Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | metropolitalny |
metropolitalny |
metropolitalny |
metropolitalne |
metropolitalna |
| D. | metropolitalnego |
metropolitalnego |
metropolitalnego |
metropolitalnego |
metropolitalnej |
| C. | metropolitalnemu |
metropolitalnemu |
metropolitalnemu |
metropolitalnemu |
metropolitalnej |
| B. | metropolitalnego |
metropolitalnego |
metropolitalny |
metropolitalne |
metropolitalną |
| N. | metropolitalnym |
metropolitalnym |
metropolitalnym |
metropolitalnym |
metropolitalną |
| Ms. | metropolitalnym |
metropolitalnym |
metropolitalnym |
metropolitalnym |
metropolitalnej |
| W. | metropolitalny |
metropolitalny |
metropolitalny |
metropolitalne |
metropolitalna |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | metropolitalni |
metropolitalni |
metropolitalne |
metropolitalne |
| D. | metropolitalnych |
metropolitalnych |
metropolitalnych |
metropolitalnych |
| C. | metropolitalnym |
metropolitalnym |
metropolitalnym |
metropolitalnym |
| B. | metropolitalnych |
metropolitalnych |
metropolitalnych |
metropolitalne |
| N. | metropolitalnymi |
metropolitalnymi |
metropolitalnymi |
metropolitalnymi |
| Ms. | metropolitalnych |
metropolitalnych |
metropolitalnych |
metropolitalnych |
| W. | metropolitalni |
metropolitalni |
metropolitalne |
metropolitalne |
Pochodzenie
Od: metropolia, metropolita
1. związany z metropolią
Definicja
Warianty
- rzadziej metropolitarny
Cytaty
1.a Kraków
Definicja
Warianty
- rzadziej metropolitarny
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka miasto
Połączenia
- ośrodek metropolitalny; miasto metropolitalne
Cytaty
|
Rzeszów należy do związku miast metropolitalnych, jest stolicą województwa i diecezji, leży na trasie międzynarodowej E-4, ma własne lotnisko pasażerskie, filharmonię, dwa teatry, kilka pomników oraz cztery państwowe szkoły wyższe. źródło: NKJP: Na kresach?, Dziennik Polski, 2000-09-22 |
|
|
Krakowski Obszar Metropolitalny będzie stanowił jeden z trzech, obok Warszawy i Katowic, najsilniejszych ośrodków metropolitalnych w Polsce. źródło: NKJP: (ANA): Wspólna gospodarka, Gazeta Krakowska, 2007-06-04 |
|
|
Władze gmin chcą powołania Związku Gmin Aglomeracja Rzeszowska, do którego wszedłby Rzeszów jako miasto metropolitarne oraz okoliczne samorządy. źródło: NKJP: (EWAF): Nie chcą do miasta, Dziennik Polski, 2005-02-02 |
1.b bilet
Definicja
Warianty
- rzadziej metropolitarny
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka miasto
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | miejski |
Połączenia
- metropolitalny bilet, obszar, teren; metropolitalna kolej
Cytaty
|
Zakończył się drugi etap przeglądu projektów z zakresu transportu miejskiego w obszarach metropolitalnych związanych z organizacją EURO 2012. źródło: NKJP: (SMOL): Krótko, Dziennik Polski, 2008-05-28 |
|
|
Pamiętajmy, że wejście w życie biletu metropolitalnego jest uzależnione od prywatnego, jak w przypadku Tczewa, przewoźnika. źródło: NKJP: Wawrzyniec Mocny: Gród Sambora poza metropolią, Gazeta Tczewska, 2008-02-02 |
|
|
Prawie 4 miliony złotych wydali pasażerowie na aktywację biletu metropolitarnego w ciągu pierwszego miesiąca od uruchomienia sprzedaży. źródło: Internet: warszawa.naszemiasto.pl |
1.c krajobraz
Definicja
Warianty
- rzadziej metropolitarny
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka miasto
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | miejski |
Połączenia
- charakter metropolitalny; funkcja metropolitalna
Cytaty
|
Londyn fascynował ją właśnie tym, co Ray najwyraźniej lekceważył. Rozmachem, metropolitalną potęgą. źródło: NKJP: Aleksander Kropiwnicki: Zajezdnia Londyn, 2007 |
|
|
Łódź od chwili jej nobilitacji na stolicę regionu administracyjnego, niezależnie od zmieniających się warunków polityczno-ekonomicznych, rozwija przez cały czas swoje funkcje regionalne i metropolitalne [...]. źródło: NKJP: Andrzej Suliborski: Funkcje i struktura funkcjonalna miast : studia empiryczno-teoretyczne, 2001 |
|
|
Wśród sześciu potencjalnych metropolii obecnie jedynie Warszawa ma nieco lepiej rozwinięte funkcje metropolitalne. źródło: NKJP: Bohdan Jałowiecki, Marek S. Szczepański: Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, 2009 |
|
|
O rozwoju Krakowa i jego funkcji metropolitarnej w głównej mierze będzie decydować dostępność komunikacyjna. źródło: NKJP: Filip Ratkowski: W ciasnym gorsecie długów, Gazeta Krakowska, 2003-12-17 |
1.d projekt
Definicja
Warianty
- rzadziej metropolitarny
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka miasto
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | miejski |
Połączenia
- metropolitalny projekt, zespół; rada, ustawa metropolitalna
Cytaty
|
Projekt metropolitalny, sygnowany przez wojewodę, prezydenta i przewodniczącego sejmiku warszawskiego zakłada, że z Warszawy wydzieli się gminę stołeczną (przedwojenne granice miasta, milion mieszkańców), otoczoną wianuszkiem dziesięciu dzielnic peryferyjnych. źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Bitwa Warszawska 1992, Gazeta Wyborcza, 1992-12-04 |
|
|
- Dzięki ustawie metropolitalnej wzmocni się władzę prezydenta - twierdzą zwolennicy. - Warszawa będzie mogła spełniać funkcje państwowe i stołeczne, będzie sprawnie zarządzana. źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Bitwa Warszawska 1992, Gazeta Wyborcza, 1992-12-04 |
|
|
Sprawami obszaru będzie się zajmował zespół metropolitalny. Zgromadzenie zespołu utworzą wszyscy wójtowie, burmistrzowie i prezydenci, to zgromadzenie będzie organem stanowiącym i kontrolnym. źródło: NKJP: Metropolie pod przymusem, Dziennik Polski, 2008-06-19 |
|
|
W konferencji, której współorganizatorem była Unia Metropolii Polskich, uczestniczyli przedstawiciele ministerstw, prezydenci polskich miast metropolitalnych, członkowie Rady Metropolitalnej Zatoki Gdańskiej, przedstawiciele środowisk naukowych oraz samorządowcy. źródło: NKJP: (KN): Biedniej , bo daleko, Dziennik Bałtycki, 2006-05-09 |
|
|
Podpiszemy specjalne porozumienie metropolitarne z władzami wszystkich gmin ościennych [...]. źródło: NKJP: Anna Pawłowska: Łódź niejedyna wielokulturowa, Dziennik Łódzki, 2007-05-23 |
2. sąd
Definicja
Noty o użyciu
Używane w nazwach własnych, np. Sąd Metropolitalny w Warszawie, Prawosławny Metropolitalny Ośrodek Miłosierdzia.
Warianty
- rzadziej metropolitarny
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół osoby związane z religią i kościołem
Połączenia
- metropolitalny ośrodek, sąd; cerkiew, katedra, kuria metropolitalna
Cytaty
|
Oczywiście były też obelgi, a nawet pogróżki, bo przekazując upomnienie do prasy, kuria metropolitalna świadomie podała do publicznej wiadomości mój adres. źródło: NKJP: Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Moje życie nielegalne, 2008 |
|
|
Co rusz spotykało się takich. Dziad kościelny, czy jak nazwać wiekowego człeka, który krzątał się po dziedzińcu cerkwi metropolitalnej na Pradze. Był kopalnią wiedzy o kolonii rosyjskiej w międzywojennym dwudziestoleciu. źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010 |
|
|
Dopiero metropolita Teognost (1325-1341) wybrał Moskwę na swoją stałą siedzibę. Przeniesienie siedziby metropolitalnej do Moskwy przyczyniło się znacznie do wzrostu znaczenia tego miasta. źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996 |
|
|
Kuria Metropolitarna otrzyma ponad 5 mln zł z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach dofinansowania modernizacji i adaptacji Muzeum i Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu. źródło: NKJP: KMK: Wielkopolska w skrócie, Gazeta Poznańska, 2005-06-20 |