Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | runo |
runa |
|
| D. | runa |
run |
|
| C. | runu |
runom |
|
| B. | runo |
runa |
|
| N. | runem |
runami |
|
| Ms. | runie |
runach |
|
| W. | runo |
runa |
Pochodzenie
psł. *runo 'wełna owcza, skóra z wełną'
Znaczenie 'niskie krzewy, roślinność' wtórne.
1. owcze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Połączenia
- jasne; wiszące; miękkie; najdelikatniejsze; sięgające do (ziemi,...); przycięte runo
- runo, jedwab; skóry i runo
- strzyżenie; mycie runa
- runo opadło; połyskuje
- szarpać; wyczesać; wyżąć; rozłożyć; zawiesić runo
- kłaść się na runie
- gęsty; puszyste; skręcone jak runo
Cytaty
|
Wreszcie dzień Strzyży nadszedł. Wieczorem toporne nożyce do strzyżenia owczego runa miały pozbawić owłosienia ludzkie głowy. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Kamień na szczycie. Kroniki Drugiego Kręgu. Księga II, 2002 |
|
|
Aby zabezpieczyć się przed chłodem, cięto zużyte, zniszczone ubrania, stare obicia mebli i zszywano, wkładając owcze runo między warstwy tak powstałej tkaniny. źródło: NKJP: (X): Zabawa z łatkami, Dziennik Polski, 2000-08-23 |
|
|
Służąca Jambe [...] wyścieliła dla niej zydel runem owczym. źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian, 2008 |
2.a leśne
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny leśne i łąkowe
Połączenia
- zielone; wysokie; bujne; bogate; rzadkie; niewinne runo; runo leśne
- krzewy i runo; podszycie i runo leśne; drzewostan, runo; mrowiska, runo
- zieleń; barwy; bogactwo, różnorodność; struktura; rola; dary; obfitości; znalezienie; ochrona; zniszczenie; pożar; gaszenie runa
- rosa z runa; dostęp do runa
- runo pachniało; barwi; rozwija się
- niszczyć runo
- obfitujący w runo
Cytaty
|
Runo leśne szczodrze obdarzyło nas grzybami, jagodami i różnorodnością ziół. źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć, 2001 |
|
|
Do wnętrza lasu dociera zbyt dużo światła i wiatru, co niekorzystnie wpływa na roślinność runa leśnego. źródło: NKJP: Dominika Zaręba: Ekoturystyka: wyzwania i nadzieje, 2000 |
|
|
[...] Maria i ja leżymy na leśnym runie, a nad nami sosny. źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002 |
2.b owoce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny leśne i łąkowe
Połączenia
- słodkie runo
- grzyby i runo; produkty (rolne,...), runo leśne; wyroby (drzewne,...), runo leśne
- zwolennicy; zbieracze, zbiór; odbiór; zasoby; sprzedawcy, sprzedaż; eksport; skup; przetwórstwo; rynek runa
- zbieranie runa
- zbierać; kupić, sprzedawać; eksportować runo
- skupująca runo
- żywić się runem leśnym
Cytaty
|
Mężczyźni polowali, a kobiety opiekowały się potomstwem i zbierały runo leśne, korzenie, zioła oraz nasiona. źródło: NKJP: Tadeusz Bartoś: Wolność, równość, katolicyzm, 2007 |
|
|
Żywimy się drobnym ptactwem, rybami i leśnym runem, a słuchamy tylko śpiewu kosów [...]. źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet : wybór z pamięci 90-latka, 2004 |
3. na tkaninie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- dłuższe; pokręcone runo
Cytaty
|
W tkaninach runowych wątkowych runo jest utworzone z dodatkowego wątku, tzw. runowego. źródło: Internet: zso.tarnow.pl |
|
|
Plusz jest aksamitną tkaniną o dłuższym runie. źródło: Internet: tkaniny.net |
4. na ciele ludzkim
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Cytaty
|
Kochała się, zanim jeszcze w pełni ukształtowały się jej piersi i porosło runem jej łono. źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003 |
|
|
Był to średniego wzrostu mężczyzna [...], o twarzy tak zdumiewająco podobnej do smutnego barana, iż jego lśniąca łysina sprawiała wrażenie pokrytej kędzierzawym runem. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001 |