UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zwód

Chronologizacja

1400, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zwód
zwody
D. zwodu
zwodów
C. zwodowi
zwodom
B. zwód
zwody
N. zwodem
zwodami
Ms. zwodzie
zwodach
W. zwodzie
zwody

1. w sporcie

Definicja

sport. 
ruch mający na celu zmylenie przeciwnika i umożliwiający wykonanie innego, zamierzonego działania

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

  • efektowny, prosty zwód
  • zwód do rzutu
  • zwód i rzut, zwody i uniki
  • seria zwodów
  • robić, stosować, wykonać/wykonywać zwody
  • minąć kogoś, oszukać kogoś zwodem
  • reagować, zareagować na zwód

Cytaty

Przy portugalskim napastniku był Tomasz Hajto, ale prosty zwód sprawił, że nasz obrońca stał jak wryty, a Pauleta strzelił w krótki róg Jerzemu Dudkowi.

źródło: NKJP: Dariusz Kuczmera: Kompromitujące pożegnanie, Express Ilustrowany, 2002-06-11

Atakujący wykonuje zwód, imitując rzut do kosza w wyskoku, obrońca reaguje i wyskakuje, aby temu przeszkodzić.

źródło: NKJP: Władimir Ljach: Koszykówka. Podręcznik dla studentów Akademii Wychowania Fizycznego, część I, 2003

[...] przed końcem pierwszej odsłony Gil przy wyprowadzaniu krążka z własnej tercji podał go wprost na łopatkę kija Peruzziego, a ten w sytuacji sam na sam zwodem oszukał nowotarskiego golkipera i ulokował krążek w siatce

źródło: NKJP: Stefan Leśniowski: A teraz play off, Gazeta Krakowska, 2004-01-09

Kręcił młyńce, robił zwody i wypady, a wszystko to lewą ręką. Szło mu coraz sprawniej, chociaż zdarzało się, że broń wylatywała w powietrze albo wbijała się w ziemię.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

2. w życiu

Definicja

działanie mające na celu spowodowanie czyjejś pomyłki lub powstania u kogoś mylnego przekonania albo niepoprawnego rozumowania na dany temat

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • podchody, zwody

Cytaty

Chyba zauważyłaś, że bardzo mnie pociągasz, a musiałaś także zauważyć, że jestem typem mężczyzny, który nie da się wodzić za nos. Wszystkie te podchody, zwody, obrażania i pojednania mam już przerobione do znudzenia; bawiło mnie to kiedyś, kiedy miałem tyle lat, co ty teraz.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Amerykańska dyplomacja z miejsca zdyskwalifikowała ugodę jako zwód Teheranu dla uniknięcia trzeciej tury sankcji ONZ za irański program atomowy.

źródło: NKJP: Marek Strzała: Gonić króliczka, Gazeta Krakowska, 2007-08-24

Sądy powołane do rozstrzygania spraw uprawiają zwody proceduralne i statystyczne.

źródło: NKJP: Aleksander Chećko: Sąd nad sędziami, Polityka, nr 2304, 2001-06-30

W przypadku „Śmierci ...” trafiłem bez pudła, więc dalsza lektura była już tylko dość żmudnym zapoznawaniem się ze zwodami fabularnymi, które miały zaciemnić sprawę.

źródło: NKJP: Internet

3. przewód

Definicja

techn. 
element instalacji chroniącej przez skutkami piorunów, który służy do przejmowania prądu w momencie uderzenia pioruna i umożliwia jego swobodne odprowadzenie do ziemi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli

Połączenia

  • zwody pionowe, poziome; naturalne, sztuczne
  • zwody mocuje się gdzieś
  • składać się ze zwodów

Cytaty

Odprowadzenie prądów piorunowych z akceleratora następuje jednym lub dwoma zwodami do uziemienia.

źródło: NKJP: (BAB): Liczy się oszczędność, Trybuna Śląska, 2002-05-29

Zwód musi również obejmować wierzchy kominów oraz łączyć się z masztem antenowym. Przy bardziej rozbudowanej powierzchni dachu trzeba przyjąć zasadę, że zwody przebiegają przez wszystkie wypukłe części pokrycia.

źródło: NKJP: Marek Szewczak: Strzeż się pioruna, Gazeta Krakowska, 2005-02-03

Zwody sztuczne to najczęściej druty ze stali ocynkowanej, miedzi lub stali nierdzewnej. [...] Jako zwody naturalne mogą służyć wszelkiego rodzaju metalowe rynny, ornamenty, balustrady, poręcze itd.

źródło: NKJP: (mag): Bezpiecznie w czasie burzy, Dziennik Łódzki, 2006-07-25

Piorunochron [...] składa się z kilku części. Najważniejszym jest zwód, czyli kawałek drutu ze stali ocynkowanej, miedzianej lub nierdzewnej o średnicy powyżej sześciu milimetrów. [...] Funkcję zwodu może pełnić również metalowe pokrycie dachu, pod warunkiem, że poszczególne jego elementy są połączone w sposób zapewniający swobodny przepływ prądu.

źródło: NKJP: (X): Strzeż się piorunów, Polska Głos Wielkopolski, 2005-08-16

4. zbiór praw

Definicja

przest. 
zbiór przepisów prawnych dotyczących danego terenu lub jakiejś dziedziny życia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kodeks

Połączenia

  • zwód jakiegoś prawa

Cytaty

Najstarszy zwód prawa polskiego tak przedstawił opolny zwyczaj: Jeśli zabije się kogoś w pobliżu wsi, a chłopi nie mogą schwytać tego, kto stratę spowodował, wówczas ścigają go z krzykiem do następnej wsi [...].

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, praca zbiorowa, 2004

Nieco później spisany został zwód małopolski.

źródło: NKJP: Marek Kazimierz Barański: Dynastia Piastów w Polsce, 2005

[...] pisarze z kancelarii Kazimierza opisywali wzorcowe rozstrzygnięcia sądowe dla określonych przypadków [...]. Ich następcy pod koniec XIV wieku łączyli statuty, owe krótkie ustawy i spisane prejudykaty w jedno opracowanie, zwód, z czasem dla obu dzielnic razem.

źródło: NKJP: Stefan Bratkowski: Historia, Gazeta Wyborcza, 1998-06-05

Popularna nazwa zbioru, określanego również jako Najstarszy Zwód Prawa Polskiego lub Prawo Polaków, pochodzi od miejsca odkrycia w XIX wieku jedynego znanego rękopisu zwodu, którym była biblioteka miejska w Elblągu.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + zwód +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 24.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj