UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rodny

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rodny	rodny	rodny	rodne	rodna
D.	rodnego	rodnego	rodnego	rodnego	rodnej
C.	rodnemu	rodnemu	rodnemu	rodnemu	rodnej
B.	rodnego	rodnego	rodny	rodne	rodną
N.	rodnym	rodnym	rodnym	rodnym	rodną
Ms.	rodnym	rodnym	rodnym	rodnym	rodnej
W.	rodny	rodny	rodny	rodne	rodna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rodni	rodni	rodne	rodne
D.	rodnych	rodnych	rodnych	rodnych
C.	rodnym	rodnym	rodnym	rodnym
B.	rodnych	rodnych	rodnych	rodne
N.	rodnymi	rodnymi	rodnymi	rodnymi
Ms.	rodnych	rodnych	rodnych	rodnych
W.	rodni	rodni	rodne	rodne

1. narząd

Definicja

fizjol.

biorący udział w procesach zapłodnienia, ciąży oraz rodzenia jako część ciała matki

Pochodzenie

Zob. rodzić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

Połączenia

kanał; układ rodny; części, drogi, narządy rodne

Cytaty

Większa część rozwoju mózgu odbyć się musi już po urodzeniu - inaczej głowa noworodka nie zmieściłaby się w kanale rodnym.

źródło: NKJP: Krzysztof Szymborski: Natura zdrady. Czy jesteśmy stworzeni do monogamii?, Gazeta Wyborcza, 1999-04-30

W drogach rodnych samicy samiec zostawia nasienie i galaretowaty korek, uniemożliwiający kolejne zbliżenia. Dzięki takiemu zabezpieczeniu pan jeż zapewnia sobie wyłączne prawo do ojcostwa.

źródło: NKJP: Anna Rojek: Kolczaste gody, Dziennik Łódzki, 2003-05-16

Specjalizuje się w chorobach kobiecych, leczy bezpłodność i schorzenia narządów rodnych [...].

źródło: NKJP: W zdrowym ciele... zdrowy duch, Express Ilustrowany, 2003-10-10

Składnia

Rz	+	rodny	+
szyk: tylko postpozycja

2. grunt

Definicja

przest.

taki, którego warunki pozwalają na obfite plony lub intensywny wzrost roślin

Pochodzenie

Zob. rodzić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	płodny, urodzajny, żyzny
	antonimy:	jałowy, nieurodzajny

Połączenia

rodna ziemia

Cytaty

Ziemia rodna, to wystarczy, że wiatr ziarno przywieje czy ptak z dzioba wypuści.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Afryka była już podzielona między państwa Europy, mogły one spokojnie inwestować w tych częściach swoich kolonii, w których gleby były bogate i rodne i dawały obietnicę krociowych dochodów z plantacji kawy, herbaty, bawełny, ananasów [...].

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Heban, 2004

[...] umiał zatrzymać chmury gradowe i skierować je znad rodnych pól na nieużytki, aby tam straciły swój ciężar i zabójczą moc, nikomu krzywdy nie robiąc [...].

źródło: NKJP: Waldemar Bałda: Droga po złoto świata, Dziennik Polski, 2005-09-03

Składnia

	+	rodny	+
szyk: neutralny

3.a kraj

Definicja

przest.

taki, z którego ktoś pochodzi

Pochodzenie

Zob. ród

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

rodna ziemia

Cytaty

Honorowym gościem spotkania był dębnianin ksiądz Władysław Zązel, który od lat nigdy nie zapomina o swojej rodnej wsi.

źródło: NKJP: Tak trzymać, górale!, Gazeta Krakowska, 2007-01-13

Przypomniał mi się wówczas ustęp z „Ogniem i mieczem”. Jest tam taka chwila, gdy jowialny pan Zagłoba [...] wieści buntującemu się chłopstwu [...], że nadejdą na rodną Ukrainę nieszczęścia i klęski, jakich nie widziano od wieków.

źródło: NKJP: Ksawery Pruszynski: Sarajewo 1914, Szanghaj 1932, Gdańsk 193?, 2004

W posłaniu zapewniliśmy, że wiarę ojców dotrzymamy, a rodną ziemię, strój i obyczaj bacowski uszanujemy [...].

źródło: NKJP: Rozpalili watrę..., Dziennik Polski, 2001-01-30

Składnia

Rz	+	rodny	+
szyk: neutralny

3.b język

Definicja

przest.

charakterystyczny dla miejsca, z którego ktoś pochodzi

Pochodzenie

Zob. ród

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

rodna mowa

Cytaty

Zachęcany przez wielu, chciałbym klamrą spiąć tę dzisiejszą debatę o naszym rodnym języku polskim.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 41. posiedzenia Senatu RP

Pasterskie zwyczaje, bogatą w podania o zbójeckich skarbach historię Cichego, rodną nutę i śpiew zaprezentowała góralska kapela Ogórków [...].

źródło: NKJP: Cichowiański wieczór poezji i muzyki, Dziennik Polski, 2005-06-30

Liturgia słowa, modlitwa wiernych czytane były po kaszubsku. W rodnej mowie rozważano też stacje Drogi Krzyżowej w Jerozolimie.

źródło: NKJP: Mariusz Szmidka: Została tablica i figura, Goniec Rumski, 2000-09-29

Składnia

Rz	+	rodny	+
szyk: neutralny

Data ostatniej modyfikacji: 20.06.2017