UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kita

Chronologizacja

1365, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kita	kity
D.	kity	kit

C.	kicie	kitom
B.	kitę	kity
N.	kitą	kitami
Ms.	kicie	kitach
W.	kito	kity

Pochodzenie

psł. *kyta 'grono, pęk, wiązka'

1. lisa

Definicja

puszysty i długi ogon

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

ogon

Połączenia

ruda; lisia kita

Cytaty

Dwa szakale przemknęły pośród wydm, zamiatając puszystymi kitami piasek.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

W poniedziałek około godziny 15 mieszkańcy chrzanowskiego osiedla Kąty zauważyli błąkające się zwierzę z rudą kitą. Lis, przegoniony przez osiedlowe psy, schował się w pobliskim, jeszcze niewybudowanym domu.

źródło: NKJP: (ANK): Wizyta rudej kity, Gazeta Krakowska, 2006-09-13

Spłoszone gwarem ptactwo uciekało w głąb kniei - tu i ówdzie śmignęła ruda kita wiewiórki, mącąc blask przenikający przez gęstwinę liści.

źródło: NKJP: Gracjan Bojar-Fijałkowski: O zbójcach z Góry Chełmskiej i inne legendy o Koszalinie, 2006

2. trzciny

Definicja

skupisko kwiatów na łodydze rośliny, które ma podłużny kształt i jest miękkie w dotyku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Cytaty

	Szymek kopał sosnowe szyszki, których pełno leżało na drodze, a ja mełłem w ustach długą trawę z kitą na końcu. źródło: NKJP: Paweł Huelle: Weiser Dawidek, 1987
	W poświacie księżyca, kiedy wybłyskiwał zza chmur, kity trzcin zarastających brzegi stawu srebrzyły się, falując. źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008
	[...] wszystko na próżno, bo w małym domku na Zamarstynowie, gdzie wśród jabłoni, wiśni i czereśni, tyczek fasoli, kit kukurydzy, pędów chmielu i winnej latorośli mieszkał ze swoją żoną i dwójką dzieci maszynista Hnatiuk, nie było po nim śladu. źródło: NKJP: Paweł Huelle: Mercedes-benz, 2002
	Czeremcha pochyla się nad chłopcem. Ciepłe kity kwiatów chwieją się miarowo, rozsnuwając wilgotną, ckliwą woń. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1995

Składnia

kita

(CZEGO)

3. na czapce

Definicja

coś przypominającego wyglądem puszysty i długi ogon zwierzęcia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Cytaty

	Skoczył na konia wyprostowany dumnie, zasalutował szablą, dźgnął ostrogami konia, który ruszył truchtem, wyrzucając zgrabnie nogi przed siebie. Błysnął jego hełm z kitą [...]. źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946
	Czajnik zaszumiał, dziewczyna majtnęła kitą na czubku głowy w lewo i w prawo [...]. źródło: NKJP: Maria Borowa: Dominika znaczy niedziela, 1988
	Równiutkie zagonki, pracowicie obsadzone warzywami, pyszniły się zwartymi głowami zielonej i modrej kapusty, kitami naci marchwi i pietruszki [...]. źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993
	W oddali, mniej więcej nad Prezydium Policji przy miejskiej fosie, wykwitła ogromna kita czarnego dymu. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006
	Buńczuk to właśnie rodzaj włóczni, drzewca, dzidy, przyozdobionej kitą z końskiego włosia. Była oznaką dowódców w wojskach tatarskich i tureckich [...]. źródło: NKJP: Krzysztof Nałęcz: Buńczuk z Teletomboli, Gazeta Wyborcza, 1996-11-15

Składnia

kita

(CZEGO)

Frazeologizmy

ktoś odwala kitę
ktoś odwalił kitę

Data ostatniej modyfikacji: 26.02.2017