UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zacieśniać się

Chronologizacja

1675, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zacieśniam się	zacieśniamy się
2 os.	zacieśniasz się	zacieśniacie się
3 os.	zacieśnia się	zacieśniają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zacieśniałem się +(e)m się zacieśniał	zacieśniałam się +(e)m się zacieśniała	zacieśniałom się +(e)m się zacieśniało	zacieśnialiśmy się +(e)śmy się zacieśniali	zacieśniałyśmy się +(e)śmy się zacieśniały
2 os.	zacieśniałeś się +(e)ś się zacieśniał	zacieśniałaś się +(e)ś się zacieśniała	zacieśniałoś się +(e)ś się zacieśniało	zacieśnialiście się +(e)ście się zacieśniali	zacieśniałyście się +(e)ście się zacieśniały
3 os.	zacieśniał się	zacieśniała się	zacieśniało się	zacieśniali się	zacieśniały się

bezosobnik: zacieśniano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się zacieśniał będę się zacieśniać	będę się zacieśniała będę się zacieśniać	będę się zacieśniało będę się zacieśniać	będziemy się zacieśniali będziemy się zacieśniać	będziemy się zacieśniały będziemy się zacieśniać
2 os.	będziesz się zacieśniał będziesz się zacieśniać	będziesz się zacieśniała będziesz się zacieśniać	będziesz się zacieśniało będziesz się zacieśniać	będziecie się zacieśniali będziecie się zacieśniać	będziecie się zacieśniały będziecie się zacieśniać
3 os.	będzie się zacieśniał będzie się zacieśniać	będzie się zacieśniała będzie się zacieśniać	będzie się zacieśniało będzie się zacieśniać	będą się zacieśniali będą się zacieśniać	będą się zacieśniały będą się zacieśniać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zacieśniajmy się
2 os.	zacieśniaj się	zacieśniajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zacieśniałbym się bym się zacieśniał	zacieśniałabym się bym się zacieśniała	zacieśniałobym się bym się zacieśniało	zacieśnialibyśmy się byśmy się zacieśniali	zacieśniałybyśmy się byśmy się zacieśniały
2 os.	zacieśniałbyś się byś się zacieśniał	zacieśniałabyś się byś się zacieśniała	zacieśniałobyś się byś się zacieśniało	zacieśnialibyście się byście się zacieśniali	zacieśniałybyście się byście się zacieśniały
3 os.	zacieśniałby się by się zacieśniał	zacieśniałaby się by się zacieśniała	zacieśniałoby się by się zacieśniało	zacieśnialiby się by się zacieśniali	zacieśniałyby się by się zacieśniały

bezosobnik: zacieśniano by się

bezokolicznik: zacieśniać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zacieśniając się

gerundium: zacieśnianie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zacieśnianie się	zacieśniania się
D.	zacieśniania się	zacieśniań się
C.	zacieśnianiu się	zacieśnianiom się
B.	zacieśnianie się	zacieśniania się
N.	zacieśnianiem się	zacieśnianiami się
Ms.	zacieśnianiu się	zacieśnianiach się
W.	zacieśnianie się	zacieśniania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zacieśniający się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zacieśniający się	zacieśniający się	zacieśniający się	zacieśniające się	zacieśniająca się
D.	zacieśniającego się	zacieśniającego się	zacieśniającego się	zacieśniającego się	zacieśniającej się
C.	zacieśniającemu się	zacieśniającemu się	zacieśniającemu się	zacieśniającemu się	zacieśniającej się
B.	zacieśniającego się	zacieśniającego się	zacieśniający się	zacieśniające się	zacieśniającą się
N.	zacieśniającym się	zacieśniającym się	zacieśniającym się	zacieśniającym się	zacieśniającą się
Ms.	zacieśniającym się	zacieśniającym się	zacieśniającym się	zacieśniającym się	zacieśniającej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zacieśniający się	zacieśniający się	zacieśniające się	zacieśniające się
D.	zacieśniających się	zacieśniających się	zacieśniających się	zacieśniających się
C.	zacieśniającym się	zacieśniającym się	zacieśniającym się	zacieśniającym się
B.	zacieśniających się	zacieśniających się	zacieśniających się	zacieśniające się
N.	zacieśniającymi się	zacieśniającymi się	zacieśniającymi się	zacieśniającymi się
Ms.	zacieśniających się	zacieśniających się	zacieśniających się	zacieśniających się

odpowiednik aspektowy: zacieśnić się

1. o pętli

Definicja

opasywać coś lub zwierać się ciasno

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zacisnąć się
	antonimy:	rozluźniać się

Połączenia

krąg, pętla zacieśnia się

Cytaty

Powszechniejszą wersją [dudki - przyrządu do poskramiania konia] jest jeden kij, na którego końcu znajduje się pętla ze sznurka. Kij obraca się wokół pionowej osi, przez co pętla zacieśnia się

źródło: NKJP: Internet

Pili piwo powoli, z przymkniętymi oczami, zdając się nie zauważać mężczyzn, którzy obstępowali ich nieśmiałym, niepewnym, ale zacieśniającym się kręgiem.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Nocni wędrowcy, 2009

Na trudnym, zacieśniającym się zakręcie samochód stracił przyczepność.

źródło: NKJP: (m): Pechowy występ, Dziennik Bałtycki, 2005-07-26

2. o zabudowie

Definicja

być umieszczanym na jakiejś powierzchni liczniej lub bliżej siebie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zagęszczać się
	antonimy:	rozluźniać się

Połączenia

obrona, zabudowa zacieśnia się; budynki, szyki zacieśniają się

Cytaty

Niekiedy właściciele domków sprzedają tyły swoich działek i tam powstają nowe budynki, ale to sprawia, że zabudowa się zacieśnia i nie jest już taka atrakcyjna.

źródło: Internet: nieruchomosci.com.pl/artykuly

Te budynki mają ciekawe detale architektoniczne, ale cenniejszy jest sam układ urbanistyczny. Była to strefa buforowa między parkiem a modernistycznymi blokami przy ul. Maczka. Powoli jednak ta strefa się zacieśnia.

źródło: Internet: poznan.wyborcza.pl

3. o kontaktach

Definicja

o więziach między ludźmi lub instytucjami: wzmacniać się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

antonimy:

rozluźniać się

Połączenia

sojusz, przyjaźń zacieśnia się; kontakty, stosunki, więzi, znajomości zacieśniają się

Cytaty

	Polowanie wigilijne ma zawsze szczególny charakter. Zacieśniają się wówczas koleżeńskie więzy i wzbogacają przeżycia myśliwskie innymi treściami niż samo polowanie. źródło: NKJP: (PUC): Wigilijne polowanie z dokarmianiem, Dziennik Zachodni, 2003-12-24
	Konsekwencją zacieśniających się więzów handlowych jest konieczność uregulowania wielu spraw szczegółowych. źródło: NKJP: Chiny - Tajwan, Gazeta Wyborcza, 1993-05-06
	Od kilku lat systematycznie zacieśniają się kontakty gospodarcze i handlowe między Polską a Litwą. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 13. posiedzenia Senatu RP w dniu 10 kwietnia 2002 r.
	Przyjaźń z Jerzym zacieśniała się. źródło: NKJP: Irena Szymańska: Miałam dar zachwytu, 2001

4. o problematyce

Definicja

o zakresie czegoś: zmniejszać się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zawężać się

Połączenia

problematyka, temat, zakres czegoś zacieśnia się

Cytaty

W praktyce społecznej spełnia bowiem automatyczna sekretarka funkcję wprost przeciwną ułatwianiu komunikacji międzyludzkiej, a mianowicie selekcji i ograniczania kontaktów. [...] Kontakty zacieśniają się do grona osób, które mamy ochotę usłyszeć, i tych, które w naszym interesie musimy.

źródło: NKJP: Ludwik Stomma: W szponach telegrafonu, Polityka nr 2399, 2003

Przyjaciół ma niewielu - zacieśnia się krąg ludzi, którzy mogą przekroczyć próg jej domu.

źródło: NKJP: Ewa Sonnenberg, Cosmopolitan nr 6, 2000

Data ostatniej modyfikacji: 25.07.2018