątaną
N.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątaną
Ms.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oplątani	oplątani	oplątane	oplątane
D.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątanych
C.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym
B.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątane
N.	oplątanymi	oplątanymi	oplątanymi	oplątanymi
Ms.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątanych

odpowiednik aspektowy: oplątywać

Składnia

oplątać

KOGO/CO + CZYM

3. drogami

Definicja

książk.

połączyć ze sobą drogi, nadajniki, przewody lub kanały służące do przemieszczania lub przesyłania jakichś obiektów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:

opleść

Cytaty

[...] spiął Nowy Jork siecią mostów i tuneli, oplątał siecią autostrad [...].

źródło: NKJP: Czesław Karkowski: Kamienna drabina, 2008

[...] elektryfikacja linii tramwajowych wiąże się z oplątaniem ulic siecią trakcyjną [...], co wywołuje skojarzenia z ogromną pajęczyną, zasiekami itd.

źródło: NKJP: Dorota Siwicka i in.: Szybko i szybciej, 1996

„Nowoczesna wieś” najeżona jest słupami, oplątana kablami.

źródło: NKJP: Maria Wiernikowska: Kurdowie na uwięzi, Gazeta Wyborcza, 1993-11-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oplączę kwestion. oplątam	oplączemy kwestion. oplątamy
2 os.	oplączesz kwestion. oplątasz	oplączecie kwestion. oplątacie
3 os.	oplącze kwestion. opląta	oplączą kwestion. oplątają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplątałem +(e)m oplątał	oplątałam +(e)m oplątała	oplątałom +(e)m oplątało	oplątaliśmy +(e)śmy oplątali	oplątałyśmy +(e)śmy oplątały
2 os.	oplątałeś +(e)ś oplątał	oplątałaś +(e)ś oplątała	oplątałoś +(e)ś oplątało	oplątaliście +(e)ście oplątali	oplątałyście +(e)ście oplątały
3 os.	oplątał	oplątała	oplątało	oplątali	oplątały

bezosobnik: oplątano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oplączmy kwestion. oplątajmy
2 os.	oplącz kwestion. oplątaj	oplączcie kwestion. oplątajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplątałbym bym oplątał	oplątałabym bym oplątała	oplątałobym bym oplątało	oplątalibyśmy byśmy oplątali	oplątałybyśmy byśmy oplątały
2 os.	oplątałbyś byś oplątał	oplątałabyś byś oplątała	oplątałobyś byś oplątało	oplątalibyście byście oplątali	oplątałybyście byście oplątały
3 os.	oplątałby by oplątał	oplątałaby by oplątała	oplątałoby by oplątało	oplątaliby by oplątali	oplątałyby by oplątały

bezosobnik: oplątano by

bezokolicznik: oplątać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oplątawszy

gerundium: oplątanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oplątanie	oplątania
D.	oplątania	oplątań
C.	oplątaniu	oplątaniom
B.	oplątanie	oplątania
N.	oplątaniem	oplątaniami
Ms.	oplątaniu	oplątaniach
W.	oplątanie	oplątania

imiesłów przymiotnikowy bierny: oplątany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oplątany	oplątany	oplątany	oplątane	oplątana
D.	oplątanego	oplątanego	oplątanego	oplątanego	oplątanej
C.	oplątanemu	oplątanemu	oplątanemu	oplątanemu	oplątanej
B.	oplątanego	oplątanego	oplątany	oplątane	oplątaną
N.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątaną
Ms.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oplątani	oplątani	oplątane	oplątane
D.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątanych
C.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym
B.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątane
N.	oplątanymi	oplątanymi	oplątanymi	oplątanymi
Ms.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątanych

odpowiednik aspektowy: oplątywać

Inne uwagi

Zwykle imb

Składnia

oplątać

CO + CZYM

4. intrygami

Definicja

książk.

spowodować, że określona negatywna sytuacja lub stan zaczyna intensywnie wpływać na różne aspekty funkcjonowania osoby lub obiektu, o którym mowa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

opleść

Cytaty

Jerzy Baran oplątał naszą rodzinę siecią swoich kłamstw, półprawd i matactw, muszę przyznać, że czynił to po mistrzowsku!

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Sprawa Niny S., 2009

Nie wolno wrastać w tkankę żadnego kolektywu, dawać się oplątać siecią zależności, w której zaczyna się pokornieć i sądzić, że tak już musi pozostać.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Busz po polsku, 2007

Mieszczaństwo w każdej kobiecie wolnej, a więc nie będącej ani żoną i matką, ani panną na wydaniu, widzi demona, czatującego na sposobność, by oplątać i zgubić syna.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Legendy nowoczesności: eseje okupacyjne, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oplączę kwestion. oplątam	oplączemy kwestion. oplątamy
2 os.	oplączesz kwestion. oplątasz	oplączecie kwestion. oplątacie
3 os.	oplącze kwestion. opląta	oplączą kwestion. oplątają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplątałem +(e)m oplątał	oplątałam +(e)m oplątała	oplątałom +(e)m oplątało	oplątaliśmy +(e)śmy oplątali	oplątałyśmy +(e)śmy oplątały
2 os.	oplątałeś +(e)ś oplątał	oplątałaś +(e)ś oplątała	oplątałoś +(e)ś oplątało	oplątaliście +(e)ście oplątali	oplątałyście +(e)ście oplątały
3 os.	oplątał	oplątała	oplątało	oplątali	oplątały

bezosobnik: oplątano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oplączmy kwestion. oplątajmy
2 os.	oplącz kwestion. oplątaj	oplączcie kwestion. oplątajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oplątałbym bym oplątał	oplątałabym bym oplątała	oplątałobym bym oplątało	oplątalibyśmy byśmy oplątali	oplątałybyśmy byśmy oplątały
2 os.	oplątałbyś byś oplątał	oplątałabyś byś oplątała	oplątałobyś byś oplątało	oplątalibyście byście oplątali	oplątałybyście byście oplątały
3 os.	oplątałby by oplątał	oplątałaby by oplątała	oplątałoby by oplątało	oplątaliby by oplątali	oplątałyby by oplątały

bezosobnik: oplątano by

bezokolicznik: oplątać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oplątawszy

gerundium: oplątanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oplątanie	oplątania
D.	oplątania	oplątań
C.	oplątaniu	oplątaniom
B.	oplątanie	oplątania
N.	oplątaniem	oplątaniami
Ms.	oplątaniu	oplątaniach
W.	oplątanie	oplątania

imiesłów przymiotnikowy bierny: oplątany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oplątany	oplątany	oplątany	oplątane	oplątana
D.	oplątanego	oplątanego	oplątanego	oplątanego	oplątanej
C.	oplątanemu	oplątanemu	oplątanemu	oplątanemu	oplątanej
B.	oplątanego	oplątanego	oplątany	oplątane	oplątaną
N.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątaną
Ms.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oplątani	oplątani	oplątane	oplątane
D.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątanych
C.	oplątanym	oplątanym	oplątanym	oplątanym
B.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątane
N.	oplątanymi	oplątanymi	oplątanymi	oplątanymi
Ms.	oplątanych	oplątanych	oplątanych	oplątanych

odpowiednik aspektowy: oplątywać

Składnia

oplątać

KOGO/CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 02.03.2019