UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ślęczeć

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
W postaci: ślęczyć.
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ślęczę
ślęczymy
2 os. ślęczysz
ślęczycie
3 os. ślęczy
ślęczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ślęczałem
+(e)m ślęczał
ślęczałam
+(e)m ślęczała
ślęczałom
+(e)m ślęczało
ślęczeliśmy
+(e)śmy ślęczeli
ślęczałyśmy
+(e)śmy ślęczały
2 os. ślęczałeś
+(e)ś ślęczał
ślęczałaś
+(e)ś ślęczała
ślęczałoś
+(e)ś ślęczało
ślęczeliście
+(e)ście ślęczeli
ślęczałyście
+(e)ście ślęczały
3 os. ślęczał
ślęczała
ślęczało
ślęczeli
ślęczały

bezosobnik: ślęczano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę ślęczał
będę ślęczeć
będę ślęczała
będę ślęczeć
będę ślęczało
będę ślęczeć
będziemy ślęczeli
będziemy ślęczeć
będziemy ślęczały
będziemy ślęczeć
2 os. będziesz ślęczał
będziesz ślęczeć
będziesz ślęczała
będziesz ślęczeć
będziesz ślęczało
będziesz ślęczeć
będziecie ślęczeli
będziecie ślęczeć
będziecie ślęczały
będziecie ślęczeć
3 os. będzie ślęczał
będzie ślęczeć
będzie ślęczała
będzie ślęczeć
będzie ślęczało
będzie ślęczeć
będą ślęczeli
będą ślęczeć
będą ślęczały
będą ślęczeć

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ślęczmy
2 os. ślęcz
ślęczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ślęczałbym
bym ślęczał
ślęczałabym
bym ślęczała
ślęczałobym
bym ślęczało
ślęczelibyśmy
byśmy ślęczeli
ślęczałybyśmy
byśmy ślęczały
2 os. ślęczałbyś
byś ślęczał
ślęczałabyś
byś ślęczała
ślęczałobyś
byś ślęczało
ślęczelibyście
byście ślęczeli
ślęczałybyście
byście ślęczały
3 os. ślęczałby
by ślęczał
ślęczałaby
by ślęczała
ślęczałoby
by ślęczało
ślęczeliby
by ślęczeli
ślęczałyby
by ślęczały

bezosobnik: ślęczano by

bezokolicznik: ślęczeć

imiesłów przysłówkowy współczesny: ślęcząc

gerundium: ślęczenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ślęczenie
ślęczenia
D. ślęczenia
ślęczeń
C. ślęczeniu
ślęczeniom
B. ślęczenie
ślęczenia
N. ślęczeniem
ślęczeniami
Ms. ślęczeniu
ślęczeniach
W. ślęczenie
ślęczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: ślęczący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ślęczący
ślęczący
ślęczący
ślęczące
ślęcząca
D. ślęczącego
ślęczącego
ślęczącego
ślęczącego
ślęczącej
C. ślęczącemu
ślęczącemu
ślęczącemu
ślęczącemu
ślęczącej
B. ślęczącego
ślęczącego
ślęczący
ślęczące
ślęczącą
N. ślęczącym
ślęczącym
ślęczącym
ślęczącym
ślęczącą
Ms. ślęczącym
ślęczącym
ślęczącym
ślęczącym
ślęczącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ślęczący
ślęczący
ślęczące
ślęczące
D. ślęczących
ślęczących
ślęczących
ślęczących
C. ślęczącym
ślęczącym
ślęczącym
ślęczącym
B. ślęczących
ślęczących
ślęczących
ślęczące
N. ślęczącymi
ślęczącymi
ślęczącymi
ślęczącymi
Ms. ślęczących
ślęczących
ślęczących
ślęczących

Pochodzenie

W etymologicznym związku z psł. *slękti, *slękǫ 'słabnąć, gnuśnieć, ustawać, nużyć się; stawać
się powolnym, gnuśnym, leniwym'.

Definicja

wykonywać coś z wysiłkiem, siedząc i męcząc oczy długim patrzeniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  męczyć się

Połączenia

  • ślęczeć (cały) dzień
  • ślęczeć godzinami, nocami, wieczorami
  • ślęczeć nad książkami, nad mapą, nad papierami, nad podręcznikami
  • ślęczeć po godzinach, po nocach
  • ślęczeć przed komputerem, przed monitorem, przed telewizorem
  • ślęczeć przy biurku, przy komputerze
  • ślęczeć w domu
  • musieć ślęczeć
  • wielogodzinne ślęczenie

Cytaty

Stawiał diagnozy, wykonywał proste zabiegi i ślęczał całymi nocami nad książką [...].

źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967

Nie pozwól dziecku ślęczeć godzinami przed komputerem lub telewizorem.

źródło: NKJP: Mariola Marklowska: Okrągłe kształty z przejedzenia, Dziennik Zachodni, 2005-06-11

Ociepliło się do minus 9, a że krzyż mnie już pobolewał od ślęczenia przy komputerze, postanowiłem wyjść z Psiną na spacer do parku.

źródło: NKJP: Apel, Tygodnik Siedlecki, 2010-01-27

Składnia

bez ograniczeń + ślęczeć +
nad CZYM | przed CZYM | przy CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 06.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj