Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *sukъno
Prastary termin tkacki. Rzeczownik z przyrostkiem *-ъno od psł. czasownika *sukati 'skręcać, nawijać nici’ (st.pol. sukać ‘skręcać razem kilka nitek’) : *sъkati 'skręcać nici, przędzę, powróz; nawijać przędzę, nici na cewkę’
1. mundurowe
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | wełna |
Połączenia
- czarne, czerwone, szarozielone, zielone, ...: wełniane; (siwe) dopiero utkane; szorstkie; sfilcowane, zbutwiałe; ciepłe; cienkie, grube; dobre, przednie; angielskie, australijskie, bielskie, gandawskie, flamandzkie, sedańskie; generalskie, góralskie, mundurowe, wojskowe; bilardowe, prezydialne sukno
- sukno bryczesów, kurtki, płaszcza, (mundurowych) spodni; biurka, stołu; zeszytu
- sukno na mundury, na portki (góralskie), na stroje góralskie, na sutanny, na togi
- sukno na stołach; na katafalku
- płótno i sukno
- fabryka; produkcja, wyrób; hurtownia, sprzedaż; zapas; bele, kawałki, płat, próbka; strzępy; miara sukna
- handel suknem
- czapeczka, (góralski) gorset, jesionka, kamizelka, kołnierz, kurtka, mundury, (góralskie) portki, spodnie, surdut; odzież, strój; kapota; woreczki z sukna
- gładzić; tkać sukno
- płótno podbite suknem; coś kryte, nakryte, obite, obleczone, pokryte, przykryte, wyściełane, zasłane suknem
Cytaty
|
[…] na spodnie generała naszyte są dodatkowo lampasy po obu stronach lamówki - lampasy i lamówki wykonane są z sukna koloru jasnej zieleni. źródło: NKJP: Dz.U. z 2002r. Nr 106, poz. 936 |
|
|
Łańcucki chłop przyodziewał żupan z ciemnogranatowego płótna podbitego czerwonym suknem i wysoką rogatą czapkę „dłubankę” z barankowym otokiem. źródło: NKJP: Skarby z wiejskiego kufra, Dziennik Polski, 2000-12-04 |
|
|
Siąpił drobny deszczyk, nadmorski wiatr przenikał przez cienkie sukno płaszcza. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967 |
|
|
Na suficie żarówki w drucianych osłonach, po prawej, za zielono-białymi drzwiami, jakieś małe pomieszczenia, po lewej większa salka ze stołem konferencyjnym nakrytym zielonym suknem. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszowski: Domofon, 2005 |
|
|
[…] odłożył order pomiędzy trzy inne, identyczne, na dno specjalnej wyściełanej suknem szuflady w lewym skrzydle sążnistego biurka. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | sukno |
sukna |
|
| D. | sukna |
sukien |
|
| C. | suknu |
suknom |
|
| B. | sukno |
sukna |
|
| N. | suknem |
suknami |
|
| Ms. | suknie |
suknach |
|
| W. | sukno |
sukna |
2. do podłogi
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku
Połączenia
- sukna do (froterowania) podłogi
Cytaty
|
Najpierw szczotką do froterowania, ciężką, żeliwną - bo jeszcze nie było elektrycznych, wyjących froterek. Później suknami, na których można było ślizgać się jak na łyżwach. Parkiet odwdzięczał się - nabierał miodowej, bursztynowej barwy, lodowego połysku źródło: NKJP: Podłogi, Dziennik Polski, 2002-10-26 |
|
|
Jeszcze inny sposób wykorzystania starych materiałów to znalezienie im innego zastosowania, jak np. zniszczone ubranie użyte na sukna do podłogi czy posłanie dla psa. źródło: Internet: narodoweporozumienie.pl |
|
|
Zapotrzebowanie na pastę, sukno do froterowania podłogi i pokost, zamówienie na 1 tuzin ręczników. źródło: NKJP: Tadeusz Jałmużna: Zakłady kształcenia nauczycieli w Łodzi w latach 1918-1998, 2001 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | sukno |
sukna |
|
| D. | sukna |
sukien |
|
| C. | suknu |
suknom |
|
| B. | sukno |
sukna |
|
| N. | suknem |
suknami |
|
| Ms. | suknie |
suknach |
|
| W. | sukno |
sukna |
Inne uwagi
Zwykle lm