Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
ślepię |
ślepimy |
|||
| 2 os. |
ślepisz |
ślepicie |
|||
| 3 os. |
ślepi |
ślepią |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ślepiłem +(e)m ślepił |
ślepiłam +(e)m ślepiła |
ślepiłom +(e)m ślepiło |
ślepiliśmy +(e)śmy ślepili |
ślepiłyśmy +(e)śmy ślepiły |
| 2 os. |
ślepiłeś +(e)ś ślepił |
ślepiłaś +(e)ś ślepiła |
ślepiłoś +(e)ś ślepiło |
ślepiliście +(e)ście ślepili |
ślepiłyście +(e)ście ślepiły |
| 3 os. |
ślepił |
ślepiła |
ślepiło |
ślepili |
ślepiły |
bezosobnik: ślepiono
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę ślepił będę ślepić |
będę ślepiła będę ślepić |
będę ślepiło będę ślepić |
będziemy ślepili będziemy ślepić |
będziemy ślepiły będziemy ślepić |
| 2 os. |
będziesz ślepił będziesz ślepić |
będziesz ślepiła będziesz ślepić |
będziesz ślepiło będziesz ślepić |
będziecie ślepili będziecie ślepić |
będziecie ślepiły będziecie ślepić |
| 3 os. |
będzie ślepił będzie ślepić |
będzie ślepiła będzie ślepić |
będzie ślepiło będzie ślepić |
będą ślepili będą ślepić |
będą ślepiły będą ślepić |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
ślepmy |
|
| 2 os. |
ślep |
ślepcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ślepiłbym bym ślepił |
ślepiłabym bym ślepiła |
ślepiłobym bym ślepiło |
ślepilibyśmy byśmy ślepili |
ślepiłybyśmy byśmy ślepiły |
| 2 os. |
ślepiłbyś byś ślepił |
ślepiłabyś byś ślepiła |
ślepiłobyś byś ślepiło |
ślepilibyście byście ślepili |
ślepiłybyście byście ślepiły |
| 3 os. |
ślepiłby by ślepił |
ślepiłaby by ślepiła |
ślepiłoby by ślepiło |
ślepiliby by ślepili |
ślepiłyby by ślepiły |
bezosobnik: ślepiono by
bezokolicznik: ślepić
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ślepiąc
gerundium: ślepienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | ślepienie |
ślepienia |
| D. | ślepienia |
ślepień |
| C. | ślepieniu |
ślepieniom |
| B. | ślepienie |
ślepienia |
| N. | ślepieniem |
ślepieniami |
| Ms. | ślepieniu |
ślepieniach |
| W. | ślepienie |
ślepienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ślepiący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | ślepiący |
ślepiący |
ślepiący |
ślepiące |
ślepiąca |
| D. | ślepiącego |
ślepiącego |
ślepiącego |
ślepiącego |
ślepiącej |
| C. | ślepiącemu |
ślepiącemu |
ślepiącemu |
ślepiącemu |
ślepiącej |
| B. | ślepiącego |
ślepiącego |
ślepiący |
ślepiące |
ślepiącą |
| N. | ślepiącym |
ślepiącym |
ślepiącym |
ślepiącym |
ślepiącą |
| Ms. | ślepiącym |
ślepiącym |
ślepiącym |
ślepiącym |
ślepiącej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | ślepiący |
ślepiący |
ślepiące |
ślepiące |
| D. | ślepiących |
ślepiących |
ślepiących |
ślepiących |
| C. | ślepiącym |
ślepiącym |
ślepiącym |
ślepiącym |
| B. | ślepiących |
ślepiących |
ślepiących |
ślepiące |
| N. | ślepiącymi |
ślepiącymi |
ślepiącymi |
ślepiącymi |
| Ms. | ślepiących |
ślepiących |
ślepiących |
ślepiących |
Pochodzenie
Por. psł. *(s)lěpiti ‘powodować, że coś przywiera, przykleja się’.
Zob. ślepy.
1. gapić się
Definicja
Warianty
- rzadziej ślepiać
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | gapić się, lampić się, ślepić się, wgapiać się, wyślepiać się | |
| hiperonimy: | wpatrywać się |
Cytaty
|
Siadła sobie nieraz na brzegu i ślepiła w wodę. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008 |
|
|
[...] stukał patykiem w patyk, a gawiedź ślepiła w niego, jakby im Genesis na nowo odczytywał. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955 |
|
|
Od rana ślepił na mnie tym swoim czarnym, głębokim wzrokiem. źródło: Internet: voit.bikestats.pl |
|
|
Ale czasem, jak widzę jak ktoś jest uzależniony od ciągłego ślepienia w telewizor i jak pomyślę, że mnie to mogłoby spotkać, to wolałabym chyba wyrzucić. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
|
+ | ślepić | + |
w KOGO/CO | na KOGO/CO
|
2. ślęczeć
Definicja
Warianty
- rzadziej ślepiać
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | ślepić się, wyślepiać się | |
| hiperonimy: | ślęczeć |
Cytaty
|
Stali z lupą i ślepili na te maczki nazwisk. źródło: Internet: blogi.newsweek.pl |
|
|
Wyszukiwałem je w pocie czoła, ślepiąc po różnych rejestrach ze spisami dokumentów. źródło: NKJP: Tadeusz Breza: Urząd, 1960 |
|
|
To my, ludzie starzy, jesteśmy ostoją czytelnictwa w Europie! To my ślepimy nad zadrukowanymi stronami. źródło: NKJP: Adam Krzemiński: Skrzydlate cegły, Polityka, 2007-10-27 |
Składnia
|
|
+ | ślepić | + |
na CO | po CZYM | nad CZYM
|