UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

potopić

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. potopię
potopimy
2 os. potopisz
potopicie
3 os. potopi
potopią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. potopiłem
+(e)m potopił
potopiłam
+(e)m potopiła
potopiłom
+(e)m potopiło
potopiliśmy
+(e)śmy potopili
potopiłyśmy
+(e)śmy potopiły
2 os. potopiłeś
+(e)ś potopił
potopiłaś
+(e)ś potopiła
potopiłoś
+(e)ś potopiło
potopiliście
+(e)ście potopili
potopiłyście
+(e)ście potopiły
3 os. potopił
potopiła
potopiło
potopili
potopiły

bezosobnik: potopiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. potopmy
2 os. potop
potopcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. potopiłbym
bym potopił
potopiłabym
bym potopiła
potopiłobym
bym potopiło
potopilibyśmy
byśmy potopili
potopiłybyśmy
byśmy potopiły
2 os. potopiłbyś
byś potopił
potopiłabyś
byś potopiła
potopiłobyś
byś potopiło
potopilibyście
byście potopili
potopiłybyście
byście potopiły
3 os. potopiłby
by potopił
potopiłaby
by potopiła
potopiłoby
by potopiło
potopiliby
by potopili
potopiłyby
by potopiły

bezosobnik: potopiono by

bezokolicznik: potopić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: potopiwszy

gerundium: potopienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. potopienie
potopienia
D. potopienia
potopień
C. potopieniu
potopieniom
B. potopienie
potopienia
N. potopieniem
potopieniami
Ms. potopieniu
potopieniach
W. potopienie
potopienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: potopiony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. potopiony
potopiony
potopiony
potopione
potopiona
D. potopionego
potopionego
potopionego
potopionego
potopionej
C. potopionemu
potopionemu
potopionemu
potopionemu
potopionej
B. potopionego
potopionego
potopiony
potopione
potopioną
N. potopionym
potopionym
potopionym
potopionym
potopioną
Ms. potopionym
potopionym
potopionym
potopionym
potopionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. potopieni
potopieni
potopione
potopione
D. potopionych
potopionych
potopionych
potopionych
C. potopionym
potopionym
potopionym
potopionym
B. potopionych
potopionych
potopionych
potopione
N. potopionymi
potopionymi
potopionymi
potopionymi
Ms. potopionych
potopionych
potopionych
potopionych

1. kocięta

Definicja

przez zanurzenie w wodzie pozbawić życia wiele istot lub jedną istotę po drugiej

Pochodzenie

psł. *potopiti 'utopić, zatopić; zalać, pozalewać, pozatapiać'

Zob. topić (kocięta)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  utopić

Cytaty

Ja bym ich potopił w Wiśle - rzucił Cichy [...].

źródło: NKJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005

Oddział szwedzki został wybity w południowej części wsi, a niedobitków potopiono w miejscowym stawie.

źródło: NKJP: (PS): Żywa i prawdziwa, Dziennik Polski, 2006-02-11

Grożono im, że jeśli nie będą współpracować z SB ,,to wykończą ich rodziny, pozabijają żony i potopią dzieci’’.

źródło: NKJP: Agata Szczepaniak-Kamińska: Prześladowani nie chcą zemsty, Gazeta Poznańska, 2003-02-21

Po wielkiej powodzi, która potopiła gryzonie, przyszła epidemia tyfusu.

źródło: NKJP: Paweł Wodniak: Eugenia Tetich, Gazeta Krakowska, 2004-02-19

Większość pojmanych obrońców (w tym kilku braci zakonnych), chłopi potopili w pobliskim jeziorze Ołów.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + potopić +
KOGO[sub]pl[/sub]/CO[sub]pl[/sub] + (w CZYM)

2. statki

Definicja

spowodować, że coś znalazło się na dnie zbiornika w wielkiej liczbie lub jedno po drugim

Pochodzenie

psł. *potopiti 'utopić, zatopić; zalać, pozalewać, pozatapiać'

Zob. topić (kocięta)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  natopić, pozatapiać
hiperonimy:  zatopić

Połączenia

  • potopić broń, okręty, statki

Cytaty

[…] przyjął nową wiarę, a wszystkich bożków pogańskich, których mieliśmy pod swoją opieką, kazał zburzyć lub potopić w jeziorach i bagnach.

źródło: NKJP: Zygmunt Rola: Tajemnice Ostrowa Tumskiego, 2000

W tym miejscu znajdowały się niemieckie umocnienia i składowano pociski. Kiedy Rosjanie tu doszli, potopili wszystko w bagnach.

źródło: NKJP: AK: Arsenał na bagnach, Gazeta Poznańska, 2004-03-16

Tu muszę zaznaczyć, że cały nasz sprzęt spalony został na Mariensztacie, a broń zniszczono i potopiono w Wiśle.

źródło: NKJP: Jerzy Odrowąż-Pieniążek: Więcej niż świadek, 2007

[…] rozpadłe Sowiety pozostawiły po sobie istne góry broni, śmierci czasowo zamkniętej w bombach nuklearnych, głowicach, czołgach, potopione reaktory łodzi podwodnych.

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Moim zdaniem, Gazeta Wyborcza, 1993-04-09

W Chorwacji wielokrotnie spotykałem potopione w morzu zwały odpadów (beczki, opony, gruz, akumulatory, druty itp.).

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + potopić +
CO[sub]pl[/sub] + (w CZYM)

3. budynki

Definicja

spowodować, że coś zostało zalane wodą w wielkiej liczbie lub jedno po drugim

Pochodzenie

psł. *potopiti 'utopić, zatopić; zalać, pozalewać, pozatapiać'

Zob. topić (kocięta)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pozatapiać
hiperonimy:  zatopić

Połączenia

  • potopić budynki, gospodarstwa, samochody

Cytaty

Pod ul. Leśną nie było przepustu i rwące potoki wody potopiły najbliższe domostwa.

źródło: NKJP: (kak): Walka z deszczówką, Dziennik Zachodni, 2001-08-30

Woda potopiła cztery budynki mieszkalne, dwa gospodarcze, jedną kotłownię.

źródło: NKJP: (mir): Straty podliczone, Gazeta Krakowska, 2004-06-09

Gdyby nie pan Lelek od warsztatu volkswagena, we wsi potopiłoby samochody; jeździł, ostrzegał, zdążyliśmy wywieźć.

źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Sławice obywatelskie, Gazeta Wyborcza, 1997-07-19

Składnia

bez ograniczeń + potopić +
CO[sub]pl[/sub]
Ø + potopić +
CO[sub]pl[/sub]

4. pieniądze

Definicja

potracić w wyniku nieudanych inwestycji

Pochodzenie

psł. *potopiti 'utopić, zatopić; zalać, pozalewać, pozatapiać'

Zob. topić (kocięta)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  potracić

Połączenia

  • potopić majątki, pieniądze

Cytaty

[...] raz po raz w mediach wyraża wiarę, że jak tylko ruszy Stocznia Szczecińska Nowa, gdzie najpierw mają być kończone statki, w których banki potopiły swoje pieniądze, to zmieni się sytuacja całego sektora bankowego.

źródło: NKJP: Ryszarda Socha: Licz tylko na żonę, Polityka, 2002-07-20

Ludzie potopili na F. majątki.

źródło: Internet: frazeo.pl

Składnia

Rzpl + potopić +
CO[sub]pl[/sub] + w CZYM/na CZYM

5. smutki

Definicja

spędzić pewien czas na piciu czegoś, co ma poprawić czyjś nastrój

Pochodzenie

psł. *potopiti 'utopić, zatopić; zalać, pozalewać, pozatapiać'

Zob. topić (kocięta)

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Połączenia

  • potopić smutki

Cytaty

[…] z wieczora udałem się do hotelowego baru, aby trochę potopić swe smutki w tamtejszym piwie.

źródło: NKJP: Jaroslaw Krawczyk: Koszulka w szkocką kratkę, Gazeta Wyborcza, 1996-11-29

Czasem lubię sobie posłuchać dołujących kawałków, popłakać, trochę powspominać, potopić smutki w ulubionym kakao.

źródło: Internet: photoblog.pl

Składnia

bez ograniczeń + potopić +
CO[sub]pl[/sub] + w CZYM

6. przewody

Definicja

zamienić w ciecz w dużej liczbie, w wielu miejscach lub jedno po drugim

Pochodzenie

Zob. topić (wosk)

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  stopić

Cytaty

Temperatura taka, że nie potopiła buteleczek plastikowych.

źródło: NKJP: Internet

Nie przepływa przez niego prąd, wymieniłem dzisiaj termostat i potopiło przewód tak jak poprzednio.

źródło: Internet: elektroda.pl

Składnia

bez ograniczeń + potopić +
CO
Ø + potopić +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 08.01.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj