UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

koligacja

Chronologizacja

2 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. koligacja
koligacje
D. koligacji
koligacji
neut
koligacyj
char
C. koligacji
koligacjom
B. koligację
koligacje
N. koligacją
koligacjami
Ms. koligacji
koligacjach
W. koligacjo
koligacje

Inne uwagi

Zwykle lm

Pochodzenie

łac. colligãtio ''(z-)łączenie w pary, związek, styczność'

1. rodzinna

Definicja

książk. 
związek między osobami wynikający z przynależności do tej samej rodziny

Noty o użyciu

Wyraz używany często w odniesieniu do korzystnych związków rodzinnych z osobami należącymi do wyższej warstwy społecznej.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina relacje rodzinne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  relacja, więzy, więź, związek

Połączenia

  • dynastyczne, rodowe, rodzinne koligacje
  • mieć jakieś koligacje
  • wejść w koligacje

Cytaty

Ruskie małżeństwo kolejnego Piasta wzmocniło koligacje palatyna z dynastami - jego dzieci miały być już nie dalekimi kuzynami, lecz ciotecznym rodzeństwem potomków Bolesława Wysokiego [...].

źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy: Rycerze w służbie dam i dworu, 2009

Z rodziną na Wybrzeżu najchętniej rozmawia o przeszłości, więzach krwi i zawiłych koligacjach rodu.

źródło: NKJP: Małgorzata Szymańska: Poeta na stacji Sopot, Dziennik Bałtycki, 2000-06-10

Drzewa genealogiczne mają nie tylko arystokratyczne rody; mamy je wszyscy. Każdy przecież ma dziadków, pradziadków, ci, żeniąc się, wchodzili w koligacje z innymi rodzinami...

źródło: NKJP: Czartoryscy i ty, Dziennik Polski, 2001-12-27

[...] przeczytała o epoce wszystko, poznała koligacje gości bronowickiego wesela na pamięć. Panna Młoda to przecież rodzona siostra Anny Tetmajerowej, Lucjan Rydel to jej szwagier...

źródło: NKJP: Elżbieta Baniewicz: Anna Dymna to ja, 1997

Przez fakt ożenku z panną Dorotą Pytlikówną wszedł w koligacje z jednym z najstarszych rodów w jaworznickiej parafii.

źródło: NKJP: Maria Leś-Runicka: Nasze korzenie, Co Tydzień Jaworzno, 2003-03-26

Składnia

bez ograniczeń + koligacja +
(JAKA)
bez ograniczeń + koligacja +
(KOGO)
bez ograniczeń + koligacja +
(z KIM)

2. partyjna

Definicja

książk. 
dobra relacja, którą ktoś zapoczątkowuje lub utrzymuje z jakąś wpływową osobą lub grupą osób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  relacja, więzy, więź, związek

Połączenia

  • mieć jakieś koligacje

Cytaty

Weźmy powszechnie znane fakty. Ukazuje się zbiór debiutanta w nakładzie - taką przeciętną można przyjąć - około tysiąca egzemplarzy. Jeżeli jest to drugi lub trzeci zbiór poety już trochę zaawansowanego w koligacjach zawodowych - dociąga do dwóch tysięcy.

źródło: NKJP: Kazimierz Wyka: Rzecz wyobraźni, 1959

Prezydent poszukuje kandydatów, którzy nie będą obciążeni żadnymi koligacjami partyjnymi.

źródło: NKJP: (MAR): Kandydatów nadal brak, Dziennik Bałtycki, 2001-03-22

[...] za nieogolenie się można było i w karcerze posiedzieć - tu zreflektowała się, że pewnie niepotrzebnie przed obcym mówi o swoich koligacjach z przedwojenną policją, nigdy to nie wiadomo, kto i gdzie taką wiadomość powtórzy [...].

źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

Pytam prezesa, czy nie boi się koligacji pani M.?
- Proszę mnie nie rozśmieszać - mówi prezes. - Wprawdzie ta pani wiele razy powoływała się na marszałka, ale to nie ma nic do rzeczy.

źródło: NKJP: Dorota Abramowicz: Chrześniak..., Dziennik Bałtycki, 2002-09-16

Składnia

bez ograniczeń + koligacja +
(JAKA)
bez ograniczeń + koligacja +
(KOGO)
bez ograniczeń + koligacja +
(z KIM)
Data ostatniej modyfikacji: 11.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj