UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wcale

Chronologizacja

XVII w., Bor

Pochodzenie

Z dawnego wyrażenia przyimkowego w cale. Forma cale to przysłówek od przymiotnika cały (zob.), jak źle od zły.

1. wcale cię nie lubię

Definicja

o tym, o czym mowa, w żadnym stopniu nie można tego orzec

Kategoria znaczeniowa

wykładnik oceny ilościowej

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:

ani trochę, nic III, w ogóle

Cytaty

	Nie jestem wcale zazdrosny! źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Tango, 1997
	Ja wcale nie znam duńskiego. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998
	- On wcale nie myśli - szepnął do Knüfera pyzaty krupier. - Zdaje się na przypadek. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003
	Szczerze mówiąc, wcale nie jest zabawny ten kawał. źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004
	Mimo pogodnego nieba wcale nie było zimno. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1996

Odmiana

część mowy: operator metapredykatywny

podklasa: operator gradacji

Składnia

wcale _ Cz. _neg., Przym. _{st. równy lub wyższy}, Przysł. _{st. równy lub wyższy} w Zd. _neg.
szyk: zmienny: neutralna antepozycja

2. wcale nie trzy, a pięć piw

Definicja

nadawca, wiedząc, że o tym, o czym mowa, inni są skłonni to powiedzieć, mówi, że nie jest to prawda

Noty o użyciu

komentarz przyrematyczny

Kategoria znaczeniowa

wykładnik odrzucenia

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:

bynajmniej

Cytaty

	- Mówił, że wraca do Jasienia - stwierdziłem głośno. - A tymczasem zjawił się w Cedyni. W ślad za nami. - O, wcale nie w ślad za nami - gorąco zaprzeczyła Zenobia. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1987
	- To wcale nie legenda, Yen. To ładne opisanie paskudnego zjawiska, jakim jest Dziki Gon, przekleństwo pewnych okolic. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992
	Nie znałem w Polsce nikogo, kto by mnie mógł w tym względzie oświecić, i kierowałem się wyczuciem, dokonując ważnego odkrycia: że to samo powiedziane nieodpowiednimi słowami wcale nie jest to samo, że więc lepiej przemilczeć niż fałszować. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1994
	A potem zjawia się jakaś kobieta, może i blondynka nawet, może niebieskooka nawet, ale wcale nie pani, lecz całkiem inna osoba. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1990
	I tego typu wybór nie jest związany wcale z chęcią bycia w tak zwanej awangardzie. źródło: NKJP: Barbara Ziembicka: Najprostszą drogą. Rozmowy z artystami, 1998

Odmiana

część mowy: partykuła

podklasa: negująca

Składnia

wcale _ Zd. _neg.
szyk: zmienny: neutralna antepozycja

3. wcale imponująca przemowa

Definicja

pot.

to, o czym mowa, ma daną cechę w większym stopniu, niż można się spodziewać

Kategoria znaczeniowa

wykładnik stopnia cechy

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:

całkiem, dosyć II, dość III

Cytaty

	Wiedźmin zauważył, że jej twarzyczka, teraz, gdy znikł z niej brud i grymas złośliwego diablęcia, była wcale ładna. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992
	[...] przyznasz, że to wcale ciekawy przedmiot do psychologicznych dociekań [...]. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Legendy nowoczesności. Eseje okupacyjne, 1996
	Kobiece łkanie splatało się z nerwowym mlaskaniem mężczyzny, do tego wcale przyjemna melodia fletu z klarnetem basowym, no i barwne pokrzykiwania trąbki, nienadużywające zadęcia. źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych, 2010
	Czynią to, wycofując także swoje polskie lokaty - i to nawet wtedy, gdy koniunktura u nas jest wcale dobra. źródło: NKJP: Michał Zieliński: Bitwa o złotego, Wprost, 1999

Odmiana

część mowy: operator metapredykatywny

podklasa: operator gradacji

Składnia

wcale _ Przym. _{st. równy}, Przysł._{st. równy}
szyk: stały: antepozycja

Przysłowia

Lepiej późno niż wcale

Data ostatniej modyfikacji: 30.08.2015