UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kobalt

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kobalt
kobalty
D. kobaltu
kobaltów
C. kobaltowi
kobaltom
B. kobalt
kobalty
N. kobaltem
kobaltami
Ms. kobalcie
kobaltach
W. kobalcie
kobalty

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

niem. Kobalt

z śr.-w.-niem. kobalz

1. metal

Definicja

chem. 
srebrzystoszary metal stosowany do wyrobu stali szybkotnących, trwałych magnesów, w medycynie używany do napromieniowywania nowotworów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł materiały używane w przemyśle

Połączenia

  • cynk i kobalt, magnez i kobalt, miedź i kobalt, nikiel i kobalt, żelazo i kobalt

Cytaty

Utlenienie askorbinianu katalizują także jony takich metali, jak nikiel i kobalt, co może być istotne w przypadkach zatruć tymi metalami.

źródło: NKJP: Grzegorz Bartosz: Druga twarz tlenu, 1995

Wpływy z kopalni miedzi, kobaltu i diamentów stanowiły trzy czwarte dochodów zairskiego państwa.

źródło: NKJP: Zair, największe afrykańskie państwo, ogarnia coraz większy chaos, Gazeta Wyborcza, 1993-12-15

Stopy z kobaltem wykazują dużą odporność na wysoką temperaturę i są często wykorzystywane w turbinach silników lotniczych.

źródło: NKJP: Izabela Jarosz: Stal zaświeciła, Trybuna Śląska, 2003-03-10

Obecne w pożywieniu nieorganiczne związki kobaltu są dość łatwo rozpuszczalne i prawdopodobnie wchłaniane, podobnie jak żelazo, a następnie rozmieszczane w mięśniach (43 proc.) i kościach (14 proc.).

źródło: NKJP: (DD): Pierwiastki dobre i złe, Dziennik Polski, 2005-09-01

2. kolor

Definicja

kolor ciemnoniebieski zbliżony do szafirowego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kolor

Cytaty

Strome dachy pokryto dachówką, a futryny okien pomalowano bielą albo kobaltem.

źródło: NKJP: Małgorzata Szejnert: Czarny ogród, 2007

Kuchnia i jadalnia z salonikiem tworzą jednolitą pod względem kolorystyki i stylu całość. Biel, kobalt, czerwonawy kolor drewna czereśniowego to podstawowe barwy.

źródło: NKJP: Kuchnia bez drzwi, Dziennik Polski, 2002-11-13

Najnowsza propozycja firmy to maskara wydłużająca i wykręcająca rzęsy, ale są też wodoodporne, hypoalergiczne i wydłużająco-pogrubiające. Oprócz tradycyjnych, także w tak śmiałych i ładnie wyglądających w wiosennym słońcu kolorach jak kobalt czy stonowana zieleń.

źródło: NKJP: Monika Siemińska: Wiosenne lansowanie barw, Dziennik Bałtycki, 2000-04-08

Znalazł tu miejsce pękaty niebieski wazonik (kolor pomiędzy kobaltem a danish blue) z długopisami, o niego oparte jest moje zdjęcie jako pięcioletniej dziewczynki z posłusznie uśmiechniętymi ustami i smutnymi oczami.

źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Białe zeszyty, 2005

Data ostatniej modyfikacji: 12.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj