UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

klerykalny

Chronologizacja

1856, "Czas. Dodatek miesięczny", t. 3, 1856.

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. klerykalny
klerykalny
klerykalny
klerykalne
klerykalna
D. klerykalnego
klerykalnego
klerykalnego
klerykalnego
klerykalnej
C. klerykalnemu
klerykalnemu
klerykalnemu
klerykalnemu
klerykalnej
B. klerykalnego
klerykalnego
klerykalny
klerykalne
klerykalną
N. klerykalnym
klerykalnym
klerykalnym
klerykalnym
klerykalną
Ms. klerykalnym
klerykalnym
klerykalnym
klerykalnym
klerykalnej
W. klerykalny
klerykalny
klerykalny
klerykalne
klerykalna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. klerykalni
klerykalni
klerykalne
klerykalne
D. klerykalnych
klerykalnych
klerykalnych
klerykalnych
C. klerykalnym
klerykalnym
klerykalnym
klerykalnym
B. klerykalnych
klerykalnych
klerykalnych
klerykalne
N. klerykalnymi
klerykalnymi
klerykalnymi
klerykalnymi
Ms. klerykalnych
klerykalnych
klerykalnych
klerykalnych
W. klerykalni
klerykalni
klerykalne
klerykalne

Pochodzenie

łac. clēricālis 'dotyczący kleru, związany z klerem'

1. związany z klerem

Definicja

związany z klerem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół osoby związane z religią i kościołem

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kościelny I

Połączenia

  • prasa klerykalna; środowisko klerykalne

Cytaty

Księża: Mieczysław, Czartoryski oraz biskup Wojtyła wykazują w działalności klerykalnej wśród młodzieży akademickiej bardzo dużą aktywność. Duszpasterze akademiccy swoim wpływem najsilniej działają na młodzież akademicką Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczo Hutniczej.

źródło: NKJP: Mieczysław Maliński: Ale miałem ciekawe życie, 2007

Niemniej mogę solennie zapewnić towarzyszy, że nasza wtyczka w sferach klerykalnych zrobi wszystko, żeby za kilka tygodni dostarczyć źródłowych informacji na temat podejrzanego - tu towarzysz Bugaj zająknął się i poprawił - na temat interesującego nas osobnika Franza Josepha Truppera.

źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

Ja nie chcę żyć problemami księży. Wolę żyć życiem świata zewnętrznego. Dlatego moim domem jest parafia. Nie chcę tkwić w środowisku klerykalnym czy kapłańskim. Jestem związany z ludźmi. Prawie nie mam przyjaciół wśród księży.

źródło: NKJP: Monika Olejnik. (Rozmowa Z Księdzem Mieczysławem Malińskim): Większy jest ten, kto bardziej kocha, Gazeta Wyborcza, 1999-08-28

2. związany z klerykalizmem

Definicja

związany z klerykalizmem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół

Relacje znaczeniowe

antonimy:  antyklerykalny

Połączenia

  • klerykalny rząd; klerykalna partia, prawica
  • klerykalny i nacjonalistyczny

Cytaty

Kraków naraz stał się prawdziwą stolicą kultury polskiej i Mekką największych polskich artystów, dawne uprzedzenia zanikły i wszyscy czuli się jak u siebie w domu. Nawet ci klerykalni mieszczanie krakowscy okazali się nie tacy znowu odrażający, wręcz przeciwnie - dzielili się wszelkim dobrem z rozbitkami.

źródło: NKJP:Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995

W Hiszpanii rządy stale się zmieniały. Raz górą byli klerykalni konserwatyści, innym razem antyklerykalni liberałowie. Zdarzyło się nawet, co prawda na krótko, że Hiszpania stała się republiką, jak choćby przez kilkanaście miesięcy - od 1873 do 1874 r., dodajmy - laicką i antyklerykalną.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008

Czy nie jest mi duszno w klerykalnej Polsce? Odpowiem wymijająco. Tak samo duszno jest mi w Polsce antyklerykalnej. Ale gdybym chciał to wszystko wyjaśnić, musiałbym napisać sztukę polityczną, a napisałem przecież tylko sztukę o skazanym na niepowodzenie związku. Jej bohaterami nie są idee, tylko namiętności.

źródło: NKJP: Cezary Michalski: Siła odpychania, 2002

Można by znacznie dłużej cytować osobliwe zdarzenia, które przyniósł nam nasz tegoroczny Dzień Niepodległości, ale wystarczy chyba tego, aby zrozumieć, że ambicją narodowej i klerykalnej prawicy stało się zastąpienie go przez dzień nienawiści.

źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998

Data ostatniej modyfikacji: 15.09.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj