UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

smarknąć

Chronologizacja

1812, SL

Pochodzenie

Zob. smarkać

1. oczyścić nos

Definicja

pot. 
wypuszczając jednorazowo przez nozdrza mocny strumień powietrza, oczyścić nos z wydzielin

Noty o użyciu

Wyraz uważany za nieelegancki.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dmuchnąć, siąknąć

Cytaty

Smarknął i otarł twarz rękawem, żeby zamaskować zdradziecką wilgoć, która z nagła wezbrała mu pod powiekami.

źródło: NKJP: Anna Brzezińska: Letni deszcz. Sztylet – fragment 2, Esensja, 2009-11-08

Blondynka o twarzy wiewiórki parsknęła przez nos. Wandzi wydało się, że dziewczyna smarknie za chwilę na dywan.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

[...] Wysoko podniósł głowę, schwycił w dwa palce nasadę nosa, przechylił się najpierw do przodu, potem do tyłu i celując w ten sposób – smarknął potężnie.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Światło i lęk, 2003

Ciemności już nie było - żadnej zasłony, w której mógł przepaść hałas oddechu albo smarknięcie zakatarzonego nosa.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. smarknę
smarkniemy
2 os. smarkniesz
smarkniecie
3 os. smarknie
smarkną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. smarknąłem
+(e)m smarknął
smarknęłam
+(e)m smarknęła
smarknęłom
+(e)m smarknęło
smarknęliśmy
+(e)śmy smarknęli
smarknęłyśmy
+(e)śmy smarknęły
2 os. smarknąłeś
+(e)ś smarknął
smarknęłaś
+(e)ś smarknęła
smarknęłoś
+(e)ś smarknęło
smarknęliście
+(e)ście smarknęli
smarknęłyście
+(e)ście smarknęły
3 os. smarknął
smarknęła
smarknęło
smarknęli
smarknęły

bezosobnik: smarknięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. smarknijmy
2 os. smarknij
smarknijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. smarknąłbym
bym smarknął
smarknęłabym
bym smarknęła
smarknęłobym
bym smarknęło
smarknęlibyśmy
byśmy smarknęli
smarknęłybyśmy
byśmy smarknęły
2 os. smarknąłbyś
byś smarknął
smarknęłabyś
byś smarknęła
smarknęłobyś
byś smarknęło
smarknęlibyście
byście smarknęli
smarknęłybyście
byście smarknęły
3 os. smarknąłby
by smarknął
smarknęłaby
by smarknęła
smarknęłoby
by smarknęło
smarknęliby
by smarknęli
smarknęłyby
by smarknęły

bezosobnik: smarknięto by

bezokolicznik: smarknąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: smarknąwszy

gerundium: smarknięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. smarknięcie
smarknięcia
D. smarknięcia
smarknięć
C. smarknięciu
smarknięciom
B. smarknięcie
smarknięcia
N. smarknięciem
smarknięciami
Ms. smarknięciu
smarknięciach
W. smarknięcie
smarknięcia

2. powiedzieć

Definicja

pot. 
cicho i niewyraźnie wypowiedzieć jakieś słów lub kilka słów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  rzucić

Cytaty

- Dlaczego uciekałaś? - Nic ci do tego - smarknęła.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

- Ile ich? - spytał słuchający pilnie Stevar. - Śternaście - smarknął posłaniec. - Ile? - Nie zrozumiał Kattes. - Czternaście - mruknął Niedźwiedź.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Smoczy Pakt, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. smarknę
smarkniemy
2 os. smarkniesz
smarkniecie
3 os. smarknie
smarkną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. smarknąłem
+(e)m smarknął
smarknęłam
+(e)m smarknęła
smarknęłom
+(e)m smarknęło
smarknęliśmy
+(e)śmy smarknęli
smarknęłyśmy
+(e)śmy smarknęły
2 os. smarknąłeś
+(e)ś smarknął
smarknęłaś
+(e)ś smarknęła
smarknęłoś
+(e)ś smarknęło
smarknęliście
+(e)ście smarknęli
smarknęłyście
+(e)ście smarknęły
3 os. smarknął
smarknęła
smarknęło
smarknęli
smarknęły

bezosobnik: smarknięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. smarknijmy
2 os. smarknij
smarknijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. smarknąłbym
bym smarknął
smarknęłabym
bym smarknęła
smarknęłobym
bym smarknęło
smarknęlibyśmy
byśmy smarknęli
smarknęłybyśmy
byśmy smarknęły
2 os. smarknąłbyś
byś smarknął
smarknęłabyś
byś smarknęła
smarknęłobyś
byś smarknęło
smarknęlibyście
byście smarknęli
smarknęłybyście
byście smarknęły
3 os. smarknąłby
by smarknął
smarknęłaby
by smarknęła
smarknęłoby
by smarknęło
smarknęliby
by smarknęli
smarknęłyby
by smarknęły

bezosobnik: smarknięto by

bezokolicznik: smarknąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: smarknąwszy

gerundium: smarknięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. smarknięcie
smarknięcia
D. smarknięcia
smarknięć
C. smarknięciu
smarknięciom
B. smarknięcie
smarknięcia
N. smarknięciem
smarknięciami
Ms. smarknięciu
smarknięciach
W. smarknięcie
smarknięcia

Składnia

bez ograniczeń + smarknąć +
MOWA WPROST
Data ostatniej modyfikacji: 23.02.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj