UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

posiekać

rzadziej posiec

Chronologizacja

SStp: (inne znaczenie), SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	posiekam	posiekamy
2 os.	posiekasz	posiekacie
3 os.	posieka	posiekają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posiekałem +(e)m posiekał	posiekałam +(e)m posiekała	posiekałom +(e)m posiekało	posiekaliśmy +(e)śmy posiekali	posiekałyśmy +(e)śmy posiekały
2 os.	posiekałeś +(e)ś posiekał	posiekałaś +(e)ś posiekała	posiekałoś +(e)ś posiekało	posiekaliście +(e)ście posiekali	posiekałyście +(e)ście posiekały
3 os.	posiekał	posiekała	posiekało	posiekali	posiekały

bezosobnik: posiekano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		posiekajmy
2 os.	posiekaj	posiekajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	posiekałbym bym posiekał	posiekałabym bym posiekała	posiekałobym bym posiekało	posiekalibyśmy byśmy posiekali	posiekałybyśmy byśmy posiekały
2 os.	posiekałbyś byś posiekał	posiekałabyś byś posiekała	posiekałobyś byś posiekało	posiekalibyście byście posiekali	posiekałybyście byście posiekały
3 os.	posiekałby by posiekał	posiekałaby by posiekała	posiekałoby by posiekało	posiekaliby by posiekali	posiekałyby by posiekały

bezosobnik: posiekano by

bezokolicznik: posiekać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: posiekawszy

gerundium: posiekanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	posiekanie	posiekania
D.	posiekania	posiekań
C.	posiekaniu	posiekaniom
B.	posiekanie	posiekania
N.	posiekaniem	posiekaniami
Ms.	posiekaniu	posiekaniach
W.	posiekanie	posiekania

imiesłów przymiotnikowy bierny: posiekany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	posiekany	posiekany	posiekany	posiekane	posiekana
D.	posiekanego	posiekanego	posiekanego	posiekanego	posiekanej
C.	posiekanemu	posiekanemu	posiekanemu	posiekanemu	posiekanej
B.	posiekanego	posiekanego	posiekany	posiekane	posiekaną
N.	posiekanym	posiekanym	posiekanym	posiekanym	posiekaną
Ms.	posiekanym	posiekanym	posiekanym	posiekanym	posiekanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	posiekani	posiekani	posiekane	posiekane
D.	posiekanych	posiekanych	posiekanych	posiekanych
C.	posiekanym	posiekanym	posiekanym	posiekanym
B.	posiekanych	posiekanych	posiekanych	posiekane
N.	posiekanymi	posiekanymi	posiekanymi	posiekanymi
Ms.	posiekanych	posiekanych	posiekanych	posiekanych

odpowiednik aspektowy: siekać

Pochodzenie

Zob. siec

1. kapustę

Definicja

pociąć na bardzo małe kawałki, wykonując szybkie ruchy ostrym narzędziem

Warianty

rzadziej posiec

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

pociąć

Połączenia

posiekać botwinkę, cebulę, czosnek, jajka, jarzyny, kapustę, koperek, mięso, migdały, natkę, orzechy, pieczarki, pietruszkę, rzeżuchę, szczaw, szczypiorek, wanilię, warzywa, wątróbkę, włoszczyznę
posiekać tasakiem
posiekać do surówki
posiekać na cząstki, na kawałeczki, na kostkę; na deseczce
posiekać w kostkę, w paski
posiekać z cebulką
posiekać cienko, drobno, grubo; delikatnie, mocno
posiekać i dodać do czegoś, posiekać i dusić, posiekać i odstawić, posiekać i podsmażyć, posiekać i pokroić, posiekać i posypać coś, posiekać i smażyć, posiekać i sparzyć, posiekać i utrzeć z czymś, posiekać i wymieszać z czymś, posiekać i zamrozić, posiekać i zasmażyć, posiekać i zeszklić; obrać i posiekać, opłukać i posiekać, rozbić i posiekać, umyć i posiekać

Cytaty

	Orzekła, że zbliża się amerykańska pora lunchu, więc na pewno konam z głodu. Wymieszała jaja z mąką, posiekała warzywa, osmażyła plasterki boczku na patelni i w ciągu kilkunastu minut wyczarowała francuski omlet. źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002
	Umyte dokładnie liście jarmużu obgotować w osolonej wodzie i odsączone posiekać drobno tasakiem. źródło: NKJP: Alicja Dubicka: Wypróbuj i polecaj klientom, 1973
	Ubije, rozdrobni, posieka, wymiesza, a kiedy trzeba rozetrze na miazgę. Niezastąpiony w kuchni, a przy tym zajmuje mało miejsca i ładnie wygląda. źródło: NKJP: Prezenty uniwersalne - zawsze na czasie, na każdą okazję i dla każdego, Polityka, 2005
	Na koniec - światła rada: bądź przewidujący i nie wylewaj wywaru. Wystarczy dolać do niego butelkę lub dwie kupionego w sklepie żuru i dodać dwa, trzy ząbki posiekanego czosnku. Następnego dnia nie znajdziesz w domu lepszego lekarstwa na kaca. źródło: NKJP: Zjawiska nadprzyrodzone: Golonka, CKM, nr 08/08, 1999

Składnia

posiekać

CO + (CZYM)

2. kulami

Definicja

poniszczyć lub poranić na skutek wielu uderzeń

Warianty

rzadziej posiec

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

poniszczyć, poranić

Połączenia

posiekać dach, elewację budynku
posiekać kulami, odłamkami, pociskami
posiekane i podrapane ręce

Cytaty

	Karetka przyjechała po trzech minutach. Czterech rannych przewieziono do szpitala. - Mieli ogromne szczęście, że wszyscy nie zginęli - stwierdził lekarz dyżurny. Chłopcy zostali posiekani odłamkami. źródło: NKJP: (BH): Tragiczny wybuch, Dziennik Polski - Małopolska, 2001-05-16
	Na 100 procent powinienem być wtedy martwy. I co? I nic. Nawet mnie nie drasnęło, chociaż bok panterki miałem obcięty jak nożycami, a odpryski muru posiekały mi twarz. źródło: NKJP: Uwierzyć w przeznaczenie, Dziennik Polski - Kraj , 1998-08-01
	W czasie ostatniego lotu, 27 sierpnia, leciało pięć maszyn. Strasznie nas posiekali, samolot się zapalił. źródło: NKJP: Piotr Lipiński: 80 lat lotnictwa, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1998-09-11/1998-09-12
	Hipolit Szkiłądź dzielił biurko z dziewczyną, która została jego żoną. Gdy znajomi zwracali im uwagę, że „robota w słowie może być odrobinę nudna”, Szkiłądziowie zaprzeczali: - Skądże, przecież niedawno w kartotece myszy urządziły gniazdo i posiekały wszystkie cytaty do hasła „Kot”. źródło: NKJP: Mariusz Szczygieł: Słowa pod naciskiem, Gazeta Wyborcza, 1992-03-09

Składnia

	+	posiekać	+	KOGO/CO + (CZYM)
	+	posiekać	+	KOMU + CO

3. o gradzie

Definicja

uderzając gęsto, spowodować wiele drobnych uszkodzeń

Warianty

rzadziej posiec

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zsiec, zsiekać

Połączenia

grad posiekał coś

Cytaty

- Szłam od autobusu i widziałam jak grad posiekał dachy zrobione z eternitu.

źródło: NKJP: Lodowe jajka z nieba, Dziennik Polski - Kraków, 1998-07-25

Grad dosłownie posiekał kwiaty i sady. Ludzie mówią, że w karoserie aut walił jak młotem.

źródło: Internet: tvp.info

Składnia

posiekać

4. zdania

Definicja

podzielić na małe i liczne części

Warianty

rzadziej posiec

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	poszatkować
	hiperonimy:	rozdrobnić

Cytaty

	Właściwie nie zauważył, w którym momencie Lewski zakończył retoryczną frazę, może zbyt jednak posiekaną, jak przystało na poetykę języka niemieckiego. źródło: NKJP: Wiesław Paweł Szymański: Niedźwiedź w katedrze, 1979
	Dzisiaj gatunki muzyczne są tak posiekane na podgatunki i pomieszane, że nie można mówić o tym, że metal jest przeciwieństwem punk rocka. źródło: NKJP: Jak to się zaczeło, 2008-06-11, Internet
	Władek właściwie nie mówi, lecz sapie, prychając nosem. Zdania przez niego wypowiadane są tak posiekane na małe kawałeczki, że trudno byłoby się niepomiernie z jego wypowiedzi zorientować komuś postronnemu, iż Władek Mlecz jest wyśmienitym stylistą, w miarę gdy trzeba barokowym i kwiecistym, w miarę lakonicznym i sprawozdawczym. źródło: NKJP: Wiesław Paweł Szymański: Niedźwiedź w katedrze, 1979
	Oblicza się, że co czwarty robotnik na plantacjach kauczuku był stale odrywany od pracy na skutek malarii, czyli że choroba panoszyła się straszliwie. Mapa, na której pokazuje mi zaatakowane tereny, posiekana jest drobnymi kreseczkami. To trzęsawiska. źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970

Składnia

posiekać

CO + (na CO)

Frazeologizmy

ktoś da się posiekać

Data ostatniej modyfikacji: 15.03.2015