UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wygładzić

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. gładzić

1. papier

Definicja

usunąć nierówności z jakiejś powierzchni

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyprostować, wyrównać

Połączenia

  • wygładzić fałdy, kapę, powierzchnię czegoś, skórę, spódnicę, ściany, zmarszczki
  • wygładzić palcem, ręką
  • wygładzić starannie, trochę

Cytaty

Umył włosy i starannie wygładził ubranie.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

Uśmiech ten rozjaśnił całą jej twarz, wygładził zmarszczki i sięgnął aż do oczu.

źródło: NKJP: Plewy na wietrze, Esensja, 2006, nr 08 (LX)

Panował tam idealny porządek, kapa na szerokim łóżku była wygładzona, na toaletce pod lustrem leżały równo ułożone przybory toaletowe matki.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: czyściec, 1992

Sen starł z jej twarzyczki piętno cierpienia, stonował grymas bólu, wygładził czoło.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

Przygotowanie wstępne obejmuje usuwanie z powierzchni obrabianych przedmiotów tłuszczów [...] i produktów korozji oraz ewentualne mechaniczne wygładzenie powierzchni przez szlifowanie, polerowanie itp.

źródło: NKJP: Bronisław Bartkiewicz: Oczyszczanie ścieków przemysłowych, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wygładzę
wygładzimy
2 os. wygładzisz
wygładzicie
3 os. wygładzi
wygładzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wygładziłem
+(e)m wygładził
wygładziłam
+(e)m wygładziła
wygładziłom
+(e)m wygładziło
wygładziliśmy
+(e)śmy wygładzili
wygładziłyśmy
+(e)śmy wygładziły
2 os. wygładziłeś
+(e)ś wygładził
wygładziłaś
+(e)ś wygładziła
wygładziłoś
+(e)ś wygładziło
wygładziliście
+(e)ście wygładzili
wygładziłyście
+(e)ście wygładziły
3 os. wygładził
wygładziła
wygładziło
wygładzili
wygładziły

bezosobnik: wygładzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wygładźmy
2 os. wygładź
wygładźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wygładziłbym
bym wygładził
wygładziłabym
bym wygładziła
wygładziłobym
bym wygładziło
wygładzilibyśmy
byśmy wygładzili
wygładziłybyśmy
byśmy wygładziły
2 os. wygładziłbyś
byś wygładził
wygładziłabyś
byś wygładziła
wygładziłobyś
byś wygładziło
wygładzilibyście
byście wygładzili
wygładziłybyście
byście wygładziły
3 os. wygładziłby
by wygładził
wygładziłaby
by wygładziła
wygładziłoby
by wygładziło
wygładziliby
by wygładzili
wygładziłyby
by wygładziły

bezosobnik: wygładzono by

bezokolicznik: wygładzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wygładziwszy

gerundium: wygładzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wygładzenie
wygładzenia
D. wygładzenia
wygładzeń
C. wygładzeniu
wygładzeniom
B. wygładzenie
wygładzenia
N. wygładzeniem
wygładzeniami
Ms. wygładzeniu
wygładzeniach
W. wygładzenie
wygładzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wygładzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wygładzony
wygładzony
wygładzony
wygładzone
wygładzona
D. wygładzonego
wygładzonego
wygładzonego
wygładzonego
wygładzonej
C. wygładzonemu
wygładzonemu
wygładzonemu
wygładzonemu
wygładzonej
B. wygładzonego
wygładzonego
wygładzony
wygładzone
wygładzoną
N. wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
wygładzoną
Ms. wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
wygładzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wygładzeni
wygładzeni
wygładzone
wygładzone
D. wygładzonych
wygładzonych
wygładzonych
wygładzonych
C. wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
B. wygładzonych
wygładzonych
wygładzonych
wygładzone
N. wygładzonymi
wygładzonymi
wygładzonymi
wygładzonymi
Ms. wygładzonych
wygładzonych
wygładzonych
wygładzonych

odpowiedniki aspektowe: gładzić , wygładzać

Składnia

bez ograniczeń + wygładzić +
CO + (CZYM)

2. styl

Definicja

usunąć niewielkie wady

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  oheblować, ulepszyć
hiperonimy:  poprawić, udoskonalić

Połączenia

  • wygładzić język, styl czegoś, wypowiedź

Cytaty

[...] jego wypowiedzi były wygładzone, a moje nie.

źródło: NKJP: Tomasz Bienias, Michał Kobosko: [...] w KlK, Gazeta Wyborcza, 1995-10-18

Korzystając z jego szczególnych kwalifikacji każdy przygotowany przez któregoś z nas referat czy sprawozdanie staram się podrzucić Jurkowi dla sprawdzenia i wygładzenia jego francuszczyzny.

źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004

Nie będą trwonić czasu na czytanie jego utworów w języku oryginału. Poznają je z wygładzonych przekładów, zapewne amerykańskich, w których zaginie kiepskość rymów.

źródło: NKJP: Henryk Waniek: Opis podróży mistycznej z Oświęcimia do Zgorzelca 1257-1957, 1996

Przez chwilę ludzkie serce każe mu zapisane kartki (ponumerowane i wygładzone ostatnią korektą) zostawić potomnym.

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Nikczemne historie, 2009

Ślubne zdjęcie. Musiałem sobie wyobrazić ich twarze. Nieruchome, płaskie, wygładzone retuszem projekty idealnego dostojeństwa.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1955

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wygładzę
wygładzimy
2 os. wygładzisz
wygładzicie
3 os. wygładzi
wygładzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wygładziłem
+(e)m wygładził
wygładziłam
+(e)m wygładziła
wygładziłom
+(e)m wygładziło
wygładziliśmy
+(e)śmy wygładzili
wygładziłyśmy
+(e)śmy wygładziły
2 os. wygładziłeś
+(e)ś wygładził
wygładziłaś
+(e)ś wygładziła
wygładziłoś
+(e)ś wygładziło
wygładziliście
+(e)ście wygładzili
wygładziłyście
+(e)ście wygładziły
3 os. wygładził
wygładziła
wygładziło
wygładzili
wygładziły

bezosobnik: wygładzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wygładźmy
2 os. wygładź
wygładźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wygładziłbym
bym wygładził
wygładziłabym
bym wygładziła
wygładziłobym
bym wygładziło
wygładzilibyśmy
byśmy wygładzili
wygładziłybyśmy
byśmy wygładziły
2 os. wygładziłbyś
byś wygładził
wygładziłabyś
byś wygładziła
wygładziłobyś
byś wygładziło
wygładzilibyście
byście wygładzili
wygładziłybyście
byście wygładziły
3 os. wygładziłby
by wygładził
wygładziłaby
by wygładziła
wygładziłoby
by wygładziło
wygładziliby
by wygładzili
wygładziłyby
by wygładziły

bezosobnik: wygładzono by

bezokolicznik: wygładzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wygładziwszy

gerundium: wygładzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wygładzenie
wygładzenia
D. wygładzenia
wygładzeń
C. wygładzeniu
wygładzeniom
B. wygładzenie
wygładzenia
N. wygładzeniem
wygładzeniami
Ms. wygładzeniu
wygładzeniach
W. wygładzenie
wygładzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wygładzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wygładzony
wygładzony
wygładzony
wygładzone
wygładzona
D. wygładzonego
wygładzonego
wygładzonego
wygładzonego
wygładzonej
C. wygładzonemu
wygładzonemu
wygładzonemu
wygładzonemu
wygładzonej
B. wygładzonego
wygładzonego
wygładzony
wygładzone
wygładzoną
N. wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
wygładzoną
Ms. wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
wygładzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wygładzeni
wygładzeni
wygładzone
wygładzone
D. wygładzonych
wygładzonych
wygładzonych
wygładzonych
C. wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
wygładzonym
B. wygładzonych
wygładzonych
wygładzonych
wygładzone
N. wygładzonymi
wygładzonymi
wygładzonymi
wygładzonymi
Ms. wygładzonych
wygładzonych
wygładzonych
wygładzonych

odpowiednik aspektowy: wygładzać

Składnia

Rzosobowy + wygładzić +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 03.07.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj