UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

samotnie

Chronologizacja

1812, SL

Odmiana

część mowy: przysłówek

stopień równy samotnie
stopień wyższy samotniej

Pochodzenie

Zob. samotny

1. żyć

Definicja

będąc bez rodziny, przyjaciół, bez kontaktu z innymi ludźmi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  samotno

Połączenia

  • samotnie i smutno, samotnie i spokojnie; obco i samotnie, trudno i samotnie
  • samotnie żyć; mieszkać, zamieszkiwać; borykać się, zmagać się z czymś, czuć się

Cytaty

Drobna staruszka o pogodnych oczach, zawsze uśmiechnięta, żyje samotnie wysoko w górach.

źródło: NKJP: Beata Polakiewicz: Babka z Poczekaja, Gazeta Krakowska, 2002-02-02

[...] zasady dobrego obyczaju dotyczyły kobiet, które młodo i bezdzietnie owdowiały. Nie powinny były one mieszkać samotnie, dlatego zazwyczaj przeprowadzały się do rodziny lub sprowadzały współmieszkankę.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004

W górach zamieszkiwałem samotnie w gajówce przyczepionej do zbocza niby jaskółcze gniazdo.

źródło: NKJP: Andrzej Marek Śmiałowski: Polowanie, Las Polski, 2009-09-16

Czuła się coraz bardziej obco i samotnie.

źródło: NKJP: Kinga Dunin: Obciach, 1999

2. podróżować

Definicja

będąc zupełnie samemu w jakiejś sytuacji, jakimś miejscu lub czasie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  samojeden II, samojednie, samowtór, w pojedynkę

Połączenia

  • samotnie biegać, chodzić, iść, przechadzać się, spacerować; stanąć/stać, siedzieć; dojechać/dojeżdżać, jechać, przejechać; opłynąć, przepłynąć Atlantyk, jezioro.., płynąć; błąkać się, podróżować, wędrować; udać się, wybrać się/wybierać się gdzieś; uciekać; działać, finiszować; jadać, jeść; bawić się, pracować; umierać; walczyć, wspiąć się/wspinać się; pokonać dystans, trasę...

Cytaty

Mężczyzna samotnie spacerował ulicami miasta.

źródło: NKJP: (boro): Napad na ulicy, Dziennik Bałtycki, 2011

27-letni mieszkaniec Poznania zamierza samotnie przemierzyć sieć rzeczną Kanady na indiańskiej łodzi canoe.

źródło: NKJP: ŁOS: Wartko przez Kanadę, Gazeta Poznańska, 2005-04-26

Każdy człowiek w istocie swojej jest samotny. Samotnie przychodzi na świat, samotnie umiera. Samotnie rozstrzyga i decyduje.

źródło: NKJP: Jakub Gilewicz: Dwieołówki pomarańczy, Gazeta Krakowska, 2006-02-17

3. wychowywać dziecko

Definicja

nie mając partnera życiowego albo partnerki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina relacje rodzinne

Połączenia

  • samotnie wychowywać dzieci

Cytaty

Musiała samotnie wychowywać dzieci i nie ukrywała, że brakowało jej wsparcia, szczególnie psychicznego.

źródło: NKJP: Iwona Kamieńska: Zofia Rysiówna wraca do Sącza, Gazeta Krakowska, 2003-11-29

4. rosnąć

Definicja

będąc w jakimś pustym miejscu, daleko od rzeczy tego samego rodzaju

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

  • samotnie rosnąć, stać

Cytaty

- Widzisz tam w dali rozłożysty, samotnie rosnący dąb - powiedziała Julia biorąc mnie pod rękę.

źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Na skraju imperium, 2000

Kiedy zobaczyłem stojącą samotnie na łące pośród lasów starą chatkę z czerwonej cegły, o mało nie zwariowałem ze szczęścia.

źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009

Pierwszy bombami zniszczony dom zobaczył Gaszycki na Grochowie, tuż u granic Warszawy. Była to czteropiętrowa kamienica, samotnie wznosząca się na tym odległym od miasta odcinku ulicy, [...]

źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001

Data ostatniej modyfikacji: 24.09.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj