Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
buczę |
buczymy |
|||
2 os. |
buczysz |
buczycie |
|||
3 os. |
buczy |
buczą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
buczałem +(e)m buczał |
buczałam +(e)m buczała |
buczałom +(e)m buczało |
buczeliśmy +(e)śmy buczeli |
buczałyśmy +(e)śmy buczały |
2 os. |
buczałeś +(e)ś buczał |
buczałaś +(e)ś buczała |
buczałoś +(e)ś buczało |
buczeliście +(e)ście buczeli |
buczałyście +(e)ście buczały |
3 os. |
buczał |
buczała |
buczało |
buczeli |
buczały |
bezosobnik: buczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę buczał będę buczeć |
będę buczała będę buczeć |
będę buczało będę buczeć |
będziemy buczeli będziemy buczeć |
będziemy buczały będziemy buczeć |
2 os. |
będziesz buczał będziesz buczeć |
będziesz buczała będziesz buczeć |
będziesz buczało będziesz buczeć |
będziecie buczeli będziecie buczeć |
będziecie buczały będziecie buczeć |
3 os. |
będzie buczał będzie buczeć |
będzie buczała będzie buczeć |
będzie buczało będzie buczeć |
będą buczeli będą buczeć |
będą buczały będą buczeć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
buczmy |
|
2 os. |
bucz |
buczcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
buczałbym bym buczał |
buczałabym bym buczała |
buczałobym bym buczało |
buczelibyśmy byśmy buczeli |
buczałybyśmy byśmy buczały |
2 os. |
buczałbyś byś buczał |
buczałabyś byś buczała |
buczałobyś byś buczało |
buczelibyście byście buczeli |
buczałybyście byście buczały |
3 os. |
buczałby by buczał |
buczałaby by buczała |
buczałoby by buczało |
buczeliby by buczeli |
buczałyby by buczały |
bezosobnik: buczano by
bezokolicznik: buczeć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
bucząc
gerundium: buczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | buczenie |
buczenia |
D. | buczenia |
buczeń |
C. | buczeniu |
buczeniom |
B. | buczenie |
buczenia |
N. | buczeniem |
buczeniami |
Ms. | buczeniu |
buczeniach |
W. | buczenie |
buczenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: buczący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | buczący |
buczący |
buczący |
buczące |
bucząca |
D. | buczącego |
buczącego |
buczącego |
buczącego |
buczącej |
C. | buczącemu |
buczącemu |
buczącemu |
buczącemu |
buczącej |
B. | buczącego |
buczącego |
buczący |
buczące |
buczącą |
N. | buczącym |
buczącym |
buczącym |
buczącym |
buczącą |
Ms. | buczącym |
buczącym |
buczącym |
buczącym |
buczącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | buczący |
buczący |
buczące |
buczące |
D. | buczących |
buczących |
buczących |
buczących |
C. | buczącym |
buczącym |
buczącym |
buczącym |
B. | buczących |
buczących |
buczących |
buczące |
N. | buczącymi |
buczącymi |
buczącymi |
buczącymi |
Ms. | buczących |
buczących |
buczących |
buczących |
Pochodzenie
psł. *bučati 'wydawać niski, przeciągły głos; ryczeć, beczeć, brzęczeć'
1. o silniku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Połączenia
- bąk, pszczoła, trzmiel; silnik buczy; basy, organy buczą;
- buczenie samolotu, wentylatora
- buczeć basem
- głośne buczenie
- zacząć/zaczynać buczeć;
- słyszeć buczenie
- gwizdy i buczenie
- buczący sygnał
Cytaty
W ogrodzie państwa Budników w Roztokach u stóp Jałowca kołyszą się na wietrze łany pięknych kwiatów i buczą pszczoły z pasieki na pagórku. źródło: NKJP: Złota wycinka, Dziennik Polski, 1998-06-12 |
|
[...] wypełniająca ławy amfiteatru ciżba huczała, buczała, gwizdała, hałas był nieznośny. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997 |
|
Wdychał narkotyczne wonie pomnażającego się życia roślinnego, nasłuchiwał grania owadów, zuchwałego furkotu wielkich chrząszczy, które buczały mu wprost w ucho i jak kamyki staczały się po blachach wozu. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
Oglądamy ulubiony program telewizyjny. W pewnym momencie na ekranie pojawiają się dziwne paski, a głośnik zaczyna buczeć. Wszystko jasne – znowu sąsiad włączył swój komputer i zakłóca pracę naszego telewizora. źródło: NKJP: Maciej Sas: Łowcy fal, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-10-15 |
|
Gdy policjanci uspokajali zbyt krewkich kibiców, ci odpowiadali głośnym buczeniem. źródło: NKJP: Monika Kruszewska: Brazylijczycy świętują mistrzostwo świata w piłce nożnej, Gazeta Wyborcza, 1994-07-19 |
2. płakać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Cytaty
Im bliżej daty wyznaczonego ślubu, tym częściej Kokeszko pijany ze szczęścia chodził, a Jadźka buczała po kątach. źródło: NKJP: Andrzej Mularczyk: Sami swoi, 1967 |
|
Mówiłam sobie: zasługuję na to, żeby zostać dłużej, jeszcze nic nie zdążyłam zrobić. W kółko powtarzałam, że teraz sobie palnę w łeb. W hotelu cały czas buczałam. źródło: NKJP: Tadeusz Płatek: Podła sława, Gazeta Krakowska, 2003-12-05 |
|
Michał (4 miesiące) zawsze zanim zaśnie, musi popłakać. Kiedyś wzięcie na ręce z łóżeczka uspokajało go. Ostatnio buczy nawet na rękach, wierci się, czasami nawet płacz się nasila. źródło: NKJP: Internet |
3. mówić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | mówić |
Cytaty
Pan coś buczy, panie pośle, czy ma pan taką śmiechawkę [...]? źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.06.2000 |
|
Na innych grupach buczysz pan, że udupiają panu karierę naukową, bo trza robić habilitację, a to przecież komuszy wymysł. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
+ | buczeć | + |
CO
|
|
+ | buczeć | + |
że ZDANIE
|