Chronologizacja
Datacja przybliżona.
Pochodzenie
Zob. kopać
1. słupki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową
Połączenia
- wkopać rurę, słup, słupek
- wkopać w ziemię
Cytaty
Jeśli chodzi o kwiaty, najwyższa pora wkopać w ziemię dalie – nie musimy już obawiać się zimnych ogrodników. źródło: NKJP: SOB: Aktualności, Gazeta Poznańska, 2006-05-24 |
|
Słup był skrzywiony, trzeba było go na nowo wkopać w ziemię - mówi pan Jerzy, mieszkaniec Konstantynowa. źródło: NKJP: (STOP): Wykopał ludzkie czaszki, Express Ilustrowany, 2003-10-24 |
|
Wypompowuje jedno szambo na ulicę, drugie obok płotu. Jakąś rurę wkopał i wylewa na moją stronę. źródło: NKJP: Rafał Sterczyński: Kłócą się jak Kargul z Pawlakiem, Polska Głos Wielkopolski, 2008-02-15 |
|
Teraz wkopał słupki i nie możemy dojechać do naszych pól. źródło: NKJP: (aru): Słupy niezgody, Gazeta Krakowska, 2002-10-19 |
|
[...] pracownicy nadleśnictwa na wysokości ul. Rekreacyjnej 22 wkopali drewniane pachołki, odcinające nam dojazd do domków rekreacyjnych. źródło: NKJP: Czytelnicy: Opinie dnia, Gazeta Poznańska, 2002-06-12 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wkopię |
wkopiemy |
|||
2 os. |
wkopiesz |
wkopiecie |
|||
3 os. |
wkopie |
wkopią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wkopałem +(e)m wkopał |
wkopałam +(e)m wkopała |
wkopałom +(e)m wkopało |
wkopaliśmy +(e)śmy wkopali |
wkopałyśmy +(e)śmy wkopały |
2 os. |
wkopałeś +(e)ś wkopał |
wkopałaś +(e)ś wkopała |
wkopałoś +(e)ś wkopało |
wkopaliście +(e)ście wkopali |
wkopałyście +(e)ście wkopały |
3 os. |
wkopał |
wkopała |
wkopało |
wkopali |
wkopały |
bezosobnik: wkopano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wkopmy |
|
2 os. |
wkop |
wkopcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wkopałbym bym wkopał |
wkopałabym bym wkopała |
wkopałobym bym wkopało |
wkopalibyśmy byśmy wkopali |
wkopałybyśmy byśmy wkopały |
2 os. |
wkopałbyś byś wkopał |
wkopałabyś byś wkopała |
wkopałobyś byś wkopało |
wkopalibyście byście wkopali |
wkopałybyście byście wkopały |
3 os. |
wkopałby by wkopał |
wkopałaby by wkopała |
wkopałoby by wkopało |
wkopaliby by wkopali |
wkopałyby by wkopały |
bezosobnik: wkopano by
bezokolicznik: wkopać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wkopawszy
gerundium: wkopanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wkopanie |
wkopania |
D. | wkopania |
wkopań |
C. | wkopaniu |
wkopaniom |
B. | wkopanie |
wkopania |
N. | wkopaniem |
wkopaniami |
Ms. | wkopaniu |
wkopaniach |
W. | wkopanie |
wkopania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wkopany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wkopany |
wkopany |
wkopany |
wkopane |
wkopana |
D. | wkopanego |
wkopanego |
wkopanego |
wkopanego |
wkopanej |
C. | wkopanemu |
wkopanemu |
wkopanemu |
wkopanemu |
wkopanej |
B. | wkopanego |
wkopanego |
wkopany |
wkopane |
wkopaną |
N. | wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopaną |
Ms. | wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wkopani |
wkopani |
wkopane |
wkopane |
D. | wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
C. | wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
B. | wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
wkopane |
N. | wkopanymi |
wkopanymi |
wkopanymi |
wkopanymi |
Ms. | wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
odpowiednik aspektowy: wkopywać
Składnia
+ | wkopać | + |
CO +
(DOKĄD)
|
2. piłkę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wbić |
Połączenia
- wkopać piłkę
- wkopać do bramki, pod łóżko
Cytaty
Przed nami ciężkie spotkania z drużynami ze Strugi i Walimia, więc chłopcy muszą wkopać do bramki Barbary jak najwięcej piłek – emocjonował się pan Marek. źródło: NKJP: Stefan Augustyn: Dalej do awansu, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-11-02 |
|
Na koniec, w 81 minucie, do bramki Odry wkopał piłkę Piotr Gierczak. źródło: NKJP: (isa): Zimny prysznic w Zabrzu, Dziennik Zachodni, 2002-10-11 |
|
Zwyciężyli gospodarze, do bramki przeciwnika wkopali aż osiem piłek. źródło: NKJP: (ZS): Młode zaplecze kadry, Gazeta Krakowska, 2007-05-14 |
|
Sprawa jest prosta: buty do joggingu mogę wkopać pod łóżko i udawać, że nigdy ich nie miałam. źródło: Internet: www.facebook.com |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wkopię |
wkopiemy |
|||
2 os. |
wkopiesz |
wkopiecie |
|||
3 os. |
wkopie |
wkopią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wkopałem +(e)m wkopał |
wkopałam +(e)m wkopała |
wkopałom +(e)m wkopało |
wkopaliśmy +(e)śmy wkopali |
wkopałyśmy +(e)śmy wkopały |
2 os. |
wkopałeś +(e)ś wkopał |
wkopałaś +(e)ś wkopała |
wkopałoś +(e)ś wkopało |
wkopaliście +(e)ście wkopali |
wkopałyście +(e)ście wkopały |
3 os. |
wkopał |
wkopała |
wkopało |
wkopali |
wkopały |
bezosobnik: wkopano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wkopmy |
|
2 os. |
wkop |
wkopcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wkopałbym bym wkopał |
wkopałabym bym wkopała |
wkopałobym bym wkopało |
wkopalibyśmy byśmy wkopali |
wkopałybyśmy byśmy wkopały |
2 os. |
wkopałbyś byś wkopał |
wkopałabyś byś wkopała |
wkopałobyś byś wkopało |
wkopalibyście byście wkopali |
wkopałybyście byście wkopały |
3 os. |
wkopałby by wkopał |
wkopałaby by wkopała |
wkopałoby by wkopało |
wkopaliby by wkopali |
wkopałyby by wkopały |
bezosobnik: wkopano by
bezokolicznik: wkopać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wkopawszy
gerundium: wkopanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wkopanie |
wkopania |
D. | wkopania |
wkopań |
C. | wkopaniu |
wkopaniom |
B. | wkopanie |
wkopania |
N. | wkopaniem |
wkopaniami |
Ms. | wkopaniu |
wkopaniach |
W. | wkopanie |
wkopania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wkopany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wkopany |
wkopany |
wkopany |
wkopane |
wkopana |
D. | wkopanego |
wkopanego |
wkopanego |
wkopanego |
wkopanej |
C. | wkopanemu |
wkopanemu |
wkopanemu |
wkopanemu |
wkopanej |
B. | wkopanego |
wkopanego |
wkopany |
wkopane |
wkopaną |
N. | wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopaną |
Ms. | wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wkopani |
wkopani |
wkopane |
wkopane |
D. | wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
C. | wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
B. | wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
wkopane |
N. | wkopanymi |
wkopanymi |
wkopanymi |
wkopanymi |
Ms. | wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
odpowiednik aspektowy: wkopywać
Składnia
+ | wkopać | + |
CO +
(DOKĄD)
|
3. przeciwnikowi
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Cytaty
[...] wkopali mu wtedy nieźle w więzieniu, a i kara pieniężna była niezła, nie mówiąc już o poniżeniu. źródło: Internet: mazusy.blox.pl |
|
Taki jeden kolo, który koło nas siedział, cały czas patrzył mi się dekolt lub na pupę. Mój chłopak wkopał mu przy wszystkich. źródło: Internet: zapytaj.onet.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wkopię |
wkopiemy |
|||
2 os. |
wkopiesz |
wkopiecie |
|||
3 os. |
wkopie |
wkopią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wkopałem +(e)m wkopał |
wkopałam +(e)m wkopała |
wkopałom +(e)m wkopało |
wkopaliśmy +(e)śmy wkopali |
wkopałyśmy +(e)śmy wkopały |
2 os. |
wkopałeś +(e)ś wkopał |
wkopałaś +(e)ś wkopała |
wkopałoś +(e)ś wkopało |
wkopaliście +(e)ście wkopali |
wkopałyście +(e)ście wkopały |
3 os. |
wkopał |
wkopała |
wkopało |
wkopali |
wkopały |
bezosobnik: wkopano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wkopmy |
|
2 os. |
wkop |
wkopcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wkopałbym bym wkopał |
wkopałabym bym wkopała |
wkopałobym bym wkopało |
wkopalibyśmy byśmy wkopali |
wkopałybyśmy byśmy wkopały |
2 os. |
wkopałbyś byś wkopał |
wkopałabyś byś wkopała |
wkopałobyś byś wkopało |
wkopalibyście byście wkopali |
wkopałybyście byście wkopały |
3 os. |
wkopałby by wkopał |
wkopałaby by wkopała |
wkopałoby by wkopało |
wkopaliby by wkopali |
wkopałyby by wkopały |
bezosobnik: wkopano by
bezokolicznik: wkopać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wkopawszy
gerundium: wkopanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wkopanie |
wkopania |
D. | wkopania |
wkopań |
C. | wkopaniu |
wkopaniom |
B. | wkopanie |
wkopania |
N. | wkopaniem |
wkopaniami |
Ms. | wkopaniu |
wkopaniach |
W. | wkopanie |
wkopania |
Składnia
+ | wkopać | + |
KOMU
|
4. kolegę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wmanewrować, wrobić |
Cytaty
Teraz przez niego muszę się tłumaczyć z afery paliwowej, w którą mnie wkopał [...]. źródło: NKJP: Urszula Naleźny: Interesy pana K., Gazeta Krakowska, 2007-02-14 |
|
Potem uświadomiłam sobie, że ja sama siebie wkopałam. Mojego drugiego oświadczenia już nikt nie brał pod uwagę. źródło: NKJP: Justyna Lewandowska: Zniknęły pieniądze, Gryf Wejcherowski, 2011 |
|
Niestety, wkopały cię zeznania świadka. źródło: NKJP: Tomek Tryzna: Idź kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010 |
|
[...] był gliniarzem, ale jego partner z szefem wkopali go w taką kabałę, że pracę stracił od razu [...]. źródło: Internet: zakurzone-stronice.blogspot.com |
|
Panie ze zdjęcia wkopały mnie w jutrzejsze prezentowanie i analizowanie jednego z sonetów Shakespeare'a. źródło: Internet: photoblog.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wkopię |
wkopiemy |
|||
2 os. |
wkopiesz |
wkopiecie |
|||
3 os. |
wkopie |
wkopią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wkopałem +(e)m wkopał |
wkopałam +(e)m wkopała |
wkopałom +(e)m wkopało |
wkopaliśmy +(e)śmy wkopali |
wkopałyśmy +(e)śmy wkopały |
2 os. |
wkopałeś +(e)ś wkopał |
wkopałaś +(e)ś wkopała |
wkopałoś +(e)ś wkopało |
wkopaliście +(e)ście wkopali |
wkopałyście +(e)ście wkopały |
3 os. |
wkopał |
wkopała |
wkopało |
wkopali |
wkopały |
bezosobnik: wkopano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wkopmy |
|
2 os. |
wkop |
wkopcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wkopałbym bym wkopał |
wkopałabym bym wkopała |
wkopałobym bym wkopało |
wkopalibyśmy byśmy wkopali |
wkopałybyśmy byśmy wkopały |
2 os. |
wkopałbyś byś wkopał |
wkopałabyś byś wkopała |
wkopałobyś byś wkopało |
wkopalibyście byście wkopali |
wkopałybyście byście wkopały |
3 os. |
wkopałby by wkopał |
wkopałaby by wkopała |
wkopałoby by wkopało |
wkopaliby by wkopali |
wkopałyby by wkopały |
bezosobnik: wkopano by
bezokolicznik: wkopać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wkopawszy
gerundium: wkopanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wkopanie |
wkopania |
D. | wkopania |
wkopań |
C. | wkopaniu |
wkopaniom |
B. | wkopanie |
wkopania |
N. | wkopaniem |
wkopaniami |
Ms. | wkopaniu |
wkopaniach |
W. | wkopanie |
wkopania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wkopany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wkopany |
wkopany |
wkopany |
wkopane |
wkopana |
D. | wkopanego |
wkopanego |
wkopanego |
wkopanego |
wkopanej |
C. | wkopanemu |
wkopanemu |
wkopanemu |
wkopanemu |
wkopanej |
B. | wkopanego |
wkopanego |
wkopany |
wkopane |
wkopaną |
N. | wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopaną |
Ms. | wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wkopani |
wkopani |
wkopane |
wkopane |
D. | wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
C. | wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
wkopanym |
B. | wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
wkopane |
N. | wkopanymi |
wkopanymi |
wkopanymi |
wkopanymi |
Ms. | wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
wkopanych |
odpowiednik aspektowy: wkopywać
Składnia
+ | wkopać | + |
KOGO +
(w CO)
|