UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

melon

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII
W XVI w. notowano postać malon .

1.a roślina

Definicja

roślina pochodząca z krajów tropikalnych, o dużych, kulistych, jadalnych owocach i łodydze rozrastającej się nisko przy ziemi

Pochodzenie

łac. melō, melōnis

z gr. mē̃lon 'owoc; jabłko; gatunek dyni'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny egzotyczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

roślina

Połączenia

owoce; pole, uprawa; odmiana melona
uprawiać melony

Cytaty

	W Polsce melon zaczęto uprawiać w XVI wieku, za czasów panowania królowej Bony. źródło: NKJP: Magdalena Jachim: Owoce do szynki, Dziennik Bałtycki, 2000-11-18
	Jednak u niektórych odmian melona uprawianych w Hiszpanii, w warunkach szklarniowych, zaobserwowano nieco inne zachowanie: rośliny wysiewane od września do listopada, czyli rosnące przy skracającym się dniu, nie wytworzyły w ogóle kwiatów żeńskich, natomiast tworzyły je rośliny wysiewane począwszy od grudnia, czyli rosnące przy wydłużającym się dniu. źródło: NKJP: Leszek S. Jankiewicz: Regulatory wzrostu i rozwoju roślin : zastosowanie w ogrodnictwie, rolnictwie, leśnictwie i w kulturach tkanek, 1997
	Ponieważ klimat był wówczas dość ciepły, uprawiano nawet pochodzące z Włoch melony. źródło: NKJP: Zbigniew Podbielkowski: Rośliny w kuchni naszych przodków, Wiedza i Życie, 1996
	Po chwili wjechaliśmy do właściwej osady - jest ślicznie położona. Naokoło lasy, przy domach małe pólka melonów. źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	melon	melony
D.	melona	melonów
C.	melonowi	melonom
B.	melon	melony
N.	melonem	melonami
Ms.	melonie	melonach
W.	melonie	melony

1.b owoc

Definicja

owoc melona - rośliny

Pochodzenie

łac. melō, melōnis

z gr. mē̃lon 'owoc; jabłko; gatunek dyni'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	melonik
	hiperonimy:	owoc

Połączenia

żółty, złoty...; dojrzały, świeży; soczysty, słodki melon
melon i ananas, melon i arbuz, melon i awokado, melon i banan, melon i brzoskwinia, melon i dynia, melon i kawon, melon i kiwi
kawałek, plaster; smak, zapach melona
sałatka z melonem
obrać, wydrążyć; zjeść melon

Cytaty

	Melon podaje się pokrajany na kawałki. Nabiera się je na swój talerzyk i zjada, krając nożykiem i widelczykiem. źródło: NKJP: Tadeusz Rojek: Jak to się je: savoir-vivre przy stole, 1994
	Śniadania jedliśmy koło południa, kiedy upał wyganiał nas z dusznego bungalowu. Kawa mrożona, sałatka owocowa ze świeżego ananasa, papai i słodkiego melona oraz domowej roboty jogurt. źródło: NKJP: Sylwester na gorąco, Dziennik Polski, 2000-12-19
	Jako danie główne polecamy filet drobiowy z szynką parmeńską na duszonym selerze z sosem serowym - mówi Jacek Dankowski. - Na deser - sałatkę owocową z melonem i mango, które uchodzą za najskuteczniejsze afrodyzjaki wśród owoców. źródło: NKJP: (MJ): Kolacja dla ukochanej, Express Ilustrowany, 2003-03-08
	Częściej niż dziś jadano melony, a jednym z ulubionych deserów były lody. źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci: życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004
	Na stole - makaron, ryby, baranina i, jak wszędzie we Włoszech, mnóstwo owoców i warzyw. Na targach zwracają uwagę piramidy żółtych melonów. źródło: NKJP: Stefan Tyszkiewicz: Polskie ślady na ulicach Rzymu (5) Świąteczne refleksje przy włoskim stole, Tygodnik Podhalański,1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3, m2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	melon	melony
D.	melona	melonów
C.	melonowi	melonom
B.	melon pot. melona	melony
N.	melonem	melonami
Ms.	melonie	melonach
W.	melonie	melony

2. milion

Definicja

pot.

milion złotych

Noty o użyciu

Używane przede wszystkim w odniesieniu do tzw. starych złotych, przed denominacją w 1995 roku. Spotyka się też użycie w odniesieniu do innych walut.

Pochodzenie

może ang. 'dużo pieniędzy'

Potoczna forma angielska jest prawdopodobnie przekształceniem wyrazu million; być może polskie znaczenie rozwinęło się analogicznie, niezależnie od angielskiego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse waluta

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	bańka, duża bańka
	hiperonimy:	milion

Cytaty

	[...] ma obiecany melon w umowie [...]. źródło: NKJP: Internet
	[...] gotów byłby pan podżyrować mu kredyt, np. na pół melona? źródło: NKJP: Internet
	[...] trzy melony wygrał za giełdzie [...]. źródło: NKJP: Internet
	Słuchaj, człowieku! To najlepsza włoska terakota z Fiorano. Na każdej paczce mam przebicie siedemdziesiąt pięć złotych, złoty biznes, jak mi to ktoś zgarnie sprzed nosa, to tracę prawie sześćdziesiąt melonów. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Powrót do Breitenheide, 1998

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3, m2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	melon	melony
D.	melona	melonów
C.	melonowi	melonom
B.	melon pot. melona	melony
N.	melonem	melonami
Ms.	melonie	melonach
W.	melonie	melony

3. delfina

Definicja

zool.

wypełniony tłuszczem wyrostek znajdujący się na czole delfina, który pomaga w określaniu przez zwierzę swojego położenia

Pochodzenie

internac.

ang.

fr.

niem. Melone

z gr. mē̃lon 'owoc, jabłko; gatunek dyni'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta wodne

Cytaty

Delfin ten jest smukły, a jego ciało ma linię opływową. Jego długi dziób jest wyraźnie oddzielony od melona.

źródło: Internet: hel.ug.edu.pl

Echolokacją posługują się także delfiny. Co ciekawe, pomagają im w tym melony!

źródło: Internet: kikimora.com

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	melon	melony
D.	melona	melonów
C.	melonowi	melonom
B.	melon	melony
N.	melonem	melonami
Ms.	melonie	melonach
W.	melonie	melony

Data ostatniej modyfikacji: 29.05.2018