Chronologizacja
Pierwotnie jako termin chemiczny.
1. pierwiastek chemiczny
Definicja
Pochodzenie
n.-łac. lithium
z gr. líthos 'kamień'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | substancja |
Cytaty
|
Omówione cykle nie wyczerpują wszystkich możliwości; we wnętrzach gwiazd w wysokich temperaturach mogą przebiegać reakcje z udziałem litu, berylu i boru [...]. źródło: NKJP: Ewa Skrzypczak, Zygmunt Szafliński: Wstęp do fizyki jądra atomowego i cząstek elementarnych: wykłady, 1993 |
|
|
Albowiem to dzięki gwiazdom właśnie pierwotna materia Wszechświata - składająca się na początku wyłącznie z pierwiastków lżejszych od litu, zdominowana przez wodór i hel - została choć w części przetworzona w węgiel, tlen, żelazo, a nawet uran! źródło: NKJP: Jarosław Włodarczyk: Wędrówki niebieskie, czyli Wszechświat nie tylko dla poetów, 1999 |
|
|
Często nie jest jasne, które orbitale atomowe powinny tworzyć wiążące kombinacje liniowe, używane potem jako funkcje próbne w metodzie wariacyjnej. Ilustruje to przykład cząsteczki wodorku litu. źródło: NKJP: Paweł Kowalczyk: Fizyka cząsteczek: energie i widma, 2000 |
|
|
Pewną ilość tego pierwiastka można znaleźć również w drożdżach piwnych. Nie powinny one być jednak stosowane bez kontroli lekarza. Przy nadmiarze litu w organizmie (nie tylko w przypadku stosowania drożdży piwnych) dochodzi bowiem do powstania stanu toksycznego. źródło: NKJP: Dla równowagi psychicznej..., Dziennik Łódzki, 2003-12-27 |
|
|
Szczególne miejsce poświęciła litowi, który już od pół wieku zajmuje niezachwianą pozycję w lecznictwie psychiatrycznym. źródło: Internet: ptmag.pl/pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | lit |
lity |
|
| D. | litu |
litów |
|
| C. | litowi |
litom |
|
| B. | lit |
lity |
|
| N. | litem |
litami |
|
| Ms. | licie |
litach |
|
| W. | licie |
lity |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. pieniądz
Definicja
Pochodzenie
litew. litas
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse waluta
Cytaty
|
Przewiozłem im na Litwę do Kalwarii walizki z żywnością. Każda po 40 kg. Dali mi za to 50 litów. Oj, jaki to był duży pieniądz, dobra zapłata! źródło: NKJP: Andrzej Szymański: Rozmowy nad pruską granicą, Polityka, nr 2562, 2006-07-15 |
|
|
Poza Wilnem nocleg w kwaterze prywatnej znajdziemy za 20 litów. źródło: NKJP: Ewa Budnik: Samochodem po Litwie, Dziennik Bałtycki, 2006-09-16 |
|
|
Na gorszych wynikach spółki zaważyło umocnienie litewskiego lita o około 30 proc. źródło: NKJP: Grupa PZU: prawie 80 proc. wzrost zysku w pierwszym półroczu 2009 r., Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-08-25 |
|
|
To były lity, łaty, tolary rozmaitej maści i nominałów... A z czasem - euro i centy. źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | lit |
lity |
|
| D. | lita |
litów |
|
| C. | litowi |
litom |
|
| B. | lita |
lity |
|
| N. | litem |
litami |
|
| Ms. | licie |
litach |
|
| W. | licie |
lity |
Inne uwagi
Zwykle lm