UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pleban

Chronologizacja

1399, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pleban
plebani
ndepr
plebany
depr
D. plebana
plebanów
C. plebanowi
plebanom
B. plebana
plebanów
N. plebanem
plebanami
Ms. plebanie
plebanach
W. plebanie
plebani
ndepr
plebany
depr

Pochodzenie

łac. kośc. plēbānus

Definicja

przest. 
proboszcz

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół osoby związane z religią i kościołem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  proboszcz
hiperonimy:  ksiądz

Połączenia

  • miejscowy pleban
  • pleban kościoła (św. Katarzyny, św. Mikołaja...), parafii (św. Jana Chrzciciela, św. Wojciecha...)
  • ksiądz pleban

Cytaty

- Nic to - uśmiechnął się ksiądz Jakub [...], proboszcz od świętego Jana Ewangelisty. - Jam już nie szlachcic, jam pleban.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

Radziłem się księdza plebana i otośmy postanowili za [...] lenia [...] dziewczyny nie wydawać.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

Jako uczony mędrzec, powinienem był raczej znaleźć odpowiednie towarzystwo, snując przy winie teologiczne dysputy z zaglądającym tutaj często miejscowym plebanem, ojcem Hieronimem.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

W Polsce probostwa są prywatnymi przedsiębiorstwami. Plebani nie żyją z pensji wypłacanej przez biskupa: sami muszą zarobić.

źródło: NKJP: Jan Turnau: Ksiądz Wiesław żalił mi się kiedyś: „Być proboszczem to jak siusiać pod wiatr...”, Gazeta Wyborcza, 1995-07-21

Parafie spiskie [...] same wybierają plebanów, którzy też trochę inaczej niż gdzie indziej odbierają dziesięcinę.

źródło: NKJP: Michał Cichy: Mój przyjaciel Lewocza, Gazeta Wyborcza, 1998-10-23

Data ostatniej modyfikacji: 14.07.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj