Chronologizacja
1. bitewna
Definicja
Wymowa
[falaŋga] lub [falanga]
Pochodzenie
łac. phalanx, phalangis
z gr. phálanks, phálangos
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna armia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
Cytaty
|
Na początku bitwy falanga macedońska uderzyła frontalnie na legiony, długie włócznie falangistów wbiły się w tarcze Rzymian i obydwie armie – sczepione – stały się przez pewien czas niezdolne do manewru. źródło: Internet: wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Pydną |
|
|
Kres falandze greckiej i macedońskiej przyniosły starcia z rzymskimi legionami, walczącymi w bardziej elastycznym szyku manipularnym. źródło: Internet: faktopedia.pl |
|
|
Frankowie stają w kilku nierozczłonkowanych bitewnych falangach. źródło: Brian Todd Carey: Wojny średniowiecznego świata: techniki walki, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | falanga |
falangi |
|
| D. | falangi |
falang |
|
| C. | falandze |
falangom |
|
| B. | falangę |
falangi |
|
| N. | falangą |
falangami |
|
| Ms. | falandze |
falangach |
|
| W. | falango |
falangi |
2. uczonych
Definicja
Wymowa
[falaŋga] lub [falanga]
Pochodzenie
fr. phalange
z gr. phálanks, phálangos
Przenośne użycie wyrazu falanga w zn. 'oddział wojskowy'.
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Cytaty
|
Jest [...] fascynacja Rosją, skąd pochodzi przecież cała falanga damskich tenisowych znakomitości: Myszkina, Dementiewa, Kuzniecowa, Pietrowa. źródło: NKJP: Tomasz Zalewski: Rosyjska rakieta, Polityka, 2004-07-17 |
|
|
[...] barczyści, ogorzali ludzie będą żąć pszenicę i - szczęśliwi - płodzić całe falangi dzieci. źródło: NKJP: Komar Michał: O obrotach losów i ciał, 1998 |
|
|
A tu z kolejnych pociągów wyładowują się coraz to nowe falangi ludzi z pęcherzami moczowymi napiętymi do granic możliwości. źródło: NKJP: Bartłomiej Dobroczyński: Orkiestra Klubu Pomocnych Serc, czyli Monolog wodospad Jurka Owsiaka, 1999 |
|
|
Falangami psychomemów zapisujemy tam nasze uczucia, przekonania, myśli świadome i podświadome, wyobrażenia, idee, archetypy osobowe i nieosobowe... źródło: NKJP: Jacek Dukaj: Czarne oceany, 2001 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | falanga |
falangi |
|
| D. | falangi |
falang |
|
| C. | falandze |
falangom |
|
| B. | falangę |
falangi |
|
| N. | falangą |
falangami |
|
| Ms. | falandze |
falangach |
|
| W. | falango |
falangi |
Składnia
|
+ | falanga | + |
(KOGO/CZEGO)
|
3. organizacja
Definicja
Wymowa
[falaŋga] lub [falanga]
Pochodzenie
Od: Falanga - nazwy hiszpańskiego ugrupowania politycznego założonego w 1933 roku, głoszącego hasła faszystowskie i nacjonalistyczne (hiszp. Falange Española ), a potem określenia używanego również przez polskich nacjonalistów w odniesieniu do różnych organizacji działających w Polsce.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne
Cytaty
|
Kaczanik [...] to centrum przemytu narkotyków w Europie. Vuk [...] pojechał tam, by omówić szczegółowo pokojowe demonstracje w Belgradzie, wziąć niezbędną gotówkę i z przywódcami albańskiej falangi omówić podział Serbii po usunięciu Miloszevicia. źródło: NKJP: Ana Uzelac: Serbia, Gazeta Wyborcza, 1996-12-13 |
|
|
Alif Gadżijew zapewniał mnie, że w górach Karabachu walczyli ormiańscy ochotnicy z Grecji, bojówkarze z chrześcijańskich falang z Libanu, oficerowie rezerwiści z Cypru, Francji i USA. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | falanga |
falangi |
|
| D. | falangi |
falang |
|
| C. | falandze |
falangom |
|
| B. | falangę |
falangi |
|
| N. | falangą |
falangami |
|
| Ms. | falandze |
falangach |
|
| W. | falango |
falangi |
4. w socjalizmie
Definicja
Wymowa
[falaŋga] lub [falanga]
Pochodzenie
fr. phalange
z gr. phálanks, phálangos
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne
Cytaty
|
Fourier nie przewidywał jednak likwidacji własności prywatnej, a projektowane falangi miały jej członkom przynosić spore dochody. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008 |
|
|
Socjaliści utopijni [...] propagowali idee całkowitej przebudowy systemu państwa, ustanowienia nowej struktury społecznej i nowego rodzaju stosunków pracy. Podstawą nowego społeczeństwa miały być dobrowolne stowarzyszenia produkcyjne, takie jak falangi Fouriera. źródło: Małgorzata Denkiewicz: Zatrudnienie socjalne w krajach Unii Europejskiej, Rynek Pracy, 2005 (mak.bn.org.pl) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | falanga |
falangi |
|
| D. | falangi |
falang |
|
| C. | falandze |
falangom |
|
| B. | falangę |
falangi |
|
| N. | falangą |
falangami |
|
| Ms. | falandze |
falangach |
|
| W. | falango |
falangi |
5. symbol
Definicja
Noty o użyciu
Zapisywane również wielką literą.
Wymowa
[falaŋga] lub [falanga]
Pochodzenie
Od: falanga w zn. 'organizacja nacjonalistyczna'.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | symbol |
Cytaty
|
Falanga na fladze Pogoni? Bez sensu! Zachowaj swoje skrajne poglądy polityczne dla siebie. źródło: Internet: forum.pogononline.pl |
|
|
Żadne środowiska narodowe ani kibicowskie nie zniszczyłyby muralu, na którym jest papież [...]. Dodatkowo proszę spojrzeć na falangę narysowaną po lewej stronie. Została ona namalowana do góry nogami, a konkretnie miecz. źródło: Internet: forum.gs24.pl |
|
|
Obecnie falanga jest oficjalnym symbolem organizacji narodowych o profilu radykalnym [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Podczas gdy jedni maszerują, inni już atakują, kolejni zaś mordują. A wszystko w zgiełku tych samych narodowo-radykalnych haseł „Bóg, honor i ojczyzna” i pod sztandarami z falangami i krzyżami celtyckimi. źródło: Internet: lukrecjasugar.wordpress.com |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | falanga |
falangi |
|
| D. | falangi |
falang |
|
| C. | falandze |
falangom |
|
| B. | falangę |
falangi |
|
| N. | falangą |
falangami |
|
| Ms. | falandze |
falangach |
|
| W. | falango |
falangi |
6. typ rozrostu
Definicja
Wymowa
[falaŋga] lub [falanga]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
Cytaty
|
Turzyca darniowa [...] reprezentuje strategię falangi. W czasie zasiedlania łąki kępy turzycy są niewielkie. Ich średnica wynosi kilka centymetrów, a po 10 latach może dojść do wielkości 1 m2. źródło: NKJP: Falińska Krystyna: Ekologia roślin, 1997 |
|
|
Co ciekawe, rośliny klonalne preferują dwa charakterystyczne typy wzrostu: rozłogową (guerilla) lub kępową (falanga), co uwarunkowane jest zarówno przez geny, jak i środowisko. źródło: Martyna Dominiak: Ekspansja roślin klonalnych - także w gminie Łubowo, 2014-09-14 (lubowo.pl) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | falanga |
falangi |
|
| D. | falangi |
falang |
|
| C. | falandze |
falangom |
|
| B. | falangę |
falangi |
|
| N. | falangą |
falangami |
|
| Ms. | falandze |
falangach |
|
| W. | falango |
falangi |
Inne uwagi
Zwykle lp