UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

tłumik

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. tłumik
tłumiki
D. tłumika
rzadziej tłumiku
tłumików
C. tłumikowi
tłumikom
B. tłumik
tłumiki
N. tłumikiem
tłumikami
Ms. tłumiku
tłumikach
W. tłumiku
tłumiki

Pochodzenie

Zob. tłumić

1. w samochodzie

Definicja

mot. 
urządzenie montowane w silnikach różnych pojazdów w celu zmniejszenia hałasu wywoływanego przez gazy spalinowe silnika przy ich wydostawaniu się na zewnątrz

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  urządzenie

Połączenia

  • tłumik końcowy, przedni; sportowy
  • tłumik ciągnika, motocykla, samochodu
  • tłumik do motocykla, do samochodu
  • tłumik w motocyklu, w samochodzie
  • iskra z tłumika
  • urwać tłumik

Cytaty

Droga była tam ciężka, w każdej chwili ryzykowaliśmy połamanie resorów i urwanie tłumika na wystających z ziemi korzeniach.

źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967

Proces korozji przebiega od wewnątrz tłumika i postępuje najszybciej, gdy pojazdu nie eksploatuje się przez długie okresy, a wewnątrz tłumików kondensuje się woda.

źródło: NKJP: (gw): Niedoceniany układ, Moto Express, 2002-08-06

Układ wydechowy, a w szczególności tłumik końcowy, po kilku latach eksploatacji jest kompletnie przerdzewiały i nadaje się tylko do wymiany.

źródło: NKJP: Grzegorz Burda: Układ wydechowy warczy, Gazeta Krakowska, 2007-04-11

W sobotę [...] miejscowy zastęp OSP gasił dwa palące się baloty słomy. Prawdopodobną przyczyną zdarzenia była iskra z tłumika ciągnika rolniczego.

źródło: NKJP: ST: Iskra z tłumika?, Nakielski Czas, 2005-08-24

[...] od tego sezonu żużlowcy powinni jeździć z nowymi tłumikami, które ograniczają głośność motocykli do norm przyjętych w Unii Europejskiej.

źródło: NKJP: dwam: W piątek decyzja ws. tłumików, Gazeta Pomorska, 2010-03-16

2. w instrumencie muzycznym

Definicja

muz. 
urządzenie umożliwiające przyciszanie oraz zmianę barwy dźwięku w instrumencie muzycznym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  urządzenie

Połączenia

  • nałożyć/nakładać tłumik

Cytaty

Duetowi [...] towarzyszyły skrzypce i altówki z tłumikami [...].

źródło: NKJP: Adam Walaciński: Vivat Capella!, Dziennik Polski, 2005-03-01

W poprzednich edycjach konkursu młodzi muzycy walczyli o profesjonalne instrumenty. Tym razem nagrodami były akcesoria muzyczne, między innymi tłumik do tuby czy krzesło do fortepianu

źródło: NKJP: Adrian Karpeta: Najlepsi z najlepszych, Dziennik Zachodni, 2002-04-09

W przypadku instrumentów smyczkowych tłumik najczęściej wykonany jest z gumy [...].

źródło: NKJP: Internet

3. w pistolecie

Definicja

urządzenie nakładane na lufę broni palnej w celu wyciszenia huku wystrzału

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  urządzenie

Połączenia

  • tłumik dźwięku
  • tłumik do broni, do karabinu, do pistoletu
  • broń, karabin, pistolet z tłumikiem
  • nałożyć/nakładać tłumik

Cytaty

Bandyci strzelali do ochroniarzy z karabinu maszynowego kaliber 7,6 mm (być może był to kałasznikow, na który nałożono tłumik).

źródło: NKJP: Katarzyna Bonda: Zginęli za kasę, Super Express, 1998

Nałożył tłumik na pistolet i wsunął broń do kieszeni płaszcza.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967

Do lat 80. uzbrojenie sowieckich oddziałów specjalnych stanowiły głównie karabiny AKM przystosowane do montażu tłumików dźwięku [...].

źródło: NKJP: Internet

Kłusownicy używają [...] wyrafinowanej broni z tłumikami. Często strzelają z niej do jeleni.

źródło: NKJP: Strzelają do saren, Dziennik Polski, 2002-02-26

4. drgań

Definicja

techn. 
urządzenie służące do osłabiania niekorzystnego wpływu czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  urządzenie

Połączenia

  • tłumik drgań, płomieni

Cytaty

Renomowani producenci młotków dbają, by ich produkty wyróżniały się dodatkowymi cechami. Przykładem takiego „nietypowego” narzędzia jest młotek ciesielski [...]. Wyróżnia go [...] wbudowany w rękojeść kamertonowy tłumik drgań, który jest do dziesięciu razy skuteczniejszy niż w tradycyjnych młotkach.

źródło: NKJP: opra: Od młotka do piły, Trybuna Śląska, 2004-07-28

Charakterystyczne cylindryczne, wielofunkcyjne urządzenie wylotowe zamontowane na lufie [...] pełni rolę tłumika płomieni i kieruje część gazów prochowych do przodu, zmniejszając niebezpieczeństwo poparzenia gorącymi gazami żołnierzy znajdujących się obok strzelca.

źródło: NKJP: Internet

W ostatnich latach elektrownia wydała wiele mln zł na prośrodowiskowe inwestycje [...], na urządzeniach zamontowano tłumiki hałasu, elektrofiltry i panele akustyczne.

źródło: NKJP: (EKT): Czterokrotnie zmniejszy się emisja dwutlenku siarki, Dziennik Polski, 2008-10-25

Człowiek stąpając może [...] kładkę rozbujać, tak jak to było z kładką milenijną w Londynie, zaprojektowaną przez najlepszy zespół architektów, którą natychmiast trzeba było zamknąć, ponieważ kroki przechodniów ją rozhuśtały w poziomie. Dopiero zamontowanie specjalnych tłumików pozwoliło dopuścić kładkę do użytku.

źródło: NKJP: Monika Frenkiel: Mosty dla pieszych, Gazeta Krakowska, 2003-11-10

Składnia

bez ograniczeń + tłumik +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 17.05.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj