UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

napalić

Chronologizacja

1522, SPXVI

Pochodzenie

Zob. palić

1. w piecu

Definicja

rozniecić taki ogień, aby uzyskać odpowiednią ilość ciepła

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Połączenia

napalić w kominku, w piecu

Cytaty

	Więc ten zmarnowany sylwester to pierwszy powód wściekłości Grety. Drugi - to zimno panujące w ich pokoju. Służąca Polka, która miała napalić, nie przyszła dzisiaj do pracy [...]. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967
	Przez cały czerwiec lało, a ziąb był taki, że trzeba było nawet parę razy napalić w piecu. źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993
	W pokoju mężczyzn był [...] kominek i utykająca żona gospodarza zaraz w nim napaliła. źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Podróż ludzi księgi, 1993
	Było już po północy, kiedy matka napaliła pod blachą i naprędce ugotowała „kluski”. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971
	[...] całe ciepło ucieka w komin; wynik to od 1,5 - 2 ton węgla na miesiąc, które musimy dodatkowo spalić, żeby znowu napalić piec do potrzebnej temperatury. źródło: Internet: piekarnie.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	napalę	napalimy
2 os.	napalisz	napalicie
3 os.	napali	napalą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	napaliłem +(e)m napalił	napaliłam +(e)m napaliła	napaliłom +(e)m napaliło	napaliliśmy +(e)śmy napalili	napaliłyśmy +(e)śmy napaliły
2 os.	napaliłeś +(e)ś napalił	napaliłaś +(e)ś napaliła	napaliłoś +(e)ś napaliło	napaliliście +(e)ście napalili	napaliłyście +(e)ście napaliły
3 os.	napalił	napaliła	napaliło	napalili	napaliły

bezosobnik: napalono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		napalmy
2 os.	napal	napalcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	napaliłbym bym napalił	napaliłabym bym napaliła	napaliłobym bym napaliło	napalilibyśmy byśmy napalili	napaliłybyśmy byśmy napaliły
2 os.	napaliłbyś byś napalił	napaliłabyś byś napaliła	napaliłobyś byś napaliło	napalilibyście byście napalili	napaliłybyście byście napaliły
3 os.	napaliłby by napalił	napaliłaby by napaliła	napaliłoby by napaliło	napaliliby by napalili	napaliłyby by napaliły

bezosobnik: napalono by

bezokolicznik: napalić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: napaliwszy

gerundium: napalenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napalenie	napalenia
D.	napalenia	napaleń
C.	napaleniu	napaleniom
B.	napalenie	napalenia
N.	napaleniem	napaleniami
Ms.	napaleniu	napaleniach
W.	napalenie	napalenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: napalony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	napalony	napalony	napalony	napalone	napalona
D.	napalonego	napalonego	napalonego	napalonego	napalonej
C.	napalonemu	napalonemu	napalonemu	napalonemu	napalonej
B.	napalonego	napalonego	napalony	napalone	napaloną
N.	napalonym	napalonym	napalonym	napalonym	napaloną
Ms.	napalonym	napalonym	napalonym	napalonym	napalonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	napaleni	napaleni	napalone	napalone
D.	napalonych	napalonych	napalonych	napalonych
C.	napalonym	napalonym	napalonym	napalonym
B.	napalonych	napalonych	napalonych	napalone
N.	napalonymi	napalonymi	napalonymi	napalonymi
Ms.	napalonych	napalonych	napalonych	napalonych

odpowiednik aspektowy: napalać

Inne uwagi

Forma napalone tworzy w połączeniu z czasownikiem być konstrukcje nieosobowe, np. Rano było napalone w piecu i jest ciepło .

Składnia

	+	napalić	+	GDZIE + (CZYM)
	+	napalić	+	CO

2. dymem

Definicja

paląc papierosy, fajkę lub inne podobne przedmioty, spowodować, że w jakimś pomieszczeniu jest dużo dymu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zadymić

Cytaty

— Aleście napalili — zauważył. — Ledwo was widać, taki dym.

źródło: Internet: opoka.org.pl

[...] napalili w pokoju tak, że ściany się wręcz nadają do mycia [...].

źródło: Internet: wizaz.pl

Strasznie tu napalone papierosami. - Mana poczuła, że znowu robi się jej trochę niedobrze.

źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Nic, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	napalę	napalimy
2 os.	napalisz	napalicie
3 os.	napali	napalą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	napaliłem +(e)m napalił	napaliłam +(e)m napaliła	napaliłom +(e)m napaliło	napaliliśmy +(e)śmy napalili	napaliłyśmy +(e)śmy napaliły
2 os.	napaliłeś +(e)ś napalił	napaliłaś +(e)ś napaliła	napaliłoś +(e)ś napaliło	napaliliście +(e)ście napalili	napaliłyście +(e)ście napaliły
3 os.	napalił	napaliła	napaliło	napalili	napaliły

bezosobnik: napalono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		napalmy
2 os.	napal	napalcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	napaliłbym bym napalił	napaliłabym bym napaliła	napaliłobym bym napaliło	napalilibyśmy byśmy napalili	napaliłybyśmy byśmy napaliły
2 os.	napaliłbyś byś napalił	napaliłabyś byś napaliła	napaliłobyś byś napaliło	napalilibyście byście napalili	napaliłybyście byście napaliły
3 os.	napaliłby by napalił	napaliłaby by napaliła	napaliłoby by napaliło	napaliliby by napalili	napaliłyby by napaliły

bezosobnik: napalono by

bezokolicznik: napalić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: napaliwszy

gerundium: napalenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napalenie	napalenia
D.	napalenia	napaleń
C.	napaleniu	napaleniom
B.	napalenie	napalenia
N.	napaleniem	napaleniami
Ms.	napaleniu	napaleniach
W.	napalenie	napalenia

Inne uwagi

Używana jest również forma napalone , tworząca w połączeniu z czasownikiem być konstrukcje nieosobowe, np. W pokoju było napalone papierosami .

Składnia

napalić

(CZYM)

3. wiele papierosów

Definicja

wypalić wiele papierosów, fajek lub innych podobnych przedmiotów

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Cytaty

W hotelach [...] są zainstalowane alarmowe urządzenia przeciwpożarowe. [...] Wystarczy, że w pokoju z takim czujnikiem goście napalą trochę więcej papierosów, a alarm działa...

źródło: NKJP: S. Żagiel: Śnięte ryby, bomba na stacji paliw... Pory roku strażaków, Tygodnik Ciechanowski, 2002-03-14

[...] przyszli znajomi, napalili papierosów i chciałbyś wywietrzyć [...].

źródło: Internet: forum.muratordom.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	napalę	napalimy
2 os.	napalisz	napalicie
3 os.	napali	napalą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	napaliłem +(e)m napalił	napaliłam +(e)m napaliła	napaliłom +(e)m napaliło	napaliliśmy +(e)śmy napalili	napaliłyśmy +(e)śmy napaliły
2 os.	napaliłeś +(e)ś napalił	napaliłaś +(e)ś napaliła	napaliłoś +(e)ś napaliło	napaliliście +(e)ście napalili	napaliłyście +(e)ście napaliły
3 os.	napalił	napaliła	napaliło	napalili	napaliły

bezosobnik: napalono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		napalmy
2 os.	napal	napalcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	napaliłbym bym napalił	napaliłabym bym napaliła	napaliłobym bym napaliło	napalilibyśmy byśmy napalili	napaliłybyśmy byśmy napaliły
2 os.	napaliłbyś byś napalił	napaliłabyś byś napaliła	napaliłobyś byś napaliło	napalilibyście byście napalili	napaliłybyście byście napaliły
3 os.	napaliłby by napalił	napaliłaby by napaliła	napaliłoby by napaliło	napaliliby by napalili	napaliłyby by napaliły

bezosobnik: napalono by

bezokolicznik: napalić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: napaliwszy

gerundium: napalenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napalenie	napalenia
D.	napalenia	napaleń
C.	napaleniu	napaleniom
B.	napalenie	napalenia
N.	napaleniem	napaleniami
Ms.	napaleniu	napaleniach
W.	napalenie	napalenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: napalony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	napalony	napalony	napalony	napalone	napalona
D.	napalonego	napalonego	napalonego	napalonego	napalonej
C.	napalonemu	napalonemu	napalonemu	napalonemu	napalonej
B.	napalonego	napalonego	napalony	napalone	napaloną
N.	napalonym	napalonym	napalonym	napalonym	napaloną
Ms.	napalonym	napalonym	napalonym	napalonym	napalonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	napaleni	napaleni	napalone	napalone
D.	napalonych	napalonych	napalonych	napalonych
C.	napalonym	napalonym	napalonym	napalonym
B.	napalonych	napalonych	napalonych	napalone
N.	napalonymi	napalonymi	napalonymi	napalonymi
Ms.	napalonych	napalonych	napalonych	napalonych

Składnia

napalić

CZEGO

4. porcelanę

Definicja

stom.

wykorzystując wysoką temperaturę, przytwierdzić warstwę masy ceramicznej do protezy dentystycznej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Cytaty

Korony porcelanowe na podbudowie stalowej stanowią najpowszechniejszą grupę koron ze względu na swoje właściwości i korzystną cenę. W środku zbudowane są z metalu, a zewnętrzna warstwa to porcelana dentystyczna. [...] W takich podbudowach technik stara się ograniczyć metal przy dziąśle [...] i napalić porcelanę.

źródło: Internet: just-smile.pl

Jeśli wyrób ma powierzchnię jednolicie szarą, to można nałożyć i napalić ceramikę, stosując się do wskazówek jej producenta.

źródło: Internet: silesiadental.pl

Korony jednolicie ceramiczne to nowoczesne uzupełnienie protetyczne. Cała korona wykonana jest z napalonej warstwowo porcelany, a wewnątrz korony nie ma nośnika metalowego.

źródło: Internet: dentin.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	napalę	napalimy
2 os.	napalisz	napalicie
3 os.	napali	napalą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	napaliłem +(e)m napalił	napaliłam +(e)m napaliła	napaliłom +(e)m napaliło	napaliliśmy +(e)śmy napalili	napaliłyśmy +(e)śmy napaliły
2 os.	napaliłeś +(e)ś napalił	napaliłaś +(e)ś napaliła	napaliłoś +(e)ś napaliło	napaliliście +(e)ście napalili	napaliłyście +(e)ście napaliły
3 os.	napalił	napaliła	napaliło	napalili	napaliły

bezosobnik: napalono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		napalmy
2 os.	napal	napalcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	napaliłbym bym napalił	napaliłabym bym napaliła	napaliłobym bym napaliło	napalilibyśmy byśmy napalili	napaliłybyśmy byśmy napaliły
2 os.	napaliłbyś byś napalił	napaliłabyś byś napaliła	napaliłobyś byś napaliło	napalilibyście byście napalili	napaliłybyście byście napaliły
3 os.	napaliłby by napalił	napaliłaby by napaliła	napaliłoby by napaliło	napaliliby by napalili	napaliłyby by napaliły

bezosobnik: napalono by

bezokolicznik: napalić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: napaliwszy

gerundium: napalenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napalenie	napalenia
D.	napalenia	napaleń
C.	napaleniu	napaleniom
B.	napalenie	napalenia
N.	napaleniem	napaleniami
Ms.	napaleniu	napaleniach
W.	napalenie	napalenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: napalony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	napalony	napalony	napalony	napalone	napalona
D.	napalonego	napalonego	napalonego	napalonego	napalonej
C.	napalonemu	napalonemu	napalonemu	napalonemu	napalonej
B.	napalonego	napalonego	napalony	napalone	napaloną
N.	napalonym	napalonym	napalonym	napalonym	napaloną
Ms.	napalonym	napalonym	napalonym	napalonym	napalonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	napaleni	napaleni	napalone	napalone
D.	napalonych	napalonych	napalonych	napalonych
C.	napalonym	napalonym	napalonym	napalonym
B.	napalonych	napalonych	napalonych	napalone
N.	napalonymi	napalonymi	napalonymi	napalonymi
Ms.	napalonych	napalonych	napalonych	napalonych

odpowiednik aspektowy: napalać

Składnia

napalić

Data ostatniej modyfikacji: 23.02.2016